Quân khu 4: Ứng dụng công nghệ để nâng cao chất lượng huấn luyện

21 giờ trướcBài gốc

Chiến trường giả, bản lĩnh thật

Trên bầu trời xanh ngắt, một chiếc UAV nhỏ gọn với đôi cánh gắn camera rung lắc khởi động rồi lao vút lên cao. Trong cái nóng gay gắt của thao trường, tiếng hô vang khiến bầu không khí thêm khẩn trương, căng thẳng: "Địch tiến hành đổ bộ đường không!”. Khi UAV quần lượn, tổ điều khiển nhanh chóng thực hiện giả lập tình huống máy bay địch tấn công. "Báo cáo, kẻ địch đang tiến vào tầm pháo!”. Mệnh lệnh tiến công, điều hành của chỉ huy được truyền qua hệ thống bộ đàm, thông tin. Ngay sau đó là một loạt pháo khai hỏa, bộ đội ta nhanh chóng triển khai hàng loạt phương án tác chiến, chiếm lĩnh trận địa.

Nếu như UAV giúp bộ đội "nhìn" rõ kẻ địch, thì hệ thống âm thanh giả lập chiến trường giúp họ "nghe" rõ âm thanh từ chiến tuyến. Khi một tổ bộ đội vừa di chuyển vào vị trí phục kích, bất ngờ tiếng súng dồn dập vang lên từ phía trước. Không phải đạn thật, thuốc nổ nhưng có tiếng vỏ đạn rơi, tiếng nổ vang trời đã khiến các chiến sĩ hoàn toàn nhập tâm vào cuộc chiến. Hàng loạt hệ thống tạo giả mục tiêu bốc cháy được kích hoạt khi một đợt tấn công kết thúc. Lửa bùng lên, khói nghi ngút, giúp bộ đội quan sát và đánh giá chính xác hiệu quả tác chiến.

Lãnh đạo Bộ CHQS tỉnh Nghệ An bàn phương án xử trí tình huống tác chiến trong diễn tập chỉ huy – tham mưu 1 bên 2 cấp năm 2024. Ảnh: TRỌNG KIÊN

Đó là những khoảnh khắc gay cấn “diễn” mà như thật trong cuộc diễn tập chỉ huy-cơ quan 1 bên 2 cấp của Sư đoàn 324 (Quân khu 4). Ứng dụng công nghệ giúp bộ đội trải nghiệm cảm giác chiến đấu thực sự, rèn luyện kỹ năng, bản lĩnh sẵn sàng đối mặt với những thách thức bất ngờ trên chiến trường.

Đại tá Nguyễn Thao Trường, Sư đoàn trưởng Sư đoàn 324 cho biết: “Đơn vị sẽ ứng dụng công nghệ mô phỏng để tạo tình huống chiến đấu sinh động. Sư đoàn đã quy tụ nhiều ý tưởng mang tính đột phá như ứng dụng UAV kết hợp với hệ thống điện tử để mô phỏng âm thanh chiến trường, tạo tiếng động giống như máy bay gầm rú, thả bom; chế tạo các thiết bị mô phỏng mục tiêu di động, giả lập tình huống chiến đấu; thiết lập hệ thống mục tiêu tự động, giúp nâng cao tính thực tế trong huấn luyện bắn đạn thật”.

Với việc ứng dụng công nghệ, các buổi diễn tập không còn chỉ dựa vào thuyết minh và âm thanh giả lập mà đưa bộ đội trực tiếp tương tác với các tình huống sát thực, giảm đáng kể lực lượng phục vụ và thuyết minh, thay vào đó là hình ảnh, âm thanh trực quan sinh động như máy bay quần lượn hay thả bom. Trước đây, những nội dung này chỉ được mô tả qua lời giới thiệu, thuyết minh và hệ thống loa phát thanh.

Còn tại Lữ đoàn Công binh 414, đơn vị có đặc thù đóng quân phân tán, thường xuyên có nhiều bộ phận nhỏ lẻ cơ động, làm nhiệm vụ trong các điều kiện khắc nghiệt như phòng, chống bão lũ, cháy rừng, khắc phục vật liệu nổ, sập đổ công trình và nhiệm vụ A2. Thực hiện nhiệm vụ trong các tình huống khắc nghiệt, Trung đội Thông tin của Lữ đoàn Công binh 414 đã bắt tay vào nghiên cứu và sáng chế ra “Thiết bị nạp nguồn thông minh bằng năng lượng mặt trời”. Sau nhiều ngày thử nghiệm, một thiết bị gọn nhẹ nhưng hiệu quả ra đời. Những tấm pin mặt trời được gắn lên khung, hứng trọn ánh nắng, chuyển đổi thành điện năng. Dòng điện ấy được nạp vào ắc quy 12V, rồi qua bộ chuyển đổi nguồn điện thành xoay chiều 220V, giúp cấp điện ổn định cho các thiết bị thông tin và nhiều thiết bị của các ngành khác mà không cần phải chờ nguồn điện từ máy phát, không lo lắng thiết bị hết pin khi mất điện. Việc ứng dụng công nghệ năng lượng tái tạo, năng lượng mặt trời không chỉ giúp tiết kiệm nhiên liệu mà còn góp phần bảo vệ môi trường, chủ động nguồn điện trong các tình huống khắc nghiệt, hỗ trợ hiệu quả cho công tác huấn luyện, chiến đấu và cứu hộ, cứu nạn.

