Quan liêu – Căn bệnh trầm kha cần loại bỏ

5 giờ trướcBài gốc

Quan liêu - một căn bệnh cũ nhưng chưa bao giờ hết nhức nhối. Bệnh quan liêu như cái ung nhọt trên thân thể khỏe mạnh, nếu không chữa trị tận gốc sẽ là nguồn cơn đẻ ra những thứ bệnh nguy hiểm khác, như lời Bác Hồ đã khẳng định: “Bệnh quan liêu là nguồn gốc sinh ra lãng phí, tham ô. Kinh nghiệm chứng tỏ rằng: ở đâu có bệnh quan liêu thì ở đó chắc chắn có tham ô, lãng phí; nơi nào bệnh quan liêu càng nặng thì nơi đó càng nhiều lãng phí, tham ô. Cho nên, muốn triệt để chống tham ô, lãng phí thì phải kiên quyết chống nguồn gốc của nó là bệnh quan liêu”.

Quan liêu không chỉ xảy ra ở khu vực nhà nước mà nó còn xuất hiện trong khu vực tư nhân. Tại các doanh nghiệp lớn, nếu bộ máy quá cồng kềnh gồm nhiều tầng lớp trung gian và hoạt động kém hiệu quả sẽ là môi trường lý tưởng để quan liêu sinh sôi phát triển, có thể kể ra vài ví dụ ở một số lĩnh vực như giao thông vận tải, giáo dục, y tế...

Giao thông vận tải được ví như mạch máu của đất nước, muốn đất nước phát triển đi lên thì ngành giao thông phải đi trước mở đường. Thế nhưng ở Việt Nam, chúng ta chứng kiến nhiều trên các mặt báo và bản tin thời sự hàng ngày đưa tin các dự án giao thông lớn của đất nước như Cao tốc Bắc - Nam, các tuyến đường vành đai, các tuyến metro ở Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh triển khai ì ạch, chậm tiến độ kéo dài, đội vốn lên gấp đôi gấp ba. Trong khi người dân hàng ngày hàng giờ chen chúc nhau trên những tuyến đường chật hẹp, cám cảnh kẹt xe, tại nạn giao thông, khói bụi ô nhiễm thì các công trình hạ tầng vẫn hàng rào quây kín, chiếm dụng mặt bằng, máy móc hoen gỉ phủ lớp bụi thời gian.

Với ngành giáo dục, trọng trách cốt lõi là đào tạo và phát triển con người, đặc biệt là thế hệ trẻ - những chủ nhân tương lai của đất nước. Thế nhưng tại nhiều trường học, thời gian làm báo cáo, lập hồ sơ, biểu mẫu,… của các thầy cô giáo còn nhiều hơn thời gian giảng dạy. Mỗi năm nhà trường và cấp trên yêu cầu đủ các loại công việc giấy tờ thủ tục hành chính, rồi thì tổ chức các cuộc thi “giáo án đẹp, báo cáo hay” nhưng thực tế dạy lại kém. Đây là biểu hiện của bệnh quan liêu: coi trọng hình thức mà xem nhẹ chất lượng thực sự của việc dạy và học.

Nói đến quan liêu trong ngành y tế, chúng ta hẳn nghĩ ngay đến thói hư tật xấu ở không ít cơ sở khám chữa bệnh như quan liêu, hách dịch, cửa quyền, quát nạt người bệnh, hay thậm chí là nhũng nhiễu dẫn đến tình trạng bệnh nhân cứ vào viện là nghĩ đến phong bì. Chúng ta không khỏi lắc đầu ngao ngán khi thấy tận mắt những trường hợp bệnh nhân cấp cứu phải chờ giấy chuyển tuyến, người nhà tất tả chạy khắp nơi xin xác nhận bảo hiểm. Thủ tục hành chính giấy tờ phức tạp, cán bộ y tế hướng dẫn người bệnh không tận tình cũng chính là quan liêu, có thể gây nguy hiểm đến tính mạng người bệnh.

