Các đại biểu tham dự lễ công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận TP. Phú Quốc là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Kiên Giang - Ảnh: VGP/Đình Nam
Tham dự buổi lễ có nguyên Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng; Đại tướng Lê Hồng Anh, nguyên Thường trực Ban Bí thư; lãnh đạo, nguyên lãnh đạo một số bộ, ngành Trung ương, địa phương và tỉnh Kiên Giang, cùng bà con nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp tại TP. Phú Quốc.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, lễ công bố là sự kiện lớn, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, đánh dấu bước phát triển mới của Phú Quốc, khẳng định vai trò là trung tâm kinh tế biển, đô thị du lịch sinh thái hiện đại, thông minh, có bản sắc riêng, mang tầm cỡ quốc gia và quốc tế.
Một đô thị biển đảo đang vươn mình mạnh mẽ
Đảo ngọc Phú Quốc có vị trí chiến lược về quốc phòng an ninh và địa kinh tế độc đáo; có đường giao thông hàng hải, hành lang hàng không quốc tế quan trọng giữa Nam Á, Đông Á và châu Úc, thuận lợi để kết nối với các trung tâm đô thị lớn trong khu vực Đông Nam Á, đặc biệt là trên vành đai kinh tế biển Việt Nam-Campuchia-Thái Lan.
Tự nhiên ban tặng cho Phú Quốc vẻ đẹp đầy sức cuốn hút thiên đường biển xanh cát trắng nắng vàng, những dãy rừng nguyên sinh trùng điệp, những sản vật phong phú nức tiếng (nước mắm, hồ tiêu, điều, ngọc trai…). Đây cũng là hòn đảo lớn nhất và duy nhất của Việt Nam không phải gánh chịu ảnh hưởng từ bão.
Với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, tinh thần hành động quyết liệt, đổi mới sáng tạo, dám nghĩ dám làm của Đảng bộ, chính quyền quân và nhân dân; từ một huyện đảo xa xôi, Phú Quốc đã phát triển mạnh mẽ trở thành thành phố đầu tiên của tỉnh Kiên Giang vào năm 2020; đến nay đã đáp ứng đủ các tiêu chuẩn, tiêu chí là đô thị loại I với hệ thống kết cấu hạ tầng ngày càng được đầu tư đồng bộ; là một trong những điểm đến hấp dẫn nhất trên bản đồ du lịch thế giới với các danh hiệu “5 bãi biển đẹp nhất Đông Nam Á", top 10 hòn đảo đẹp nhất châu Á, địa điểm du lịch đẹp thứ hai thế giới với những sản phẩm du lịch độc đáo, ấn tượng, ẩm thực phong phú, đa dạng.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà trao quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận TP. Phú Quốc là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Kiên Giang - Ảnh: VGP/Đình Nam
Phú Quốc đang hội tụ đầy đủ các điều kiện để trở thành một điểm đến hấp dẫn, một trung tâm kết nối khu vực và thế giới.
Việc được công nhận là đô thị loại I thuộc tỉnh là một cột mốc khẳng định sự phát triển toàn diện về kinh tế, văn hóa, xã hội, hạ tầng đô thị và nâng cao chất lượng đời sống của người dân; ghi nhận những nỗ lực không ngừng của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Phú Quốc và của Tỉnh Kiên Giang.
Đồng thời, khẳng định tính đúng đắn trong định hướng chiến lược quy hoạch phát triển Phú Quốc; thể hiện sự quan tâm, chỉ đạo sâu sát của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong chiến lược phát triển hệ thống đô thị quốc gia, đặc biệt là đô thị biển đảo.
"Chúng ta đang chứng kiến một đô thị biển đảo đang vươn mình mạnh mẽ, khẳng định vị thế quan trọng, tiềm năng to lớn trên bản đồ phát triển du lịch của Việt Nam và quốc tế", Phó Thủ tướng nói.
