Giải quyết điểm nghẽn, mở đường phát triển
Bước vào năm 2025, diễn ra cuộc hợp nhất lịch sử tạo ra một không gian địa lý rộng lớn với hơn 9.000 km2 và dân số trên 4 triệu người, nhưng đồng thời cũng bộc lộ rõ những điểm nghẽn cố hữu về kết nối hạ tầng. Các tuyến đường huyết mạch chưa thực sự liên thông, hạ tầng khu công nghiệp, đô thị, nông thôn còn manh mún, chưa tương xứng với tiềm năng khổng lồ của một vùng đất giàu truyền thống và nguồn lực.
Nhà văn hóa nghệ thuận tỉnh Phú Thọ đưa vào khai thác dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng 8 và Quốc khánh 2/9
Tỉnh đã bàn giao, sắp xếp lại hàng trăm dự án đầu tư công từ các tỉnh cũ, xử lý dứt điểm 62 dự án tồn đọng, kéo dài và sắp xếp lại 227 dự án trụ sở làm việc bị ảnh hưởng bởi cơ cấu lại bộ máy. Đây là một khối lượng công việc khổng lồ, đòi hỏi một tư duy quyết liệt và phương pháp thực thi khoa học.
Nhận diện rõ thách thức là cơ hội, tỉnh đã hành động với một tinh thần quyết liệt chưa từng có. Mệnh lệnh được đặt ra là phải biến những “điểm nghẽn” cản trở thành những “đại lộ” phát triển, và dòng vốn đầu tư công chính là “huyết mạch” để thực hiện sứ mệnh đó.
Ngay sau khi ổn định tổ chức, một quyết sách mang tính nền tảng đã ra đời: Nghị quyết số 26/NQ-HĐND ngày 23/7/2025, vạch ra một kế hoạch đầu tư công trung hạn đầy tham vọng với tổng vốn lên tới 108.123,2 tỷ đồng cho giai đoạn 2021-2025. Riêng năm bản lề 2025, nguồn vốn được tập trung lên đến 21.139 tỷ đồng.
Một góc trung tâm phường Vĩnh Yên
Đây là cam kết chính trị mạnh mẽ, thể hiện tầm nhìn và quyết tâm của lãnh đạo tỉnh trong việc tạo ra không gian phát triển mới. Tỉnh đã xác định rõ các ưu tiên, tập trung nguồn lực cho các công trình trọng điểm, các dự án có tính kết nối liên vùng, tạo ra sức lan tỏa rộng lớn.
Hàng loạt dự án chiến lược như cao tốc nối Hòa Lạc - Hòa Bình với khu vực Việt Trì, hoàn thiện tuyến đường vành đai 5 qua địa bàn tỉnh, hay các cây cầu mới bắc qua sông Hồng, sông Đà, sông Lô... được đẩy nhanh tiến độ. Các dự án không chỉ rút ngắn khoảng cách địa lý mà còn mở ra không gian kinh tế, thu hút đầu tư và thúc đẩy giao thương mạnh mẽ.
Phường Hòa Bình thu hút các nguồn vốn phát triển đô thị ven sông
Quyết liệt giải ngân
Xác định kế hoạch vốn là một chuyện, nhưng biến những con số trên giấy thành những công trình hiện hữu là một cuộc đua thực sự với thời gian. Tỉnh đã chỉ đạo một chiến dịch toàn diện nhằm tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ giải ngân các nguồn vốn.
Các tổ công tác đặc biệt do các đồng chí lãnh đạo UBND tỉnh trực tiếp đứng đầu được thành lập. Các cuộc họp giao ban được tổ chức hàng tuần, thậm chí đột xuất ngay tại công trường để nắm bắt tình hình, giải quyết tại chỗ các vướng mắc liên quan đến thủ tục, đất đai, biến động giá vật liệu, khó khăn về bãi đổ thải...
Tỉnh đã mạnh dạn áp dụng cơ chế phân cấp, phân quyền mạnh mẽ hơn cho các chủ đầu tư, gắn trách nhiệm người đứng đầu, đồng thời tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm những nhà thầu, đơn vị có năng lực yếu kém, gây chậm trễ.
Xã Thanh Thủy thu hút các dự án đô thị, du lịch sinh thái tạo sức bật mới
Công tác giải phóng mặt bằng, vốn là khâu phức tạp và dễ gây ách tắc nhất, được thực hiện với phương châm “đi trước một bước”. Các cấp chính quyền đã đẩy mạnh đối thoại trực tiếp với người dân, công khai, minh bạch các chính sách đền bù, hỗ trợ tái định cư, đảm bảo hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, nhà đầu tư và người dân.
Nhờ sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, nhiều dự án lớn đã có mặt bằng sạch để nhà thầu thi công thần tốc. Tính đến cuối 9 tháng năm 2025, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công toàn tỉnh đạt khoảng 50,9% tổng kế hoạch, một con số đáng khích lệ trong bối cảnh bộn bề công việc sau hợp nhất.
