Tuy nhiên, theo thời gian, một số polyp có thể tiến triển thành ung thư đại tràng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Trường hợp điển hình mắc ung thư từ polyp đại tràng
Bệnh nhân L.V., 63 tuổi thỉnh thoảng bị đầy hơi, khó chịu. Khi thăm khám, bác sĩ phát hiện polyp ở đại tràng. Kết quả sinh thiết cho thấy ung thư.
Tại Phòng khám Đa khoa Tâm Anh (TP.HCM), bệnh nhân được chụp CT, nội soi đại tràng…Các bác sĩ ghi nhận 6 polyp dọc khung đại tràng, trong đó một polyp lớn 2,5 cm nằm ở đại tràng sigma, bề mặt có biến đổi cấu trúc tuyến và vi mạch máu.
Nghi ngờ ung thư, bác sĩ đã nội soi lấy mẫu sinh thiết polyp lớn, đồng thời cắt bỏ toàn bộ polyp nhỏ để giảm nguy cơ tiến triển ác tính.
Kết quả giải phẫu bệnh xác định ung thư biểu mô tuyến xâm nhập – một dạng ung thư đại tràng phổ biến. Tế bào ung thư đã tiến triển, có nguy cơ cao di căn đến hạch bạch huyết lân cận. Bệnh nhân được phẫu thuật và kiểm tra cho thấy: vị trí cắt không còn tế bào ác tính, ung thư chưa xâm nhập mạch máu hay quanh thần kinh, hạch chưa di căn. Người bệnh không cần điều trị bổ sung, xuất viện sau 5 ngày và tái khám định kỳ.
Theo thời gian, một số polyp đại tràng có thể tiến triển thành ung thư đại tràng
Polyp đại tràng không nên chủ quan
Polyp đại tràng là sự phát triển bất thường ở lớp lót bên trong ruột già, tạo thành khối u hoặc cụm tế bào. Chúng khá phổ biến và phần lớn vô hại. Tuy nhiên, một số loại có thể phát triển thành ung thư nếu không được loại bỏ. Mặc dù polyp không phải là ung thư nhưng hầu hết ung thư đại trực tràng đều bắt đầu từ polyp.
Các loại polyp đại tràng thường gặp:
Polyp tăng sản: Chiếm khoảng 90%, thường xuất hiện ở vùng đại tràng sigma, lành tính và hiếm khi hóa ung thư.
Polyp u tuyến: Gồm u tuyến ống và u tuyến ống nhung mao. Nguy cơ ung thư cao hơn so với polyp tăng sản.
Polyp ác tính: Khi soi dưới kính hiển vi phát hiện có tế bào ung thư.
Yếu tố nguy cơ polyp đại tràng
Ai cũng có thể mắc Polyp đại tràng, tuy nhiên những đối tượng sau có nguy cơ cao hơn.
Tuổi ≥ 50.
Nam giới có nguy cơ mắc cao hơn nữ giới.
Gia đình có người thân (bố mẹ, anh chị em ruột) bị polyp hoặc ung thư đại tràng.
Hút thuốc, uống rượu bia quá mức.
Thừa cân, lười vận động, chế độ ăn nhiều chất béo – ít chất xơ.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Thông thường, bị polyp đại tràng không có triệu chứng rõ rệt nào cho tới khi thăm khám y tế. Vì vậy, nên đi khám nếu có các dấu hiệu:
Đau bụng.
Máu trong phân.
Mệt mỏi kéo dài trên 2 tuần.
Thay đổi thói quen đại tiện kéo dài hơn một tuần.
Ngoài ra, người từ 50 tuổi trở lên hoặc có yếu tố nguy cơ cao nên tầm soát định kỳ để phát hiện và xử lý sớm.
Phòng ngừa polyp đại tràng
Để phòng ngừa polyp đại tràng cũng như các bệnh đường tiêu hóa cần chú ý ăn nhiều rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu chất xơ (đậu, ngũ cốc…).
Giảm cân nếu thừa cân, duy trì cân nặng khỏe mạnh.
Hạn chế thịt đỏ, thịt chế biến sẵn, thực phẩm giàu chất béo.
Bổ sung canxi, vitamin D, aspirin hoặc thuốc ức chế COX-2 theo chỉ định của bác sĩ.
Không hút thuốc, hạn chế rượu bia.
Tập thể dục tối thiểu 150 phút/tuần và 2 buổi tăng cường cơ bắp.
Nếu có tiền sử gia đình mắc polyp, hãy trao đổi với bác sĩ về tư vấn di truyền và thời điểm bắt đầu tầm soát.
ThS. BS. Nguyễn Thu Hà