Tuy nhiên, Phú Quốc cũng đứng trước những thách thức không nhỏ trong tiến trình phát triển. Dân số cơ học tăng nhanh, cùng với tốc độ đô thị hóa mạnh mẽ, đang gây áp lực lớn lên hạ tầng kỹ thuật và xã hội, đặc biệt là hạ tầng điện, nước, giao thông. Nguy cơ ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu với nước biển dâng và xâm nhập mặn đang đe dọa nghiêm trọng đến tài nguyên nước ngọt và hệ sinh thái đảo. Vấn đề quản lý đô thị, phát triển đô thị bền vững, bảo vệ chặt chẽ hệ sinh thái rừng, biển cũng đang là vấn đề rất lớn.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà phát biểu tại buổi lễ - Ảnh: VGP/Đình Nam
Phát triển hệ sinh thái kinh tế
Để sớm hiện thực hóa các mục tiêu đặt ra trong Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 tại Nghị quyết số 36-NQ/TW ngày 22/10/2018 và Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, Phó Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành Trung ương, tỉnh Kiên Giang và TP. Phú Quốc tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm.
Thứ nhất, với 22 đảo, diện tích chỉ 589,27 km2-gần tương đương đảo quốc Singapore, cùng với cảnh sắc tươi đẹp, bản sắc văn hóa bản địa độc đáo, Phú Quốc hoàn toàn có thể nghiên cứu mô hình phát triển của riêng mình để trở thành “đô thị biển, trung tâm du lịch, nghỉ dưỡng và dịch vụ cao cấp, đặc sắc”. Trong đó, chú trọng phát triển không gian theo hướng biển, hình thành các trung tâm thương mại dịch vụ, du lịch tầm cỡ quốc tế khai thác lợi thế về biển, đảo. Phát triển đô thị nén với các tòa nhà cao tầng đa chức năng, có không gian ngầm ở khu vực trung tâm, hài hòa và cân bằng giữa phát triển và bảo vệ thiên nhiên, “đô thị trong rừng, rừng trong đô thị”, tận dụng không gian để hình thành các mảng xanh, đảm bảo tỉ lệ phủ xanh cao, giữ gìn các khu rừng nguyên sinh, rừng ngập mặn.
Tập trung phát triển hệ thống hạ tầng đô thị, xanh thông minh, đồng bộ, hiện đại, nhất là hạ tầng số, năng lượng xanh, giao thông thông minh, cấp thoát nước thông minh, phát triển hệ thống thu gom và xử lý tái chế chất thải theo mô hình kinh tế tuần hoàn, sử dụng năng lượng tái tạo. Từ nay đến năm 2030, Phú Quốc phấn đấu phải có 70% phương tiện giao thông thông minh, thuận tiện là phương tiện công cộng.
Đặc biệt, ngay từ bây giờ Phú Quốc cần có chiến lược với tầm nhìn dài hạn để giải quyết thách thức lớn đối với phát triển của đô thị biển đảo là nguồn nước sạch, năng lượng và xử lý môi trường.
Thứ hai là phát huy tối đa tiềm năng lợi thế, đẩy mạnh phát triển kinh tế biển với hệ sinh thái kinh tế du lịch, cảng biển và nuôi biển.
Trong đó, du lịch là mũi nhọn, hướng tới du lịch xanh, bền vững, kết hợp hài hòa giữa khai thác và bảo tồn tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ môi trường biển đảo. Rừng nguyên sinh, nuôi biển, nông nghiệp công nghệ cao, thông minh, các làng nghề truyền thống sẽ là những tài nguyên du lịch hấp dẫn, quý giá.
Du lịch Phú Quốc cần đẩy mạnh hợp tác, kết nối các tour tuyến với khu vực, quốc tế; xây dựng hệ sinh thái du lịch thông minh dựa trên nền tảng số như trải nghiệm trước điểm đến đã được số hóa; đặt vé, khách sạn, thanh toán điện tử, khám phá trực quan trên môi trường số thuyết minh bằng ngôn ngữ yêu thích, với các lớp thông tin đa dạng, cá nhân hóa; liên kết với các hãng hàng không, các ngành dịch vụ khác...
