Quan hệ Trump–Kim: Từ 'kỷ niệm đẹp' đến khả năng tái khởi động đàm phán hạt nhân

6 giờ trướcBài gốc

Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un đứng cạnh Tổng thống Mỹ Donald Trump ở phía nam đường phân định quân sự chia cắt Triều Tiên và Hàn Quốc, tại khu vực an ninh chung Panmunjom thuộc khu phi quân sự vào năm 2019. Ảnh: TNS.

Lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un đã có phản ứng tích cực trước động thái gần đây của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Tuy nhiên, giới phân tích nhận định khả năng diễn ra một hội nghị thượng đỉnh mới giữa hai nhà lãnh đạo là rất mong manh, khi hai bên vẫn giữ những quan điểm đối lập về vấn đề phi hạt nhân hóa.

Theo truyền thông nhà nước Triều Tiên hôm 22/9, ông Kim cho biết sẵn sàng gặp lại ông Trump nếu Washington từ bỏ lập trường cứng rắn yêu cầu Bình Nhưỡng giải trừ hạt nhân, đồng thời nhấn mạnh ông vẫn giữ “kỷ niệm đẹp” về Tổng thống Mỹ.

Phát biểu của ông Kim được đưa ra không lâu sau khi ông Trump, trong cuộc gặp thượng đỉnh với Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae-myung tại Washington hồi tháng trước, bày tỏ mong muốn tái ngộ nhà lãnh đạo Triều Tiên vào cuối năm nay.

“Nếu Mỹ từ bỏ nỗi ám ảnh hão huyền về phi hạt nhân hóa và thực sự mong muốn chung sống hòa bình với Triều Tiên trên cơ sở nhận thức thực tế, thì sẽ không có lý do gì để chúng tôi từ chối ngồi vào bàn đối thoại”, ông Kim nhấn mạnh.

“Cá nhân tôi vẫn còn giữ những kỷ niệm tốt đẹp về Tổng thống Trump”, ông nói thêm tại phiên họp quan trọng của Quốc hội Triều Tiên cuối tuần qua, theo Hãng Thông tấn Trung ương Triều Tiên (KCNA).

Ông Kim đồng thời khẳng định Triều Tiên sẽ không bao giờ từ bỏ kho vũ khí hạt nhân, bác bỏ khả năng coi đây là quân bài mặc cả trong đàm phán.

“Sẽ là một tính toán sai lầm nếu các thế lực thù địch cho rằng có thể dùng trừng phạt hay phô trương sức mạnh quân sự để khuất phục chúng tôi”, ông cảnh báo.

Ông Trump và ông Kim lần đầu tiên gặp nhau tại hội nghị thượng đỉnh lịch sử ở Singapore ngày 12/6/2018. Sau đó, hai nhà lãnh đạo tiếp tục có các cuộc gặp ở Hà Nội (tháng 2/2019) và tại khu phi quân sự Triều Tiên (tháng 6/2019).

Giáo sư danh dự Koh Yu-hwan thuộc Đại học Dongguk nhận định, phát biểu của ông Kim có thể là tín hiệu cho thấy khả năng diễn ra một cuộc gặp với ông Trump nhân dịp Tổng thống Mỹ tới Hàn Quốc dự hội nghị APEC vào tháng tới.

“Tổng thống Trump mong muốn gặp lại ông Kim trong năm nay, nhân sự kiện APEC, và bản thân ông Kim cũng tỏ ra có ý định như vậy”, giáo sư Koh chia sẻ với This Week in Asia. “Tuy nhiên, triển vọng là rất mong manh, khi Bình Nhưỡng đã nâng điều kiện để quay lại đối thoại. Họ đòi hỏi phải tiến hành các cuộc thảo luận về cắt giảm vũ khí với Mỹ trên cơ sở bình đẳng, với tư cách một cường quốc hạt nhân”.

Theo ông Koh, nguyên nhân chính khiến các cuộc đàm phán phi hạt nhân hóa trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump đổ vỡ là bất đồng về trình tự các bước cần thực hiện.

Washington khi đó yêu cầu Bình Nhưỡng ngay từ đầu phải dỡ bỏ toàn bộ chương trình hạt nhân, bao gồm cả hoạt động làm giàu uranium. Ở chiều hướng ngược lại, Triều Tiên luôn coi đây là bước cuối cùng của thỏa thuận. Vai trò trung gian của Hàn Quốc, theo ông Koh, đã vô tình khiến sự hiểu lầm này trở nên nghiêm trọng hơn.

“Triều Tiên có thể chấp nhận tạm ngừng các vụ thử tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) và vũ khí hạt nhân để đổi lấy việc Mỹ và Hàn Quốc hủy bỏ các cuộc tập trận quân sự chung thường niên”, ông Koh nhận định. “Tuy nhiên, Bình Nhưỡng sẽ không đồng ý từ bỏ toàn bộ chương trình hạt nhân cho đến khi đạt được tiến triển đáng kể trong các cuộc gặp thượng đỉnh Trump – Kim”.