Đặc biệt, nếu tính trên kế hoạch vốn do Thủ tướng Chính phủ giao, tỷ lệ giải ngân đạt tới 74,4%, cho thấy sự ưu tiên và tập trung cao độ của tỉnh cho nhiệm vụ trọng tâm này. Dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9, hàng loạt công trình, dự án trọng điểm đã được khánh thành và khởi công, không chỉ tạo không khí phấn khởi trong nhân dân mà còn là minh chứng sống động cho hiệu quả của công tác chỉ đạo, điều hành quyết liệt.
Dòng vốn đầu tư công tạo ra một diện mạo mới, một sức sống mới cho tỉnh Phú Thọ. Hạ tầng đô thị được chú trọng đầu tư theo hướng văn minh, hiện đại. Các đô thị Việt Trì, Vĩnh Yên, Hòa Bình đang dần được định hình là những trung tâm kinh tế, văn hóa năng động của vùng, là hạt nhân lan tỏa sự phát triển.
Vùng lõi đô thị trung tâm được quy hoạch mở rộng theo trục Việt Trì - Vĩnh Yên, tạo ra một hành lang phát triển năng động, kết nối chặt chẽ với Thủ đô Hà Nội. Tiềm năng của sông Hồng, sông Lô, sông Đà được khai thác để phát triển các dải đô thị cảnh quan, kết hợp với các công trình kiến trúc điểm nhấn. Mô hình phát triển đô thị theo định hướng giao thông (TOD) dọc các tuyến đường sắt cũng được nghiên cứu, hình thành các đô thị vệ tinh hiện đại.
Đặc biệt, chương trình nhà ở xã hội nhận được sự quan tâm lớn, thể hiện rõ tính nhân văn trong chiến lược phát triển. Với việc phê duyệt 22 dự án, tỉnh đang hiện thực hóa giấc mơ an cư cho hàng ngàn công nhân, người lao động thu nhập thấp. Con số 2.763 căn nhà ở xã hội đã hoàn thành (đạt 72,8% mục tiêu giai đoạn) là một nỗ lực đáng ghi nhận, góp phần đảm bảo an sinh xã hội và tạo nguồn nhân lực ổn định cho các khu công nghiệp.
Chương trình xây dựng nông thôn mới tiếp tục là đòn bẩy quan trọng. Dù gặp khó khăn ban đầu sau sáp nhập, tỉnh đã nhanh chóng tháo gỡ vướng mắc, tiếp tục đầu tư hoàn thiện hạ tầng điện, đường, trường, trạm. Đến nay, 63,2% số xã toàn tỉnh đã đạt chuẩn nông thôn mới, tạo nên những miền quê đáng sống, thu hẹp khoảng cách phát triển giữa thành thị và nông thôn.
Mục tiêu là cực tăng trưởng mới phía Bắc
Với việc phát triển hạ tầng đi trước mở đường đã tạo ra sức hút đầu tư mạnh mẽ. Một mạng lưới giao thông kết nối đa phương thức đang thành hình. Hơn 300km đường cao tốc chạy qua địa bàn, tuyến đường sắt huyết mạch Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, hệ thống đường thủy nội địa dài 670km và vị trí tiếp giáp Cảng hàng không quốc tế Nội Bài tạo nên khả năng vận tải vượt trội, biến Phú Thọ thành một trung tâm trung chuyển hàng hóa, một đầu mối logistics quan trọng của toàn miền Bắc.
Song song với hạ tầng cứng, hạ tầng số cũng được đầu tư mạnh mẽ. Việc chất lượng hạ tầng số của tỉnh đứng thứ 6 cả nước là nền tảng vững chắc để phát triển kinh tế số, chính quyền số và xã hội số. Trung tâm Logistics ICD Vĩnh Phúc, khi hoàn thiện, sẽ là một mắt xích trọng yếu trong mạng lưới logistics thông minh toàn khu vực.
Để sẵn sàng đón làn sóng đầu tư mới, tỉnh đã quy hoạch giai đoạn 2026-2030 sẽ có thêm 21 khu công nghiệp mới với diện tích gần 5.800 ha, bao gồm cả khu công nghiệp công nghệ cao và khu công nghiệp sinh thái.
Tỉnh đã thu hút được sự quan tâm của các nhà đầu tư bất động sản hàng đầu như Vingroup (dự án khu đô thị mới 1.700ha) hay Phú Mỹ Hưng (400ha). Gần 366 dự án đô thị với tổng diện tích 11.000 ha dự kiến đi vào hoạt động sẽ làm thay đổi hoàn toàn diện mạo đô thị của tỉnh, tạo nền tảng vững chắc cho một hành trình vươn lên mạnh mẽ, xứng tầm vị thế mới của Vùng Đất Tổ anh hùng.
Lê Chung