"Phú Quốc đã vinh dự được lựa chọn là địa điểm tổ chức Hội nghị APEC 2027, với sự tham gia của các nguyên thủ, lãnh đạo Chính phủ và doanh nghiệp hàng đầu. Đây là cơ hội đặc biệt để quảng bá vẻ đẹp của Phú Quốc, Kiên Giang đến với quốc tế", Phó Thủ tướng trao đổi.
TP. Phú Quốc có các lợi thế để trở thành trung tâm hậu cần cảng biển, cửa ngõ giao thương quốc tế với hệ thống hệ thống cảng xanh, thông minh, hiện đại, để trở thành một trong những trung tâm thương mại, logistics của khu vực.
Tạo dựng kiến trúc đô thị có giá trị đặc trưng, mang tính biểu tượng đặc sắc
Thứ ba là nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và phát triển đô thị, đảm bảo Phú Quốc được phát triển theo quy hoạch, có kế hoạch. Trong đó, cần rà soát quy hoạch, kế hoạch thực hiện quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết, và có cơ chế huy động được các tổ chức tư vấn, nhà khoa học, chuyên gia thiết kế hàng đầu thế giới để hình thành đô thị biển hải đảo, phát huy giá trị văn hóa, tự nhiên đặc sắc, và có trung tâm lớn để triển lãm các quy hoạch; xây dựng quy chế quản lý kiến trúc để quản lý, tạo dựng các công trình kiến trúc có giá trị đặc trưng, mang tính biểu tượng đặc sắc.
Thứ tư là chủ động, khẩn trương triển khai các giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu, bảo tồn và giữ gìn hệ thống sinh thái của đảo, trong đó cần coi việc bảo vệ rừng và mặt nước trên đảo là bảo vệ các giá trị cốt lõi và sống còn của TP. Phú Quốc.
Áp dụng các giải pháp công nghệ xanh, bảo vệ rừng ngập mặn, rạn san hô, giảm thiểu rác thải nhựa, đẩy mạnh đầu tư vào công nghệ nuôi trồng thủy sản hiện đại, gắn với bảo vệ hệ sinh thái biển, kiểm soát ô nhiễm nguồn nước và không khí; thực hiện chống ngập, chống sạt lở bờ biển, 100% rác thải và nước thải được xử lý theo mô hình kinh tế tuần hoàn.
Thứ năm là nghiên cứu đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét, ban hành các cơ chế, chính sách đột phá đủ mạnh, hấp dẫn về thương mại tự do, trung tâm tài chính, thương mại, logistics....
Kiên Giang, TP. Phú Quốc cũng cần thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao, chuyên gia, nhà khoa học, hỗ trợ các trường đại học, viện nghiên cứu mở trung tâm, cơ sở hoạt động để trở thành đô thị khoa học, giáo dục.
Phó Thủ tướng nhắn gửi tới người dân Phú Quốc, những người đang sống, làm việc tại Phú Quốc "hãy hiểu, hãy yêu, hãy tự hào về Phú Quốc một cách sâu sắc nhất, để từ đó hành động một cách trách nhiệm nhất để giữ gìn, bảo vệ, phát triển Phú Quốc – Thành phố biển đảo duy nhất, một trong những hòn đảo du lịch đẹp nhất thế giới".
Du khách đến với Phú Quốc hãy là những du khách có trách nhiệm, để Phú Quốc luôn là một điểm đến an toàn, văn minh, thân thiện, hài hòa với môi trường, để vẻ đẹp thiên nhiên của Phú Quốc mãi trường tồn.
Phó Thủ tướng khẳng định: Mỗi bước phát triển của Phú Quốc không chỉ là niềm tự hào của tỉnh Kiên Giang mà còn là đóng góp quan trọng vào sự phát triển chung của cả nước.
Với những thành tựu đã đạt được, Phú Quốc sẽ tiếp tục vươn lên, xứng đáng là thành phố văn minh, hiện đại, đáng sống, trung tâm thương mại, du lịch tầm cỡ quốc tế, trung tâm kinh tế biển của quốc gia, trở thành biểu tượng của sự phát triển bền vững, thịnh vượng, “góp phần đưa cả nước tiến vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”.
Minh Khôi