Nhiều khu công nghiệp được hình thành
Theo Báo cáo của Ban quản lý các KCN tỉnh Phú Thọ, quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 của 3 tỉnh Phú Thọ, Hòa Bình, Vĩnh Phúc (cũ) được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đã quy hoạch 58 KCN, trong đó tỉnh: Phú Thọ (cũ): 13 KCN; Vĩnh Phúc (cũ): 29 KCN; Hòa Bình (cũ): 16 KCN).
Ông Trần Duy Đông, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ về việc triển khai dự án KCN Đoan Hùng.
Hiện nay có 28 KCN đã được thành lập, 4 KCN đang xây dựng, 8 KCN đang bồi thường, giải phóng mặt bằng, chưa khởi công xây dựng. Dự kiến trong năm 2025, triển khai 5 dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng KCN; thẩm định, trình quyết định chủ trương đầu tư 12 đồ án quy hoạch phân khu KCN.
Ông Hoàng Long Biên, Trưởng Ban Quản các khu công nghiệp tỉnh Phú Thọ cho biết: Trong 10 tháng năm 2025, đơn vị này đã cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư mới 64 dự án và điều chỉnh tăng vốn cho 88 lượt dự án, trong đó, cấp mới 31 dự án FDI với tổng vốn đầu tư đăng ký 211,39 triệu USD và cấp điều chỉnh tăng vốn cho 65 lượt dự án với tổng vốn đầu tư tăng 655,71 triệu USD. Tổng vốn đầu tư đăng ký cấp mới và điều chỉnh tăng vốn đạt 867,11 triệu USD, đạt 96% kế hoạch năm 2025.
Đồng thời cấp mới 33 dự án đầu tư trong nước với tổng vốn đầu tư đăng ký 11.762,19 tỷ đồng và điều chỉnh tăng vốn 23 dự án với tổng số vốn đầu tư tăng 2.406,71 tỷ đồng. Tổng vốn đầu tư đăng ký cấp mới, điều chỉnh tăng vốn đạt 14.168,9 tỷ đồng, đạt 120% kế hoạch năm 2025.
Lũy kế đến hết ngày 15/10/2025, số dự án thứ cấp còn hiệu lực đầu tư trong các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Phú Thọ là 825 dự án, gồm 317 dự án trong nước với tổng vốn đầu tư 59.634,11 tỷ đồng và 508 dự án FDI với tổng vốn đầu tư 10.142,24 triệu USD.
Một góc KCN Bá Thiện II.
Về triển khai thực hiện dự án đầu tư thứ cấp, trong 10 tháng năm 2025, có thêm 59 dự án thứ cấp trong các khu công nghiệp đi vào hoạt động sản xuất kinh doanh. Tính đến ngày 15/10, có 679 dự án đang hoạt động sản xuất kinh doanh; 146 dự án chưa hoạt động sản xuất kinh doanh. Triển khai các dự án đầu tư hạ tầng các khu công nghiệp, đến nay có 28 khu công nghiệp đã được thành lập với quy mô sử dụng đất 5.832,49ha.
Tỉnh Phú Thọ ưu tiên mở rộng các KCN mới dọc tuyến cao tốc Hà Nội - Lào Cai và các tuyến vành đai 4, vành đai 5 nhằm hình thành hạ tầng hiện đại, đồng bộ. Đến năm 2030, phấn đấu thành lập thêm 29 KCN, trong đó có ít nhất 1 KCN công nghệ cao và xây dựng, hình thành 1 KCN sinh thái.
Những rào cản cần tháo gỡ
Mặc dù nhận được sự quan tâm lớn của các cấp, các ngành trong tỉnh song công tác hoàn thiện hạ tầng cho khu công nghiệp vẫn còn nhiều khó khăn. Trong đó, trở ngại lớn nhất hiện nay nằm ở khâu thiếu nguồn đất san lấp và tiến độ bồi thường, tái định cư còn chậm.
KCN Sông Lô II đang hoàn thiện các công trình phụ trợ.
Ông Nguyễn Duy Hưng, Phó Ban Quản lý dự án khu công nghiệp Sông Lô II cho biết: Dự án KCN Sông Lô II có diện tích 165,65 ha, được đầu tư hạ tầng kỹ thuật hiện đại, thân thiện với môi trường, Công ty sẽ ứng dụng những công nghệ tiên tiến vào quá trình xây dựng, quản lý và vận hành, đáp ứng các tiêu chuẩn cao nhất về hạ tầng khu công nghiệp. Theo kế hoạch, đến tháng 6/2026, Công ty Cổ phần Phát triển hạ tầng Vĩnh Phúc (VPID) sẽ hoàn thiện hạ tầng đồng bộ để đủ điều kiện cho nhà đầu tư thứ cấp thuê đất giai đoạn 1 với diện tích khoảng 55ha.