Nhanh chóng, tiết kiệm hơn

Thời gian qua, các đơn vị LLVT Quân khu 4 tích cực đẩy mạnh ứng dụng công nghệ vào công tác huấn luyện và diễn tập, góp phần nâng cao chất lượng sẵn sàng chiến đấu. Các đơn vị như Sư đoàn 324, Sư đoàn 968, bộ CHQS các tỉnh, Trường Quân sự Quân khu... đã chủ động nghiên cứu, áp dụng các phần mềm chuyên dụng như TerraExplorer Pro, MicroStation SE, Bentley MicroStation V8i, Global Mapper và ArcMap 10.1 để hỗ trợ công tác viết, vẽ bản đồ, phương án huấn luyện, diễn tập, sẵn sàng chiến đấu, cứu hộ, cứu nạn và các nhiệm vụ khác. Ngoài việc ứng dụng hiệu quả phần mềm hỗ trợ công tác tham mưu tác chiến, hiện nay, các đơn vị đã sử dụng thành thạo hệ thống truyền hình trực tuyến, hệ thống điện thoại IP. Thông qua hệ thống truyền hình trực tuyến, tại sở chỉ huy, ban chỉ đạo có thể quan sát, điều hành hoạt động của bộ đội tại các khu vực diễn tập.

Trước đây, khi chưa có phần mềm hỗ trợ, cán bộ tham mưu, tác chiến phải mất nhiều thời gian cho việc viết, vẽ bản đồ tác chiến, phương án diễn tập bằng phương pháp thủ công. Mỗi lần điều chỉnh, cập nhật mất hàng giờ, thậm chí cả ngày. Nhưng giờ đây, chỉ với vài thao tác trên máy tính và phần mềm, tất cả đều được thực hiện một cách nhanh chóng, chính xác và sinh động hơn. Theo Đại tá Phan Đại Nghĩa, Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh Nghệ An, các phần mềm ứng dụng trong công tác tham mưu, tác chiến, trước tiên bảo đảm được tính bảo mật và an toàn trong thời đại công nghệ số. Các phần mềm cũng có khả năng tái hiện không gian, đa dạng các loại địa hình, thế trận gần sát với thực tế chiến đấu thông qua công nghệ mô phỏng hình ảnh 2D, 3D, thậm chí cả 4D. Nhờ đó, người chỉ huy và các lực lượng tham gia huấn luyện, diễn tập có thể quan sát trực quan về khu vực thực địa, đưa ra những phân tích, đánh giá và nhận định tình huống một cách chính xác hơn, rút ngắn thời gian, góp phần nâng cao chất lượng huấn luyện.

Bên cạnh đó, các đơn vị toàn Quân khu 4 còn đẩy mạnh nghiên cứu sáng kiến, cải tiến kỹ thuật có chất lượng, mang lại hiệu quả thiết thực trong công tác huấn luyện. Chỉ tính đầu năm 2025 đã có hàng trăm sáng kiến được đánh giá cao về tính ứng dụng rộng rãi, tiết kiệm cho đơn vị hàng trăm triệu đồng. Đơn cử như thiết bị UAV, thiết bị mô phỏng hình ảnh, âm thanh của Sư đoàn 324, hay thiết bị nạp nguồn thông minh bằng pin năng lượng mặt trời của Lữ đoàn Công binh 414 do bộ đội cải tiến có giá thành chỉ bằng 1/10 so với thị trường.

Các đơn vị LLVT Quân khu 4 còn nghiên cứu làm chủ vũ khí công nghệ hiện đại, khai thác tối đa tính năng, đưa vào thực hành trong nhiều tình huống cụ thể. Tại Lữ đoàn Công binh 414, nhiều trang bị mới hiện đại như thiết bị chống khủng bố, xe khắc phục sập đổ công trình được cấp để phục vụ công tác huấn luyện cũng như nhiệm vụ A2, cứu hộ, cứu nạn. Đơn vị đã chủ động khai thác, nghiên cứu tài liệu từ nhà sản xuất, đồng thời xây dựng giáo án phù hợp với điều kiện thực tế để huấn luyện bộ đội làm chủ, sử dụng hiệu quả.

Việc ứng dụng công nghệ không chỉ giúp nâng cao chất lượng huấn luyện mà còn tăng tính an toàn, giảm bớt rủi ro trong quá trình thực hành. Nhờ có sự đầu tư đúng hướng, công tác huấn luyện tại các đơn vị LLVT Quân khu 4 đã nâng cao đáng kể chất lượng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, góp phần xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại.

HOÀNG HOA LÊ

Nguồn QĐND : https://www.qdnd.vn/quoc-phong-an-ninh/xay-dung-quan-doi/quan-khu-4-ung-dung-cong-nghe-de-nang-cao-chat-luong-huan-luyen-820436