Phương tiện lưu thông trên đường Nguyễn Tất Thành, Trần Phú, thành phố Việt Trì (Phú Thọ). (Ảnh: Tạ Toàn/TTXVN)
Phú Thọ - mảnh đất cội nguồn dân tộc đang có bước chuyển mình mạnh mẽ để trở thành một trung tâm kinh tế mới nổi của vùng Trung du và miền núi phía Bắc.
Với chiến lược quy hoạch dài hạn đến năm 2050, tỉnh không chỉ khai thác lợi thế địa lý mà còn tập trung xây dựng các vùng động lực, hành lang kinh tế chiến lược, đẩy mạnh liên kết vùng và phát triển hạ tầng hiện đại, đặt nền móng cho một nền kinh tế sáng tạo, bền vững và hội nhập sâu rộng.
Phát triển không gian kinh tế đa trung tâm
Với vị trí cửa ngõ nối liền đồng bằng sông Hồng với miền núi phía Bắc, Phú Thọ đang được định vị là trung tâm kết nối chiến lược giữa Thủ đô Hà Nội với các tỉnh Tây Bắc và khu vực Bắc Trung Bộ.
Trên cơ sở rà soát, cập nhật hiện trạng không gian kinh tế-xã hội, tỉnh đang xây dựng hệ thống quy hoạch bài bản, khoa học và có tầm nhìn dài hạn, đồng bộ với quy hoạch quốc gia, quy hoạch vùng và các địa phương lân cận.
Định hướng phát triển không gian đô thị mới gắn với vùng lõi đô thị Việt Trì-Vĩnh Yên, kết nối chặt với sân bay quốc tế Nội Bài, giúp Phú Thọ không chỉ giữ vai trò trung tâm chính trị-hành chính, mà còn trở thành đầu mối giao thông, đô thị vệ tinh của Thủ đô.
Tỉnh định hình vị thế mới là trung tâm công nghiệp, dịch vụ, logistics, y tế, đào tạo chất lượng cao và văn hóa lễ hội quy mô vùng, gắn liền với di sản cội nguồn dân tộc Việt Nam.
Ông Đặng Xuân Phong, Bí thư Tỉnh ủy Phú Thọ cho biết, tỉnh xác định có 4 vùng động lực - nền móng cho phát triển đột phá. Để hiện thực hóa mục tiêu phát triển nhanh và bền vững, Phú Thọ tập trung xây dựng bốn vùng động lực kinh tế mang tính chất bổ trợ và lan tỏa. Việt Trì-Phú Thọ trở thành trung tâm đa ngành, phát triển mạnh dọc theo sông Lô và các tuyến cao tốc, đường sắt trọng điểm, giữ vai trò liên kết phía Tây Bắc và trở thành đô thị cửa ngõ phía Bắc Thủ đô.
Không gian đô thị tại đây được quy hoạch hiện đại, hài hòa giữa đô thị hóa và bảo tồn sinh thái với điểm nhấn là các khu công viên chuyên đề, không gian văn hóa-nghệ thuật ven sông.
Bí thư Tỉnh ủy Phú Thọ Đặng Xuân Phong. (Ảnh: Tạ Toàn/TTXVN)
Vùng đô thị Vĩnh Phúc - bao gồm Vĩnh Yên, Bình Xuyên và Phúc Yên - được quy hoạch trở thành trung tâm sản xuất công nghiệp hiện đại, đặc biệt trong lĩnh vực ôtô, xe máy, điện tử, đồng thời phát triển mạnh thương mại, logistics và đổi mới sáng tạo. Sự kết nối mật thiết với Việt Trì tạo nên một vùng đô thị - công nghiệp liên hoàn ở phía Đông Bắc tỉnh.
Cùng đó, khu vực Hòa Bình giữ vai trò là vùng kinh tế xanh, phát triển trên nền tảng du lịch sinh thái, văn hóa bản địa và năng lượng sạch. Đây là trung tâm phát triển nghỉ dưỡng chất lượng cao, kết hợp với các giá trị văn hóa dân tộc độc đáo, đồng thời đảm bảo chức năng bảo tồn rừng và hệ sinh thái vùng núi.
Phía Tây Phú Thọ và Hòa Bình là vùng nông nghiệp sinh thái, phát triển mô hình nông nghiệp công nghệ cao, du lịch chăm sóc sức khỏe và du lịch cộng đồng. Khu vực này sẽ là vùng đệm chiến lược để cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế và bảo tồn văn hóa-sinh thái.
Hành lang kinh tế - trục phát triển lan tỏa toàn diệnBên cạnh các vùng động lực, năm hành lang kinh tế được xác định đóng vai trò then chốt trong việc kích hoạt tăng trưởng và lan tỏa phát triển trong toàn tỉnh. Hành lang kinh tế phía Bắc kết nối Phú Thọ với Lào Cai-Hà Nội-Hải Phòng-Quảng Ninh là trục động lực then chốt, tập trung các khu công nghiệp, cụm đô thị và trung tâm dịch vụ quan trọng.
