'Quân bài' mới của Thủ tướng Pháp: Tổng thống Macron quyết định lùi một bước?

7 giờ trướcBài gốc

Thủ tướng Pháp Sébastien Lecornu (trái) đã công bố quyết định hoãn chương trình cải cách hưu trí của Tổng thống Emmanuel Macron đến sau cuộc bầu cử Tổng thống năm 2027. (Nguồn: Politico)

Trong bài tuyên bố chính sách chung trình bày trước Quốc hội, Thủ tướng Lecornu nêu rõ: “Tôi sẽ đề xuất Quốc hội, bắt đầu từ mùa Thu này, đình chỉ việc thực thi cải cách hưu trí năm 2023 cho đến sau cuộc bầu cử Tổng thống. Sẽ không có bất kỳ sự gia tăng độ tuổi nghỉ hưu nào từ nay cho đến tháng 1/2028”.

Ông cũng cam kết sẽ không sử dụng Điều 49.3 trong Hiến pháp, công cụ cho phép chính phủ thông qua luật mà không cần bỏ phiếu và sẽ để mọi dự luật được thảo luận và quyết định công khai tại Quốc hội. “Chính phủ sẽ đưa ra đề xuất, chúng ta sẽ tranh luận và các vị sẽ bỏ phiếu”, ông Lecornu nhấn mạnh.

Sự thừa nhận muộn màng?

Theo báo The Guardian, quyết định của chính phủ Pháp được xem là sự thừa nhận muộn màng của Tổng thống Macron rằng, chỉ có “đóng băng” đạo luật gây chia rẽ này mới có thể cứu vãn chính phủ.

Quyết định này được xem là nhượng bộ quan trọng nhằm tìm kiếm sự ủng hộ của đảng Xã hội (PS) và tránh nguy cơ bị Quốc hội thông qua kiến nghị bất tín nhiệm do đảng cực hữu Tập hợp quốc gia (RN) và cánh tả cấp tiến nước Pháp bất khuất (LFI) đệ trình.

Ông Lecornu – người từng nộp đơn từ chức hôm thứ Hai tuần trước và được ông Macron tái bổ nhiệm vào thứ Sáu – hiện đối mặt với thách thức lớn trong việc thông qua ngân sách thắt chặt chi tiêu cho năm tới tại một Quốc hội phân mảnh, nơi không phe nào nắm đa số.

Cải cách hưu trí, vốn nâng tuổi nghỉ hưu từ 62 lên 64 tuổi, từng được xem là di sản kinh tế trọng yếu trong nhiệm kỳ của ông Macron, nhưng cũng là nguyên nhân khiến chính quyền hứng chịu nhiều tháng biểu tình quy mô lớn.

Theo Bộ trưởng Tài chính mới Roland Lescure, việc tạm đình chỉ cải cách này “sẽ khiến ngân sách thất thu hàng tỷ Euro” vào năm 2027.

Ông Lecornu ước tính thiệt hại khoảng 400 triệu Euro vào năm 2026 và 1,8 tỷ Euro năm 2027, song cho rằng quyết định này sẽ mang lại lợi ích cho khoảng 3,5 triệu người lao động. “Do đó, chúng ta phải có các biện pháp bù đắp tài chính, bao gồm tiết giảm chi tiêu”, ông nói thêm.

Đây là bước đi mới nhất của chính phủ Pháp trong bối cảnh vừa trình dự toán ngân sách năm 2026 với mục tiêu giảm thâm hụt xuống 4,7% GDP, thấp hơn mức 5,4% dự kiến cho năm 2025 và đang hướng tới mục tiêu giảm xuống dưới 3% vào năm 2029. Thủ tướng Lecornu khẳng định đây không phải là “chính sách thắt lưng buộc bụng” mà là “yêu cầu về chủ quyền tài chính quốc gia”.

Dự toán mới bao gồm gói tiết kiệm khoảng 30 tỷ Euro, trong đó giảm hơn 3.100 biên chế công, đóng băng lương hưu và trợ cấp xã hội, tăng mức khấu trừ y tế và siết chặt quy định nghỉ ốm có lương.

Về thu ngân sách, chính phủ dự kiến tăng gần 14 tỷ Euro nguồn thu mới thông qua việc gia hạn đóng góp chênh lệch đối với người có thu nhập cao, áp dụng “đóng góp đặc biệt đối với các đại gia tài chính” cho các dự án đầu tư tương lai và duy trì một phần thuế bổ sung trên lợi nhuận của các doanh nghiệp lớn.