Vậy phòng chống quan liêu ngày nay như thế nào?

Đảng ta đã xác định quan liêu là “giặc nội xâm”, là thứ “kẻ thù bên trong tệ hại nhất” ngay từ buổi bình minh của đất nước.

Do vậy, mỗi người cán bộ phục vụ trong bộ máy công quyền cần tiếp tục thực hiện Quy định số 144-QĐ/TW của Bộ Chính trị về chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới; đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, thấm nhuần lời dạy vàng ngọc của Bác trong việc tự soi tự sửa, đấu tranh với cái xấu và nuôi dưỡng cái tốt đẹp: “Học cái tốt thì khó, ví như người ta leo núi, phải vất vả, khó nhọc mới lên đến đỉnh. Học cái xấu thì dễ, như ở trên đỉnh núi trượt chân một cái là nhào xuống vực sâu...”. Người cán bộ công chức trong thời đại mới muốn dẹp bỏ hoàn toàn bệnh quan liêu cần có ý chí quyết tâm, sự kiên định và đi đúng hướng, bởi những điều tốt đẹp thường khó thực hiện, trong khi những việc xấu xa lại quá dễ để làm.

Công tác cán bộ vốn là vấn đề then chốt của sự nghiệp cách mạng, là nơi thể hiện rõ hình ảnh, uy tín của Đảng trong mắt nhân dân. Do vậy, phải đặc biệt lưu tâm vấn đề này bởi cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng, như lời Bác Hồ đã dạy: “Cán bộ là cái gốc của mọi việc”; “Công việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”.

Đối với tổ chức Đảng: người đứng đầu tổ chức Đảng tác phong làm việc phải quyết đoán, chủ động, trách nhiệm; phong thái làm việc phải gần gũi quần chúng, sâu sát cơ sở, tôn trọng và phát huy quyền làm chủ tập thể của nhân dân; lề lối làm việc đề cao tính hiệu quả, tránh bệnh hình thức; xử lý công việc linh hoạt, sáng tạo thay vì chỉ biết ra mệnh lệnh một cách máy móc. Có như vậy mới có thể làm gương cho toàn cán bộ Đảng viên trong cơ sở noi theo, góp phần chấn hưng văn hóa công vụ, dần đẩy lùi nạn quan liêu và những tệ nạn khác ra khỏi cơ quan công quyền.

Ngoài ra, cần tiếp tục tăng cường giáo dục trong toàn Đảng về lý tưởng, đạo đức của người cách mạng, về đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, về những điều đảng viên không được làm. Sinh hoạt chi bộ phải thật sự nghiêm túc, hiệu quả. Công tác kiểm tra của Đảng phải chặt chẽ, kỷ luật. Ra sức thực hành tự phê bình và phê bình với tinh thần “Thuốc đắng thì dã tật, nói thật thì được việc. Nói thật tức là phê bình. Khuyết điểm cũng như một chứng bệnh. Phê bình là thuốc để chữa các bệnh khuyết điểm”; hoan nghênh và khuyến khích quần chúng phê bình cán bộ, đảng viên để hạn chế khuyết điểm, phát huy ưu điểm, làm cho tổ chức Đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh, củng cố niềm tin của nhân dân với Đảng - thứ vốn liếng chính trị lớn nhất của Đảng.

Tiếp tục nâng cao chất lượng đào tạo cán bộ công chức nhằm tăng cường năng lực, tư duy đổi mới cho đội ngũ nhân lực trong lĩnh vực cải cách hành chính. Tổ chức bồi dưỡng, đào tạo cán bộ trẻ và đồng hành để giúp thay đổi tư duy khi thực thi công vụ, trọng tâm là chuyển hóa tư tưởng từ “ra lệnh” sang “phục vụ”, từ “quản lý” sang “kiến tạo”, từ “giấy tờ” sang “số hóa”, từ “quan liêu” sang “đầy tớ”, từ “công chức” sang “công bộc”. Một thách thức không nhỏ đối với cả người cán bộ và tổ chức là việc chuyển hóa từ bên trong, chấp nhận thay đổi vị thế để hướng tới mục tiêu cao hơn, nâng cao hiệu quả và chất lượng phục vụ tới người dân, doanh nghiệp.

