Quân đội đi đầu trong thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia.
Đóng vai trò quan trọng trong việc triển khai, thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, Bộ Quốc phòng đã kịp thời ban hành các văn bản chỉ đạo, thành lập Ban Chỉ đạo và Tổ giúp việc ở các cấp, bảo đảm tổ chức triển khai đồng bộ, hiệu quả.
Các đơn vị cơ sở thành lập Ban Quản lý dự án, phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương từ khâu lập kế hoạch đến triển khai thực hiện. Trong 5 năm qua, Quân đội đã hỗ trợ 383 mô hình phát triển sản xuất cho 36.654 hộ dân, trong đó 98% là hộ đồng bào dân tộc thiểu số.
Chương trình “Nâng bước em tới trường” hỗ trợ 21.165 học sinh nghèo (1.600 em được nuôi dưỡng tại đơn vị, 19.565 em được hỗ trợ tại gia đình).
Chiến sĩ đồn biên phòng Bản Giàng cùng đồng bào trồng lúa nước.
Toàn quân đã tổ chức 537 lớp bồi dưỡng kiến thức dân tộc, 488 lớp tập huấn tuyên truyền; biên soạn, phát hành hơn 115 nghìn tài liệu tuyên truyền pháp luật, chăm sóc sức khỏe, văn hóa dân tộc; xây dựng 427 phim phóng sự, tài liệu; xuất bản 8 chuyên trang “Bộ đội gắn với đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi”; đồng thời, phối hợp tổ chức gặp mặt, biểu dương 3.315 điển hình tiên tiến, già làng, trưởng bản, người có uy tín trong cộng đồng.
Tạo chuyển biến thực chất, đồng bộ và bền vững
Thượng tướng Vũ Hải Sản, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Quốc phòng cho biết: "Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã quán triệt và triển khai toàn quân thực hiện và phát động các phong trào thi đua, đặc biệt là phong trào thi đua Quân đội xây dựng nông thôn mới; Quân đội chung tay vì người nghèo không để ai bị bỏ lại phía sau và các phong trào thi đua được toàn quân hưởng ứng rộng rãi và tổ chức thực hiện nghiêm túc, từ đó tạo sức lan tỏa trong toàn quân và trong toàn xã hội".
Thượng tướng Vũ Hải Sản cùng đoàn công tác kiểm tra mô hình hỗ trợ người dân nuôi tằm của Đoàn Kinh tế-Quốc phòng Lâm Đồng.
"Với kết quả triển khai và thực hiện nghiêm chúng ta đạt được nhiều kết quả thiết thực đặc biệt là chương trình xây dựng nông thôn mới, chương trình phát triển kinh tế-xã hội ở vùng sâu vùng xa, giúp nhân dân xóa đói giảm nghèo, bằng việc làm thiết thực tạo nên tình cảm quân dân và xây dựng lên hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ. Phát triển kinh tế-xã hội, đi đôi với củng cố an ninh và củng cố thế trận của chúng ta, và những kết quả đạt được toàn quân đã được Đảng, Nhà nước ghi nhận, đánh giá cao", Thượng tướng Vũ Hải Sản nhấn mạnh.
Chỉ đạo chặt chẽ, triển khai bài bản, sát thực tiễn
Năm 2023 là năm thứ 2 Bộ Quốc phòng được giao nhiệm vụ triển khai chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Thượng tướng Vũ Hải Sản trò chuyện thân mật với đồng bào dân tộc thiểu số xã Trịnh Tường.
Với sự chỉ đạo chặt chẽ, sát sao, sự vào cuộc trách nhiệm, tích cực, bài bản của các đơn vị, đặc biệt các Đoàn kinh tế-quốc phòng đóng quân trên địa bàn khu vực miền núi và biên giới có thuận lợi về nguồn cán bộ tại chỗ nên ngay sau khi có quyết định của Chính phủ, các nguồn lực từ các chương trình, dự án giảm nghèo bền vững; phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đã nhanh chóng được triển khai tới người dân trong vùng dự án một cách nhanh nhất, bước đầu đã đạt kết quả quan trọng.
Đại tá Phạm Toàn Thắng, Phó Cục trưởng Cục Kinh tế, Bộ Quốc Phòng cho biết: Với kinh nghiệm tích lũy rất nhiều trong quá trình triển khai thực hiện xây dựng các Khu kinh tế Quốc phòng, Bộ Quốc phòng đã chỉ đạo triển khai chương trình này ở các Đoàn kinh tế quốc phòng và các đơn vị ở khu vực biên giới.
Ngay khi Quyết định 1917 được thủ tướng Chính phủ phê duyệt thì Bộ Quốc phòng đã thành lập ban chỉ đạo, đồng thời xây dựng tiêu chí, hướng dẫn, định mức, tiêu chí để có thể triển khai được chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, giai đoạn 2021-2030.
Đại tá Phạm Toàn Thắng, Phó Cục trưởng Cục Kinh tế, Bộ Quốc Phòng trao đổi với anh Xồng Bá Lồng Trưởng thôn Huồi Khe, bản Mường Ải, xã Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An.
