Các đại biểu, nhân dân và du khách dự lễ phục dựng.
Dự lễ phục dựng có đồng chí Đặng Ngọc Hậu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; lãnh đạo một số sở, ngành của tỉnh, huyện Mường La; đại diện 15 xã, thị trấn trên địa bàn huyện, cùng đông đảo nhân dân và du khách.
Lễ cúng thần linh và Nàng Han được sân khấu hóa.
Tương truyền vào khoảng thế kỷ XIV, cả vùng Tây Bắc có giặc cờ vàng phương Bắc tràn vào cướp phá. Vì căm thù giặc, Nàng Han đã đóng giả trai đổi tên tại Tạo Ỏ đứng lên kêu gọi thanh niên trai tráng các bản đoàn kết đánh giặc. Nàng đứng đầu cuộc khởi nghĩa của đồng bào 16 xứ Thái quật cường đánh bại giặc xâm lược phương Bắc. Tại Mường Trai, Nàng Han về đóng quân ở đây được 6 tháng để đánh giặc. Tưởng nhớ công ơn của vị nữ tướng anh hùng, hằng năm, nhân dân Mường Trai tổ chức cúng tế Nàng Han.
Tiết mục múa tái hiện trận đánh giặc của Nàng Han.
Lễ hội Nàng Han gồm phần lễ và phần hội. Trước khi tổ chức lễ hội theo hình thức sân khấu hóa, xã đã thực hiện nghi lễ dâng hương hoa, lễ vật tại nhà thờ Nàng Han, báo cáo công việc chuẩn bị và mời Nàng Han về dự hội. Thầy cúng dâng hương mâm cỗ thịt trâu đủ món cảm tạ Nàng Han và các thần linh. Nghi lễ diễn ra đúng khảo tả, kịch bản để bảo tồn và phát huy bản sắc dân tộc.
Phần hội diễn ra với các hoạt động: Múa tái hiện trận đánh giặc của Nàng Han; biểu diễn chương trình văn nghệ dân gian, như: Thổi sáo, hát giao duyên, múa xòe cộng đồng; thi ẩm thực và thi đấu các môn thể thao dân tộc.
Tiết mục “Múa nón”, bản Khâu Vai, xã Mường Trai.
Phần thi ẩm thực của bản Lả Búng.
Đông đảo nhân dân và du khách tham dự lễ hội.
Lễ hội Nàng Han được tổ chức nhằm cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, nhân dân khỏe mạnh, cuộc sống ấm no hạnh phúc. Lễ hội ngoài giá trị nhân văn còn mang ý nghĩa tôn vinh giá trị lịch sử, khơi dậy niềm tự hào, tinh thần đoàn kết trong cộng đồng dân tộc; tôn thờ vị Nữ tướng có công đánh đuổi giặc ra khỏi bờ cõi; góp phần giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, cùng nhau đoàn kết xây dựng bản mường ngày càng ấm no, hạnh phúc.
Nguyễn Yến, Phan Trang