Phương Tây gia tăng áp lực: Những 'quân bài' mới gây sức ép với Nga

3 giờ trướcBài gốc

Từ trái sang: Thủ tướng Đức Friedrich Merz, Thủ tướng Anh Keir Starmer, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tại cuộc gặp ở London ngày 8/12/2025. Ảnh: THX/TTXVN

Trong bối cảnh các nỗ lực ngoại giao nhằm tìm kiếm giải pháp cho cuộc xung đột Nga - Ukraine đang bước vào giai đoạn then chốt, cả Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) đều đang ráo riết chuẩn bị những công cụ gây áp lực mới. Từ chiến thuật "cây gậy và củ cà rốt" của chính quyền Donald Trump đến việc châu Âu nỗ lực tìm kiếm nguồn tài chính từ tài sản bị đóng băng của Nga, cục diện đàm phán đang trở nên căng thẳng hơn.

Chiến thuật của Mỹ: Năng lượng là trọng tâm

Báo Vedomosti (Nga) ngày 18/12 dẫn nguồn tin phương Tây cho biết, chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump đang xây dựng các biện pháp trừng phạt mới nhắm thẳng vào ngành năng lượng của Nga. Đây được xem là "cây gậy" chủ lực để gia tăng áp lực trong trường hợp Moskva bác bỏ các thỏa thuận hòa bình do Washington đề xuất.

Chuyên gia Andrey Kortunov từ Câu lạc bộ Thảo luận Quốc tế Valdai nhận định, ông Trump đang tiếp tục duy trì chiến thuật tiếp cận song song đối với cả hai phía. Việc chọn lĩnh vực năng lượng để trừng phạt không phải ngẫu nhiên, bởi đây là lĩnh vực được kỳ vọng sẽ tạo ra tác động lớn nhất đến nền kinh tế Nga. Tuy nhiên, nhà phân tích này cũng lưu ý rằng còn quá sớm để khẳng định về những thay đổi căn bản trong tiến trình ngoại giao hiện nay.

Bên cạnh trừng phạt, Vadim Kozlov - chuyên gia tại Viện Nghiên cứu Mỹ và Canada thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga – bổ sung rằng Mỹ còn nhiều công cụ khác như: Tăng cường viện trợ quân sự cho Kiev, mở rộng chia sẻ thông tin tình báo, sẵn sàng dỡ bỏ hoặc nới lỏng các hạn chế hiện có nếu có bước đột phá trong đàm phán.

Mục tiêu của Washington là buộc các bên chấp thuận kế hoạch đàm phán đã được xây dựng cùng Kiev và Brussels. Theo chuyên gia Kozlov, áp lực sẽ được tăng cường luân phiên nhắm vào Kiev và Moskva nếu tiến trình này bị đình trệ.

Châu Âu và nỗ lực hỗ trợ tài chính cho Ukraine

Trong khi Mỹ tập trung vào các đòn trừng phạt năng lượng, châu Âu lại đang đối mặt với bài toán kinh tế nan giải. Theo ghi nhận của báo Izvestia (Nga), tại hội nghị EU ngày 18/12, các nhà lãnh đạo châu Âu đã thảo luận căng thẳng về việc hỗ trợ tài chính bổ sung cho Ukraine – quốc gia đang đứng trước nguy cơ thiếu hụt tiền mặt.

Theo đánh giá của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Ukraine sẽ cần tới 137 tỷ euro trong giai đoạn 2026 - 2027 để duy trì hoạt động. Để đáp ứng nhu cầu này, EU đang xem xét phương án sử dụng nguồn tài chính từ tài sản bị đóng băng của Nga. Tuy nhiên, kế hoạch này đang vấp phải sự chia rẽ sâu sắc giữa hai nhóm: Nhóm ủng hộ gồm Estonia, Phần Lan, Ireland, Latvia, Ba Lan và Thụy Điển; nhóm phản đối/lo ngại gồm Bỉ (nơi giữ phần lớn tài sản), Hungary, Slovakia, Italy, Bulgaria, Malta và Cộng hòa Séc.

Hãng thông tấn TASS ngày 19/12 đưa tin, các bên tham gia hội nghị thượng đỉnh EU đã không đạt được thỏa thuận về việc quốc hữu hóa tài sản của Nga. Tuy nhiên, họ đã chỉ thị Ủy ban châu Âu tiếp tục chuẩn bị các văn kiện cần thiết cho việc này. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã thông báo tại một cuộc họp báo sau hội nghị thượng đỉnh rằng nguồn tài trợ cho Ukraine sẽ được cung cấp từ ngân sách EU với số tiền 90 tỷ euro.

Thủ tướng Bỉ Bart De Wever nói với các phóng viên rằng EU không có ý định trả lại các tài sản bị đóng băng của mình cho Nga. Về phần mình, bà von der Leyen tuyên bố rằng việc trả lại tài sản cho Nga giờ đây sẽ cần một quyết định đặc biệt của hội nghị thượng đỉnh EU, quyết định này phải được thông qua với đa số đủ điều kiện của các nước EU. Bà Leyen cũng tuyên bố rằng EU không có ý định trả lại các tài sản bị phong tỏa cho Nga trừ khi Moskva "bồi thường" cho Ukraine.

Nghị sĩ Nghị viện châu Âu Thierry Mariani cho rằng Bỉ không muốn gánh chịu rủi ro pháp lý lâu dài từ việc tịch thu này khi các nhà lãnh đạo hiện tại của Ủy ban châu Âu sẽ từ chức trong vài năm tới.

Những quan điểm trái chiều về hòa bình

Đặc phái viên Rodion Miroshnik của Bộ Ngoại giao Nga nhận định rằng, lập trường của châu Âu hiện nay là "tìm cách phá vỡ các nỗ lực đàm phán, kể cả những cuộc đàm phán do Mỹ làm trung gian". Ông cho rằng các yêu cầu hoặc sáng kiến "phi lý" chỉ là công cụ để trì hoãn quá trình hòa bình. Ngược lại, các nước châu Âu khẳng định mục tiêu của họ là duy trì khả năng tự vệ của Ukraine cho đến khi đạt được một kết thúc thực sự cho cuộc xung đột.

Tóm lại, cuộc chiến Nga - Ukraine hiện không chỉ diễn ra trên thực địa mà còn là cuộc đấu trí gay gắt trên bàn nghị sự và các lệnh trừng phạt kinh tế, nơi mỗi bên đều đang cố gắng tối đa hóa lợi thế của mình trước khi bước vào các thỏa thuận chính thức.

Công Thuận/Báo Tin tức và Dân tộc

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/the-gioi/phuong-tay-gia-tang-ap-luc-nhung-quan-bai-moi-gay-suc-ep-voi-nga-20251219174254153.htm