Giai đoạn 1 (2021-2025) đạt được hiệu quả nhanh nhất. Bộ Quốc phòng ban hành được Quyết định 3365, ban hành tiêu chí, định mức tiêu chuẩn để triển khai phân bổ nguồn lực đầu tư của chương trình cho các dự án. Đồng thời ban hành Hướng dẫn số 2251 để hướng dẫn các cơ quan đơn vị tổ chức thực hiện, mở rộng đối tượng tổ chức thực hiện chương trình. Chính vì thế, chương trình được chỉ đạo chặt chẽ từ Bộ Quốc phòng đến các Quân khu, đến các Đoàn Kinh tế quốc phòng, các Bộ Chỉ huy quân sự, Bộ đội Biên phòng các tỉnh, thành, đặc biệt là các đơn vị chiến lược quốc phòng an ninh.
Không để ai bị bỏ lại phía sau
Quá trình triển khai thực hiện Chương trình phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, các đơn vị Quân đội được giao nhiệm vụ đã phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương, triển khai thực hiện kết hợp với nhiều chương trình phát triển kinh tế-xã hội của địa phương. Tổ chức, khảo sát, nắm bắt nhu cầu của người dân, tổ chức xét duyệt, cấp cây, con giống chặt chẽ, bảo đảm đúng đối tượng, ưu tiên cho những hộ đặc biệt khó khăn.
Do đó, các mô hình sinh kế khi triển khai tới người dân được đón nhận một cách tích cực. Với cách làm công tác tuyên truyền đi trước một bước, mọi chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước được phổ biến quán triệt tới mọi người dân, do vậy, tư tưởng của bà con đồng bào trông chờ, ỷ lại vào sự quan tâm đầu tư của Nhà nước, sự giúp đỡ của Quân đội cũng dần được khắc phục. Cũng vì lẽ đó mà nhiều người như trưởng bản Xồng Bá Lồng đã quyết định nhường tiêu chuẩn được cấp con giống cho hộ khác còn khó khăn hơn mình.
Anh Xồng Bá Lồng Trưởng thôn Huồi Khe, bản Mường Ải, xã Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An.
Ông Hoa Phò Ngành, người dân thôn Xốp Lau, bản Mường Ải, xã Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An từng sống trong đói nghèo kéo dài cho biết: “Nhờ được bộ đội chỉ dẫn tận tay, giúp con giống, cây trồng phù hợp, gia đình tôi đã thay đổi được cách làm, bớt phụ thuộc vào tự nhiên, từng bước thoát nghèo”.
Cũng từ những mô hình cụ thể như vậy, tỷ lệ hộ nghèo trong các Khu Kinh tế-Quốc phòng giảm từ 2,5 đến 4,5% mỗi năm, tạo ra chuyển biến căn bản về nhận thức và phương thức sản xuất.
Sát dân, hiểu dân, vì nhân dân phục vụ
Trên thực địa, cán bộ, chiến sĩ Quân đội không quản ngại khó khăn, bám dân, bám địa bàn, thấu hiểu tâm tư, nguyện vọng của nhân dân để xây dựng mô hình hỗ trợ sát thực tế. Đại tá Uông Đình Tân, Đoàn trưởng Đoàn Kinh tế-quốc phòng 337 (Quân khu 4) cho biết: “Chúng tôi coi bà con trong khu kinh tế-quốc phòng là người thân ruột thịt của mình”.
Từ góc độ địa phương, ông Thò Bá Rê, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Kỳ Sơn (cũ) khẳng định: “Rất yên tâm khi Bộ đội triển khai nhiệm vụ trên địa bàn. Tinh thần trách nhiệm, phương pháp làm việc khoa học, hiệu quả của Quân đội đã góp phần quan trọng vào công cuộc xóa đói, giảm nghèo và giữ gìn an ninh biên giới”.
Đại tá Uông Đình Tân, Đoàn trưởng Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 337 thăm mô hình trồng cây thanh long trên địa bàn. Phát huy hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia, bảo đảm nâng cao đời sống nhân dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi
Chủ trì Hội nghị toàn quốc tổng kết Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025, định hướng giai đoạn 2026–2030, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh yêu cầu không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào, bảo đảm “năm sau cao hơn năm trước, nhiệm kỳ sau tốt hơn nhiệm kỳ trước”; đồng thời tạo phong trào thi đua tự lực, tự cường vươn lên thoát nghèo, làm giàu chính đáng.
Thủ tướng định hướng bố trí khoảng 160.000 tỷ đồng cho giai đoạn II của chương trình. Trong bối cảnh còn nhiều khó khăn, Thủ tướng yêu cầu cụ thể hóa chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, bảo đảm phát triển toàn diện, bền vững, không để ai bị bỏ lại phía sau. Về mục tiêu cụ thể, cần bảo đảm tiếp cận bình đẳng về giáo dục, y tế, văn hóa, tạo việc làm, sinh kế cho người dân; các mục tiêu phải rõ ràng, dễ thực hiện, dễ giám sát.