Ông Koh nói: “Điều đó cho thấy các cuộc đối thoại nên tập trung vào việc Mỹ và Triều Tiên chấm dứt hành động thù địch, tiến tới bình thường hóa quan hệ, dỡ bỏ trừng phạt và cùng nhau cắt giảm kho vũ khí hạt nhân”.

Trong cuộc phỏng vấn với BBC công bố hôm đầu tuần, Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae-myung cũng khẳng định ông ủng hộ một thỏa thuận Trump – Kim theo hướng “đóng băng” việc sản xuất vũ khí hạt nhân của Triều Tiên, thay vì buộc nước này phải dỡ bỏ hoàn toàn ngay lập tức.

Ông Lee cho rằng, trong thời điểm hiện nay, việc “đóng băng” chương trình hạt nhân là một biện pháp khẩn cấp tạm thời, đồng thời cũng khả thi và thực tế hơn so với mục tiêu phi hạt nhân hóa.

“Chỉ cần chúng ta vẫn kiên định với mục tiêu lâu dài là phi hạt nhân hóa, tôi tin rằng việc Triều Tiên ngừng phát triển hạt nhân và tên lửa sẽ mang lại lợi ích rõ ràng”, Tổng thống Hàn Quốc nói thêm.

Ông Yang Moo-jin, Hiệu trưởng Đại học Nghiên cứu Triều Tiên, nhận định Bình Nhưỡng đã cho thấy rõ ràng lập trường sẽ không quay trở lại khuôn khổ đàm phán phi hạt nhân hóa trước đây.

Kể từ sau hội nghị thượng đỉnh Hà Nội, vị thế của Triều Tiên đã được củng cố nhờ kho vũ khí hạt nhân ngày càng mở rộng cùng sự gắn kết quân sự sâu sắc hơn với Nga, theo đánh giá của các nhà phân tích.

“Triều Tiên đang tái khẳng định rằng họ sẽ không chấp nhận mô hình đàm phán phi hạt nhân hóa cũ – tức là từ bỏ chương trình hạt nhân để đổi lấy việc dỡ bỏ trừng phạt, bảo đảm an ninh và hỗ trợ kinh tế, tiến tới bình thường hóa quan hệ”, ông Yang nhấn mạnh. “Về thực chất, ông Kim muốn gửi đi thông điệp rằng Triều Tiên chỉ sẵn sàng tham gia đối thoại nếu các cuộc thảo luận xoay quanh việc Mỹ công nhận nước này là một quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân, đồng thời cải thiện quan hệ và hướng tới chung sống hòa bình”.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae-myung gặp nhau tại Nhà Trắng vào tháng trước. Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un đã bác bỏ đề xuất phi hạt nhân hóa của ông Lee. Ảnh: EPA.

Ông Yang lưu ý rằng, dù thể hiện lập trường cứng rắn hơn với Washington, ông Kim vẫn tránh trực tiếp công kích ông Trump. Việc này được cho là có chủ ý, nhất là trong bối cảnh tổng thống Mỹ liên tục bày tỏ mong muốn tổ chức thêm một hội nghị thượng đỉnh, bất chấp những thất bại trước đây.

Trong khi đó, đối với Hàn Quốc, ông Kim thể hiện lập trường cứng rắn khi thẳng thừng bác bỏ khả năng đối thoại, đồng thời tuyên bố chấm dứt mục tiêu thống nhất bán đảo Triều Tiên vốn được duy trì trong nhiều thập kỷ qua.

“Chúng tôi sẽ không bao giờ thống nhất với một đất nước đặt chính trị và quốc phòng của mình vào tay thế lực bên ngoài”, ông Kim tuyên bố.

Nhà lãnh đạo Triều Tiên cũng bác bỏ đề xuất của Tổng thống Lee về một lộ trình phi hạt nhân hóa ba giai đoạn – bắt đầu bằng việc đóng băng các chương trình hạt nhân và tên lửa – cho rằng đây chỉ là sự lặp lại chính sách của những nhà lãnh đạo Hàn Quốc trước kia, những người “ảo tưởng về việc chúng tôi giải trừ vũ khí”.

Thay vào đó, ông Kim khẳng định mối quan hệ giữa hai miền Triều Tiên cần được xác định là quan hệ “giữa hai quốc gia thù địch”, và nhấn mạnh rằng Bình Nhưỡng sẽ không theo đuổi con đường hòa giải hay thống nhất với Seoul.

Theo SCMP

Nhật Anh

Nguồn VietTimes : https://viettimes.vn/quan-he-trumpkim-tu-ky-niem-dep-den-kha-nang-tai-khoi-dong-dam-phan-hat-nhan-post189721.html