Phụ nữ và tấm gương đặc biệt mang tên văn chương

3 giờ trướcBài gốc

Thân phận đầy buồn tủi của người phụ nữ miền sông nước hiện lên đầy ám ảnh trong trang viết của Nguyễn Ngọc Tư. Ảnh minh họa: Một cảnh trong phim Cánh đồng bất tận.

Nước Anh tiếp tục truyền thống với những nữ nhà văn lừng danh, hiện giờ là J.K Rowling với bộ truyện Harry Potter siêu bán chạy đã giúp bà trở thành tỉ phú và trở thành một trong những nhà văn giàu có nhất nước Anh và cả thế giới. Ở Việt Nam có thể kể đến hiện tượng Nguyễn Ngọc Tư khi chị luôn lọt vào danh sách những người có tác phẩm bán chạy nhất và sống khỏe bằng nghề.

[...] Đa số các nhà văn nữ thường viết những tác phẩm nhẹ nhàng nhỏ gọn, thường thiên về thơ và truyện ngắn, những thể loại phù hợp với khí chất của mình. Những người viết tiểu thuyết không nhiều hoặc tạo dựng những tác phẩm hoành tráng, dữ dội như chị em nhà Bronte, Jane Austen hay Ayn Rand thì rất hiếm.

Tuy có ít những tác phẩm hoành tráng như nam giới nhưng phụ nữ viết văn lại sở hữu những lợi thế mà đôi khi nam giới không có được. Đó là sự tinh tế, giàu cảm xúc trong những trang viết, sự miêu tả tâm lí sắc sảo và nữ tính. Tôi khá ngạc nhiên khi những trang viết của nhiều nhà văn nữ miêu tả tâm lí đàn ông còn sắc sảo và cá tính hơn cả nam giới.

Đôi khi nhìn từ giới tính khác, sự nhận diện về “đối phương” có thể khách quan và tỉnh táo hơn. Cũng như rất nhiều nhà văn nam giới miêu tả tâm lí và những biến chuyển của phụ nữ cực kì chính xác và thuyết phục, các nhà văn nữ không hề thua kém về phương diện này khi miêu tả giới mình và “một nửa bên kia”.

Và phụ nữ, khi viết họ ưa thích nhất điều gì? Theo quan sát của tôi và những gì tôi đọc thì các nhà văn nữ ưa thích viết chính về giới nữ, gia đình và tình yêu. Những câu chuyện viết về thân phận phụ nữ xuất hiện nhiều trong các trang sách; chủ đề gia đình và tình yêu chiếm một vị trí quan trọng.

Ta có thể dễ dàng kể ra những tác phẩm nổi tiếng nhất của các nhà văn nữ Việt Nam với đề tài này. Y Ban với Bức thư gửi mẹ Âu Cơ, Nguyễn Thị Thu Huệ với Hậu thiên đường, Dạ Ngân với Gia đình bé mọn, Thùy Linh với Mặt trời bé con của tôi, Nguyễn Ngọc Tư với Cánh đồng bất tận... Chủ đề về giới, gia đình, tình yêu là sự quen thuộc gần gũi, cũng phù hợp với khí chất và sở trường của phụ nữ.

Nhưng chúng ta vẫn thấy những tác phẩm hoành tráng của phụ nữ hoặc viết về những đề tài khó như chiến tranh, lịch sử. Nước Anh bây giờ xuất hiện một cây bút nữ tầm cỡ, Hilary Mantel với hai cuốn tiểu thuyết Lâu đài sói và Đến đoạn đầu đài đều về đề tài lịch sử và đoạt hai giải Man Booker. Tôi tin rằng Hilary Mantel sẽ là nhân vật được nhắc tới những năm tiếp theo của lịch sử văn học.

Bên kia bờ Đại Tây dương, ở Canada có nữ nhà văn Margaret Atwood được rất nhiều kì vọng sẽ đạt giải Nobel với những tiểu thuyết ấn tượng như Chuyện người tùy nữ, Tay sát thủ mù... Ở Việt Nam, đề tài lịch sử cũng không phải độc quyền của nam giới, có thể kể đến những cuốn “nặng kí” của các nhà văn nữ như Võ Thị Hảo với Giàn thiêu và gần đây là Trần Thùy Mai với Từ Dụ thái hậu...

Viết văn không phải là độc quyền của bất cứ ai, những ai có tài năng, khát vọng và sẵn sàng lao động nghiêm túc đều có thể làm nên sự nghiệp. Phụ nữ phải trải qua một thời gian dài của bất bình đẳng nhưng trạng thái ấy đang mất dần. Nhiều nhà văn nữ đang miệt mài sáng tạo trên con đường của mình, họ là một nửa thế giới và lịch sử văn học vẫn luôn dành không gian xứng đáng, trang trọng cho những người phụ nữ cầm bút.

Uông Triều/ Trần Lê Books & NXB Văn học

Nguồn Znews : https://znews.vn/phu-nu-va-tam-guong-dac-biet-mang-ten-van-chuong-post1612757.html