Hành lang trung tâm dựa theo trục đường Hồ Chí Minh và cao tốc Bắc-Nam phía Tây giúp kết nối các đô thị Việt Trì, Thanh Thủy, Hòa Bình. Hành lang phía Đông gắn với vành đai 5 Vùng Thủ đô và Quốc lộ 2C tạo điều kiện thuận lợi để gắn kết với các tỉnh đồng bằng phía Đông.
Trong khi đó, hành lang phía Nam liên kết từ Điện Biên, Sơn La, Hòa Bình đến Hà Nội đóng vai trò trung chuyển vùng cao xuống vùng thấp. Đặc biệt, hành lang kinh tế-sinh thái dọc sông Đà kết nối Việt Trì với Hòa Bình không chỉ là trục giao thương mà còn là không gian phát triển du lịch và dịch vụ sinh thái độc đáo.
Tỉnh cũng hướng tới nền kinh tế sáng tạo, chuyển đổi số và công nghiệp hiện đại. Phú Thọ định hướng phát triển kinh tế trên nền tảng đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ và chuyển đổi số. Trong đó, công nghiệp chế biến - chế tạo là mũi nhọn, với trọng tâm là phát triển chuỗi giá trị, thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp tập trung.
Kinh tế nông nghiệp được tái cấu trúc theo hướng chất lượng cao, ứng dụng công nghệ, xây dựng thương hiệu sản phẩm đặc sản vùng và thiết lập chuỗi liên kết sản xuất-tiêu thụ-xuất khẩu. Dịch vụ logistics và thương mại hiện đại cũng được đẩy mạnh phát triển nhằm tối ưu hóa chuỗi cung ứng, trung chuyển hàng hóa giữa các tỉnh miền núi và đồng bằng.
Thể chế, hạ tầng và nhân lực - ba trụ cột cho tăng trưởng bền vững
Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Phú Thọ cho biết, tỉnh xác định cải cách hành chính và hoàn thiện thể chế là điều kiện tiên quyết để giải phóng nguồn lực. Chính quyền địa phương tích cực tháo gỡ điểm nghẽn, cải thiện môi trường đầu tư, đẩy mạnh giải phóng mặt bằng và thu hút các nhà đầu tư chiến lược. Đồng thời, hạ tầng kinh tế-xã hội được ưu tiên phát triển đồng bộ, đặc biệt là tuyến giao thông liên vùng, cầu vượt sông Hồng-sông Lô, hạ tầng đô thị và logistics.
Song song đó, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao là một trụ cột quan trọng. Tỉnh chủ động liên kết với các cơ sở đào tạo, xây dựng chính sách thu hút và đãi ngộ nhân tài, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ, y tế, giáo dục và quản lý công. Phát triển văn hóa-du lịch tầm quốc gia, khai thác lợi thế cội nguồn. Bên cạnh phát triển kinh tế, Phú Thọ chú trọng khơi dậy bản sắc văn hóa, phát triển du lịch tâm linh, lễ hội và di sản.
Tỉnh đang triển khai xây dựng quần thể văn hóa-tâm linh “Trở về cội nguồn dân tộc Việt Nam,” với quy mô quốc gia, nhằm tái hiện lịch sử ngàn năm dựng nước, đồng thời bảo tồn, trình diễn và quảng bá các giá trị văn hóa phi vật thể đặc sắc như Hát Xoan, tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương.
Sự kết hợp giữa bảo tồn truyền thống và ứng dụng công nghệ trong truyền thông-du lịch sẽ giúp Phú Thọ không chỉ giữ gìn bản sắc mà còn tạo ra những sản phẩm du lịch văn hóa có giá trị kinh tế cao.
Nghệ nhân của xã Kim Đức biểu diễn các tiết mục hát Xoan tại chương trình học tập, trải nghiệm Hát Xoan Phú Thọ. (Ảnh: Tạ Toàn/TTXVN)
Phú Thọ biến giấc mơ thành hiện thực trong tương lai gần thành trung tâm năng động mới của vùng trung du miền núi phía Bắc. Với chiến lược quy hoạch dài hạn, định hướng phát triển vùng động lực, hành lang kinh tế và hạ tầng kết nối liên vùng, Phú Thọ đang từng bước trở thành điểm sáng kinh tế của cả vùng. Tỉnh hội tụ đủ các yếu tố: vị trí chiến lược, tiềm năng đa ngành, bản sắc văn hóa sâu đậm và tư duy phát triển hiện đại.
Trong tương lai không xa, Phú Thọ không chỉ là “Đất Tổ linh thiêng” mà còn là trung tâm kinh tế-văn hóa-công nghệ mới, góp phần quan trọng vào sự phát triển chung của vùng và cả nước./.
(TTXVN/Vietnam+)