Politico: Italy gia nhập lực lượng phản đối EU dùng tài sản Nga bị phong tỏa tái thiết Ukraine

7 giờ trướcBài gốc

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (trái) và Thủ ướng Italy Giorgia Meloni trong cuộc gặp ở Rome ngày 9/12/2025. Ảnh: Văn phòng Tổng thống Ukraine

Kênh TVP World của Ba Lan ngày 13/12 dẫn thông tin đăng tải trên tờ Politico cho biết do Italy là quốc gia thành viên lớn thứ ba của Liên minh châu Âu (EU) xét theo dân số và trọng số bỏ phiếu, cho nên lập trường của nước này có ảnh hưởng đặc biệt lớn.

Trong khi đó, sau khi xem xét một tài liệu nội bộ, Politico phát hiện Italy, cùng với Bỉ, Malta và Bulgaria, đã kêu gọi Ủy ban châu Âu xem xét các phương án tài chính thay thế.

Phần lớn các tài sản của Liên bang Nga bị phong tỏa hiện được lưu giữ tại Euroclear, một trung tâm thanh toán bù trừ lớn có trụ sở tại Bỉ.

Các lãnh đạo EU dự kiến họp tại Brussels vào ngày 18 - 19/12 để thảo luận về hỗ trợ dài hạn cho Kiev.

Ủy ban châu Âu lập luận rằng việc “mở khóa” các khoản dự trữ của Liên bang Nga sẽ cung cấp một nguồn tài trợ đáng tin cậy cho Ukraine trong bối cảnh nước này tiếp tục tự vệ trước cuộc xâm lược toàn diện của Moskva.

Kế hoạch này càng trở nên cấp bách khi xuất hiện những bất định về hỗ trợ trong tương lai từ Mỹ.

Tuy nhiên, Bỉ từ lâu đã cảnh báo về các rủi ro pháp lý và tài chính nếu Liên bang Nga đòi lại các khoản tiền này và hiện nay, sự ủng hộ của Rome càng củng cố lập trường đó.

Trong bản kiến nghị chung, bốn quốc gia, gồm Italy, Bỉ, Malta và Bulgaria kêu gọi Ủy ban châu Âu và các chính phủ thành viên “tiếp tục tìm kiếm và thảo luận các lựa chọn thay thế phù hợp với luật EU và luật quốc tế” với “mức độ rủi ro thấp hơn đáng kể”.

Trong số các ý tưởng được nêu ra có việc thiết lập một cơ chế cho vay của EU hoặc tài trợ cầu nối tạm thời, thay vì sử dụng trực tiếp các tài sản của Liên bang Nga bị phong tỏa.

Hệ quả sâu rộng

Những phương án thay thế như vậy nhiều khả năng sẽ đòi hỏi EU phát hành nợ chung - một bước đi nhạy cảm về chính trị và đang vấp phải sự phản đối từ một số nước thành viên.

Các nhà phê bình lưu ý rằng cách tiếp cận này sẽ làm tăng gánh nặng nợ cho những nước như Italy và Pháp, đồng thời cần sự nhất trí hoàn toàn, trao quyền phủ quyết cho các chính phủ như Hungary, quốc gia vẫn duy trì quan hệ gần gũi với Moskva.

Ngay cả khi Hungary và Slovakia gia nhập nhóm phản đối, họ vẫn chưa đủ để hình thành một “thiểu số chặn”, tức số quốc gia đại diện ít nhất 35% dân số EU theo cơ chế bỏ phiếu đa số đủ điều kiện, nhằm ngăn chặn một đề xuất.

Tài liệu cũng chỉ trích việc Ủy ban châu Âu dựa vào các quyền hạn pháp lý khẩn cấp để kéo dài các biện pháp trừng phạt và tiếp tục phong tỏa tài sản Nga.

Dù bốn quốc gia ủng hộ biện pháp này nhằm duy trì sự thống nhất của EU, nhưng họ nhấn mạnh rằng điều đó không nên được hiểu là sự đồng thuận cho việc sử dụng chính các tài sản đó.

Họ cảnh báo rằng những bước đi như vậy có thể gây ra “những hệ quả pháp lý, tài chính, thủ tục và thể chế rất sâu rộng, vượt xa trường hợp cụ thể này”.

Tiếng nói trấn an

Trước những lo ngại về rủi ro dùng tài sản Liên bang Nga bị phong tỏa, kênh Euronews chiều 12/12 cho biết trong phát biểu đưa ra hôm 12/12, Ủy viên Kinh tế châu Âu Valdis Dombrovskis nhấn mạnh: “Đề xuất của chúng tôi có cơ sở pháp lý vững chắc và hoàn toàn phù hợp với luật pháp EU và luật pháp quốc tế. Tài sản không bị tịch thu, và nguyên tắc miễn trừ chủ quyền được tôn trọng”.

Ông Dombrovskis cho biết thêm: “Chúng tôi lường trước rằng Liên bang Nga sẽ tiếp tục khởi xướng các thủ tục pháp lý mang tính đầu cơ nhằm ngăn EU thực thi luật pháp quốc tế và thực hiện nghĩa vụ pháp lý buộc Liên bang Nga phải bồi thường cho Ukraine về những thiệt hại mà họ đã gây ra”.

Theo ông Dombrovskis, tất cả các tổ chức châu Âu có nắm giữ tài sản của Liên bang Nga, từ Euroclear đến các ngân hàng tư nhân, sẽ được “bảo vệ hoàn toàn” trước các biện pháp trả đũa của Moskva.

Kể từ tháng 2/2022, thời điểm Moskva triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, EU đã kiểm soát 210 tỷ euro tài sản của Ngân hàng Trung ương Liên bang Nga.

Ông Dombrovskis cho biết chế độ trừng phạt hiện tại cho phép Euroclear “bù trừ” bất kỳ thiệt hại tiềm tàng nào.

Ví dụ, nếu một tòa án Liên bang Nga ra lệnh tịch thu 17 tỷ euro mà Euroclear có trên lãnh thổ Liên bang Nga, Euroclear sẽ được phép bù trừ khoản thiệt hại này bằng cách sử dụng 30 tỷ euro mà đối tác Liên bang Nga của họ - Trung tâm Lưu ký Thanh toán Quốc gia - đang giữ trong EU.

Ngoài ra, nếu được thông qua, khoản vay bồi thường sẽ đưa ra một cơ chế mới để xử lý các tranh chấp giữa các quốc gia.

Nếu Liên bang Nga tịch thu tài sản thuộc chủ quyền của Bỉ để trả đũa, Bỉ sẽ được phép “bù trừ” khoản thiệt hại từ 210 tỷ euro, trong khi Liên bang Nga sẽ không thể thu hồi khoản họ đã tịch thu khi tài sản được giải phóng.

Thành Nam/Báo Tin tức và Dân tộc

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/the-gioi/politico-italy-gia-nhap-luc-luong-phan-doi-eu-dung-tai-san-nga-bi-phong-toa-tai-thiet-ukraine-20251213201531663.htm