Cùng với công tác cán bộ, cần tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả việc tinh gọn bộ máy, để bộ máy hoạt động thực sự hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả. Ứng dụng tiến bộ của công nghệ thông tin trong việc số hóa thủ tục hành chính và công khai minh bạch quy trình giải quyết thủ tục hành chính. Khi các thủ tục được giải quyết trên nền tảng số, quá trình xử lý được theo dõi công khai sẽ hạn chế tối đa sự tiếp xúc giữa cán bộ và người dân - vốn là điều kiện để quan liêu, tham nhũng có cơ hội nảy sinh.

Bên cạnh đó, cần tiếp tục rà soát, cắt giảm thủ tục hành chính mạnh mẽ hơn nữa, thực hiện đo lường chất lượng dịch vụ hành chính công, khảo sát sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp với các nội dung chủ yếu như: mức độ dễ hiểu của thủ tục, thời gian giải quyết nhanh hay chậm, thái độ phục vụ của cán bộ thực hiện, chi phí dịch vụ, và quan trọng nhất là kết quả có thỏa mãn hay không.

Quan liêu là một biểu hiện của sự tha hóa quyền lực. Muốn chống quan liêu, phải thiết lập được một cơ chế kiểm soát quyền lực đủ mạnh, đủ minh bạch.

Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội trực thuộc phải đóng vai trò quan trọng, thực hiện có hiệu quả quyền giám sát cán bộ, giám sát các hoạt động công vụ thông qua thiết lập cơ chế để phản ánh, tố cáo hành vi quan liêu, nhũng nhiễu như: lập đường dây nóng chuyên nhận tin tố giác quan liêu, tạo cổng dịch vụ công trực tuyến, hộp thư điện tử công khai… để dân dễ góp ý, tố giác hành vi quan liêu. Xem xét xây dựng cơ chế để người dân được quyền đánh giá thái độ phục vụ của cán bộ công chức, coi đây là một chỉ số quan trọng để khen thưởng, bổ nhiệm.

Nâng cao vai trò của báo chí và dư luận xã hội. Các cơ quan báo chí, các nhà báo - với cây bút là vũ khí sắc bén cần được trao quyền nhiều hơn nữa để thực hiện phản biện xã hội, điều tra độc lập, phản ánh kịp thời những biểu hiện quan liêu. Bên cạnh đó, khuyến khích sử dụng mạng xã hội như là “tai mắt” của nhân dân, là công cụ hữu hiệu phát huy vai trò giám sát của nhân dân để phát hiện và cảnh báo sớm biểu hiện của quan liêu, không để âm ỉ kéo dài.

Đảng ta đã có những chủ trương quyết liệt để phòng chống, khắc phục, uốn nắn, để căn bệnh quan liêu không có cơ hội phát tác. Trong giai đoạn cách mạng mới, mỗi cán bộ đảng viên cần nêu cao tinh thần trách nhiệm, tích cực, chủ động, sáng tạo, vì nhân dân phục vụ, nói không với các căn bệnh quan liêu, tham nhũng, lãng phí và các biểu hiện suy thoái khác, xứng đáng là “công bộc” của nhân dân như Bác Hồ đã dạy, góp phần đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Đỗ Việt An

Nguồn Tuyên Quang : http://baotuyenquang.com.vn/bao-ve-nen-tang-tu-tuong-cua-dang/202510/quan-lieu-can-benh-tram-kha-can-loai-bo-f13778e/