Tuy nhiên, hiện tại do khó khăn về nguồn vật liệu đất đắp, cát san nền khan hiếm, giá cao nên một số gói thầu thi công dự án bị chậm tiến độ so với kế hoạch đề ra. Nhà đầu tư mong muốn tỉnh sớm hoàn thiện các thủ tục cần thiết, bố trí các mỏ đất có vị trí thuận lợi với KCN Sông Lô II, giúp VPID đảm bảo tiến độ thực hiện các hạng mục, tranh thủ thời tiết giai đoạn mùa khô năm 2025 để tăng tốc, kịp thời giao mặt bằng cho các đơn vị thuê đất vào giai đoạn đầu năm 2026.
Việc áp dụng Luật Đất đai sửa đổi với nhiều quy định mới khiến công tác giải phóng mặt bằng phức tạp hơn. Một số hộ dân không hợp tác, tự ý tạo lập tài sản trái phép hoặc yêu cầu mức bồi thường cao. Tiến độ bàn giao đất cũng đang là vấn đề đáng lo ngại. Các KCN như: Sơn Lôi, Sông Lô II, Tam Dương I - khu vực 2 còn diện tích lớn chưa được giao, làm ảnh hưởng trực tiếp tới tiến độ xây dựng hạ tầng. Một số KCN khác như Nam Bình Xuyên, Phúc Yên, Đồng Sóc hay Bình Xuyên II - giai đoạn II dù đã thành lập nhưng vẫn chưa có mặt bằng để triển khai.
Theo lãnh đạo Ban Quản lý các KCN tỉnh Phú Thọ, những tồn tại này kéo theo hệ quả là quỹ đất sạch quy mô lớn ngày càng khan hiếm, nhiều dự án tiềm năng khó tìm được vị trí phù hợp; chi phí thuê đất trong các KCN tăng cao; tiến độ xây dựng khu tái định cư chậm, khiến quá trình giải phóng mặt bằng càng thêm khó khăn...
Trước tình hình này, tỉnh đã có chỉ đạo cụ thể, yêu cầu Ban Quản lý các KCN phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành, địa phương đẩy nhanh phê duyệt quy hoạch, lựa chọn các nhà đầu tư hạ tầng có năng lực, đảm bảo hướng tới những ngành công nghiệp công nghệ cao, xanh và thân thiện môi trường.
Mới đây nhất, UBND tỉnh Phú Thọ vừa ban hành Quyết định số 92/2025/QĐ-UBND có hiệu lực từ ngày 15/11/2025, quy định về bồi thường nhà, công trình xây dựng gắn liền với đất; bồi thường chi phí tự cải tạo, sửa chữa nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước; bồi thường, hỗ trợ chi phí di chuyển tài sản và di dời mồ mả khi Nhà nước thu hồi đất để triển khai các dự án trên địa bàn tỉnh.
Khi có chênh lệch đơn giá/định mức giữa quy định cũ và Quyết định số 92/2025/QĐ-UBND, cơ quan lập phương án bồi thường phải so sánh, thuyết minh và đề xuất theo hướng đảm bảo quyền lợi người bị thu hồi đất không thấp hơn trước. Đây là cơ sở để giúp các chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng các dự án.
Song song với đó, chính quyền cơ sở tăng cường đối thoại với người dân, làm rõ lợi ích của dự án để hạn chế tình trạng khiếu nại, phát sinh tài sản trái phép. Cơ chế phối hợp liên ngành giữa Ban Quản lý các KCN và các sở như: Nông nghiệp & Môi trường, Xây dựng, Công Thương... được đẩy mạnh nhằm xử lý kịp thời những vướng mắc phát sinh. Đồng thời, các đơn vị chức năng xây dựng hệ thống giám sát minh bạch, gắn trách nhiệm của chủ đầu tư hạ tầng với cam kết giải ngân, tránh tình trạng trì trệ, gây lãng phí tài nguyên.
Mục tiêu đề ra là đến hết năm 2025 sẽ tạo thêm khoảng 100ha quỹ đất sạch có hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, sẵn sàng cho nhà đầu tư thứ cấp. Đây sẽ là cơ sở quan trọng để Phú Thọ đón đầu làn sóng dịch chuyển sản xuất toàn cầu, biến tiềm năng thành hiện thực, trở thành điểm sáng trong bản đồ công nghiệp khu vực.
Văn Nhất