Ngoài ra, chính phủ cũng dự kiến áp thuế với hàng hóa giá trị thấp nhập khẩu từ ngoài Liên minh châu Âu (EU), đóng băng khung thuế thu nhập và thuế đóng góp xã hội phổ quát (CSG), đồng thời tái triển khai cải cách thuế VAT với các lao động độc lập.

Rạn nứt khó lành

Tuyên bố về việc hoãn kế hoạch cải cách hưu trí của Thủ tướng Lecornu đã tạm thời làm dịu bầu không khí căng thẳng tại Hạ viện. Nhân dịp bài phát biểu chính sách, Thủ tướng Pháp cũng kêu gọi các nghị sĩ không mặc định là “lật đổ chính phủ” của ông, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của đối thoại.

Đáp lại, lãnh đạo đảng trung hữu Những người Cộng hòa (LR) Laurent Wauquiez đã nhanh chóng lên tiếng ủng hộ Thủ tướng Lecornu, cho biết: “Đảng của chúng tôi sẽ không nằm trong số những người khiến các thủ tướng sụp đổ. Nước Pháp cần một mức độ ổn định tối thiểu”.

Tuy nhiên, với phe cực hữu, bầu không khí không hòa hoãn như vậy. Với tổng cộng 264 nghị sĩ thuộc các đảng RN, LFI, đảng Xanh, Cộng sản và Liên minh Bảo vệ Cộng hòa (UDR) cánh hữu cam kết bỏ phiếu chống, phe đối lập đang tìm kiếm ít nhất 24 phiếu từ PS để đạt đủ 288 phiếu cần thiết nhằm đánh đổ chính phủ.

Lãnh đạo LFI Mathilde Panot tuyên bố, lập trường của đảng bà “không thay đổi” và khẳng định: “Chúng tôi sẽ không tham gia vào việc cứu chính phủ của ông”.

Trong khi đó, Chủ tịch RN Jordan Bardella tiếp tục kêu gọi tổ chức bầu cử sớm: “Từ LR đến PS, vòng tròn những người cứu Tổng thống Macron lại lần lượt phát biểu... Mẫu số chung duy nhất của liên minh phi lý này là nỗi sợ hãi trước lá phiếu và trước nhân dân.

Tuy nhiên, đảng PS đã phát tín hiệu cho biết sẽ không ủng hộ bất kỳ kiến nghị bất tín nhiệm nào dự kiến được đưa ra bỏ phiếu trong tuần này. Lãnh đạo nhóm nghị sĩ PS Boris Vallaud không nói rõ đảng có bỏ phiếu lật đổ chính phủ hay không, song gọi động thái của Thủ tướng Lecornu là “một chiến thắng” và cho biết đảng “sẵn sàng đặt cược vào việc tiếp tục đối thoại – ít nhất là hiện tại”.

Nghị sĩ PS Laurent Baumel tỏ rõ thái độ hơn khi khẳng định trên kênh BFM TV rằng, đảng của ông “sẽ không bỏ phiếu ủng hộ việc lật đổ chính phủ, cũng như không trình kiến nghị bất tín nhiệm của riêng mình trong thời điểm này”, nhưng để ngỏ khả năng thay đổi lập trường trong tương lai.

Nước Pháp đã rơi vào cuộc khủng hoảng chính trị nghiêm trọng nhất trong nhiều thập kỷ kể từ sau cuộc bầu cử sớm năm 2024, khi Quốc hội bị chia cắt thành ba khối gần như ngang bằng: cánh tả, cực hữu và phe trung dung ủng hộ Tổng thống Macron.

Ông Lecornu đã kêu gọi nội các mới “làm mọi điều có thể” để giúp nước Pháp thoát khỏi tình trạng bế tắc và thông qua ngân sách thắt lưng buộc bụng trước cuối năm nay. Tuy nhiên, trước sự chia rẽ sâu sắc trong nền chính trị Pháp, con đường mà nhà lãnh đạo 39 tuổi phải trải qua không hề “trải hoa hồng”.

Bảo Minh

Nguồn TG&VN : https://baoquocte.vn/quan-bai-moi-cua-thu-tuong-phap-tong-thong-macron-quyet-dinh-lui-mot-buoc-331065.html