Thủ tướng nêu 10 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm:
Nâng cao nhận thức, xác định đầu tư cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi là đầu tư phát triển, cần thực hiện bằng tình cảm, trách nhiệm, quyết tâm cao độ. Hoàn thiện thể chế, chính sách, duy trì độc lập chương trình, bảo đảm bình đẳng, chú trọng nhóm dễ bị tổn thương. Bố trí, huy động nguồn lực, ưu tiên cho việc tạo việc làm, phát triển hạ tầng, bảo đảm dịch vụ thiết yếu như y tế, giáo dục, giao thông, điện, nước.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tham quan gian trưng bày sản phẩm.
Tăng cường liên kết, phát triển kinh tế dân tộc thiểu số, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số. Ứng phó biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai, bảo đảm an sinh xã hội, triển khai chương trình 1 triệu ha lúa chất lượng cao tại Đồng bằng sông Cửu Long. Gắn phát triển kinh tế-xã hội với quốc phòng-an ninh, xây dựng thế trận toàn dân, phát huy vai trò người có uy tín trong cộng đồng. Thực hiện các nghị quyết lớn, trong đó có đổi mới sáng tạo, kinh tế tư nhân, hội nhập quốc tế, pháp luật, giáo dục, y tế.
Cùng với đó là bảo tồn, phát huy văn hóa dân tộc, phát triển công nghiệp văn hóa, đưa văn hóa trở thành nguồn lực phát triển. Xây dựng gói tín dụng ưu tiên, hỗ trợ tiếp cận đất đai, tín dụng, thuế phí để xóa đói giảm nghèo bền vững. Thiết kế công cụ giám sát, đánh giá, bảo đảm việc thực hiện đúng chủ trương, chính sách, tăng trách nhiệm của các cấp, ngành, địa phương.
Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, để triển khai thành công giai đoạn II, cần tư tưởng thông suốt, quyết tâm cao, hành động quyết liệt, sát thực tiễn, đổi mới tư duy, cách làm linh hoạt, hiệu quả. Tin tưởng rằng, đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi sẽ ngày càng được cải thiện rõ rệt, góp phần vào sự phát triển bền vững, bao trùm của đất nước.
Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị toàn quốc tổng kết Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Bộ Quốc phòng tiếp tục triển khai hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2026–2030
Từ chỉ đạo của Thủ tướng Phạm Minh Chính, Bộ Quốc phòng xác định tiếp tục quán triệt nghiêm túc chủ trương của Đảng, Quốc hội, Chính phủ và hướng dẫn của các bộ, ngành về thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2026–2030. Chương trình được xác định là nhiệm vụ chính trị quan trọng, góp phần xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, bảo vệ vững chắc biên giới quốc gia và tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Bộ chỉ đạo các cơ quan, đơn vị phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương triển khai hiệu quả các dự án; huy động tối đa nguồn lực, lồng ghép các chương trình, vận động xã hội hóa nhằm tạo sức mạnh tổng hợp. Tiếp tục tổ chức các lớp đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; ưu tiên cán bộ là người dân tộc thiểu số, đẩy mạnh học tiếng dân tộc; phát huy vai trò trí thức trẻ tình nguyện trong giải quyết thiếu hụt cán bộ kỹ thuật.
Đoàn Thanh niên BĐBP tỉnh Lâm Đồng phối hợp với các tổ chức Đoàn địa phương lắp đặt công trình “Thắp sáng đường biên” cho người dân trên địa bàn.
Lan tỏa hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ thời kỳ mới
Luôn có mặt ở những nơi gian khó nhất, đồng hành cùng bà con trong cuộc sống thường nhật, những người lính Cụ Hồ đang tiếp tục viết tiếp trang sử hào hùng bằng những việc làm thầm lặng, giàu tính nhân văn, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội và củng cố thế trận quốc phòng toàn dân.
Một cán bộ địa phương chia sẻ: “Để dân tự làm thì không nổi, nhưng nếu làm đúng như cách bộ đội đang làm thì chắc chắn xóa đói, giảm nghèo thành công”.
Người dân trong vùng dự án cũng bày tỏ lòng biết ơn: “Bộ đội đến giúp dân bản, dân bản ai cũng nhớ, cũng thương, không bao giờ quên công ơn ấy”.
Với tinh thần của người lính, trách nhiệm cao, bám sát cơ sở, người dân, cầm tay chỉ việc, hướng dẫn, lắng nghe người dân, từ cách làm này tạo chuyển biến trong nhận thức của bà con đối với việc bảo đảm sự ổn định, bảo đảm quốc phòng an ninh trong những năm qua.
Quân y hướng dẫn bà con bản Rào Tre sử dụng thuốc.\
Sát cánh cùng bà con trên con đường mưu sinh, lập nghiệp, những người lính Bộ đội Cụ Hồ đã góp phần phát triển kinh tế, văn hóa-xã hội. Và khi cuộc sống của bà con đồng bào ngày càng ấm no cũng có nghĩa tiềm lực trong khu vực phòng thủ được củng cố vững chắc thì hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ thời kỳ mới ngày càng tỏa sáng.
MAI HUYÊN - HẢI LINH