Phụ nữ Điện Biên giữ 'hồn cốt' dân tộc

2 giờ trướcBài gốc

Điện Biên - mảnh đất ở phía Tây Bắc tổ quốc không chỉ nổi tiếng với truyền thống lịch sử hào hùng, mà còn được biết đến là vùng đất giàu bản sắc văn hóa dân tộc. Trong hành trình gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa truyền thống ấy, chị em phụ nữ thuộc 19 dân tộc anh em sinh sống ở Điện Biên đã, đang trở thành lực lượng nòng cốt trong gìn giữ, phát huy các nét đẹp văn hóa .

Nét đẹp văn hóa dân tộc của người phụ nữ Thái Điện Biên

Tranh thủ những giờ rảnh rỗi, khi các con, cháu mình đã học bài xong; hoặc mỗi cuối tuần, bà Hoàng Thị Phượng - một người con dân tộc Thái ở phường Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên lại say sưa dạy các con, cháu mình học các bài hát Thái.

Bà Phượng cho biết, đồng bào Thái hiện là dân tộc có số dân đông nhất tỉnh Điện Biên, chiếm hơn 38 % dân số toàn tỉnh. Cư trú ở Điện Biên và vùng Tây Bắc từ hơn chục thế kỷ, đồng bào Thái luôn tự hào còn lưu giữ nhiều bản sắc dân tộc độc đáo. Một trong số đó là phong tục “tẳng cảu” (búi tóc ngược lên đỉnh đầu) của người phụ nữ ngành Thái đen - đó là một trong những nét văn hóa truyền thống vừa thể hiện đời sống tình cảm, tinh thần, vừa thể hiện nét đẹp bên ngoài của phụ nữ Thái.

"Phong tục tập quán của người phụ nữ Thái ngành Thái đen, khi lấy chồng thì sẽ búi tóc ngược lên đỉnh đầu. Nhưng nếu không may mắn, chồng mất thì búi tóc của họ sẽ búi lệch sang phải; nếu tái giá thì họ sẽ búi tóc lệch về bên trái...", bà Hoàng Thị Phượng cho biết.

Tẳng cảu (búi tóc trên đỉnh đầu) là dấu hiệu người phụ nữ Thái đã có chồng

Phụ nữ dân tộc Cống ở Điện Biên cùng nhau gìn giữ "hồn cốt" dân tộc

Từ các phong tục tập quán đến lễ hội xưa, hay cả chuyện về những làn điệu dân ca dân vũ, rồi những câu chuyện về tổ tiên người Thái khai phá bản mường... đều được bà Phượng những người phụ nữ lớn tuổi ghi nhớ, lưu giữ và truyền lại cho thế hệ trẻ biết và gìn giữ, phát huy.

Cũng từ những câu chuyện giản dị mà chứa đựng nhiều giá trị văn hóa ấy, chị Hỏ Phượng Hoài, cùng ở phường Điện Biên Phủ đã sáng tác nhiều tác phẩm văn học về đề tài văn hóa truyền thống các dân tộc, nhất là những bài thơ về phong tục, tập quán của người Thái. Một trong những tác phẩm tiêu biểu mà chị sáng tác là bài thơ “Tẳng cẩu tròn êm giấu tuổi vào trong”.

"Tôi cho rằng Thơ chỉ có hồn khi bắt nguồn từ tình yêu với quê hương, đất nước và tình yêu giữa con người với nhau. Và tôi sẽ không ngừng viết để giữ lại những truyền thống tốt đẹp của dân tộc, giữ lại cho bản thân, cho đời và cho thế hệ mai sau", chị Hoài chia sẻ.

Phong tục ở nhà sàn vẫn được đồng bào các dân tộc Thái, Xinh Mun, Khơ Mú... ở Điện Biên - Tây Bắc lưu giữ

Mỗi dân tộc mang một sắc màu văn hóa truyền thống riêng, độc đáo và đều thể hiện sự đa dạng trong đời sống. Với phụ nữ dân tộc Dao ở Điện Biên, dù trang phục truyền thống không được chị em mặc hằng ngày, nhưng việc làm trang phục vẫn được duy trì thường xuyên và được chị em trưng diện ở bất kể một hoạt động văn hóa nào diễn ra ở cộng đồng.

Bạn Chảo Thị Ton, dân tộc Dao, ở bản Đề Tâu, xã Sáng Nhè, tỉnh Điện Biên cho biết, từ sự kiên nhẫn, tỉ mỉ trong truyền dạy của các bà, các mẹ, cùng tinh thần học hỏi của lớp trẻ, nhiều chị em phụ nữ người Dao ở Đề Tâu đã dần thuần thục từng mũi kim, sợi chỉ, tự tin sáng tạo các nét hoa văn và làm ra những bộ trang phục độc đáo, riêng có. Đó là sự nối dài đầy ý nghĩa, để sắc phục người Dao được hiện hữu sống động và lan tỏa trong đời sống hôm nay.

"Từ bé em đã rất yêu thích phong tục truyền thống của dân tộc mình. Khi còn nhỏ thấy các bà các mẹ thêu thì em rất thích. Dù còn nhỏ nhưng em đã muốn học thêu nên được các bà, các mẹ dạy cho. Đến giờ, em đã có thể tự làm trang phục truyền thống cho mình rồi. Bạn nào chưa biết, muốn học thì em sẵn sàng chỉ bảo cho cách làm", Chảo Thị Ton nói.

Được các bà, các mẹ dạy cho từ bé, đến khi trưởng thành, nhiều chị em đã thuần thục với việc thêu thổ cẩm

Phụ nữ Hà Nhì ở Điện Biên chuẩn bị tham gia hội vui bản mường

Việc gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống ở Điện Biên được thể hiện đa dạng ở mỗi địa phương và tùy từng đối tượng. Tại các khu dân cư ở Điện Biên hiện nay, hầu hết đều thành lập các đội văn nghệ quần chúng, hay các Câu lạc bộ dân vũ để tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ ở cộng đồng.

Ví như Câu lạc Bộ Dân vũ Thể thao ở xã Na Sang, tỉnh Điện Biên, các bà, các mẹ vẫn thường xuyên tập trung tại nhà văn hóa để sinh hoạt văn hóa, văn nghệ. Với họ, việc duy trì các hoạt động của Câu lạc bộ ngoài mong muốn sống vui, sống khỏe, sống có ích và tiến bộ, còn góp phần nhỏ bé vào việc xây dựng, gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của địa phương.

Bà Lù Thị Oan – một thành viên trong Câu lạc bộ cho biết, các bà ai cũng có suy nghĩ là phải chú ý giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc, không thể để mai một. Dù có hiện đại bao nhiêu cũng không thể bỏ truyền thống; và một trong những nét văn hóa truyền thống độc đáo của người Thái như bà là các điệu dân ca, dân vũ...

Dân ca, dân vũ là một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của đồng bào các dân tộc

Mỗi sắc màu văn hóa đều làm nên vẻ đẹp của bản làng, quê hương, đất nước. Trong quá trình gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, những người phụ nữ Điện Biên qua bao thế hệ vẫn đang lặng thầm góp những “bông hoa đẹp” vào “vườn hoa” văn hóa các dân tộc Việt Nam.

Thu Thùy/VOV - Tây Bắc

Nguồn VOV : https://vov.vn/van-hoa/phu-nu-dien-bien-giu-hon-cot-dan-toc-post1250063.vov