Trung tâm xã Tà Xùa.
Xã vùng cao giàu tiềm năng du lịch
Ở độ cao trung bình trên 1.600m so với mực nước biển, xã Tà Xùa được thiên nhiên ưu ái ban tặng cảnh đẹp tự nhiên hiếm có, như: Sống lưng khủng long, mỏm cá heo, cây cô đơn, đỉnh gió, khe cải đến những cánh rừng nguyên sinh, thung lũng xanh mướt, dòng suối trong lành. Đặc biệt là biển mây Tà Xùa đã tạo nên bức tranh thiên nhiên nguyên sơ, sống động, thu hút du khách trong và ngoài nước.
Không chỉ có vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ, Tà Xùa còn có khí hậu thích hợp cho nghỉ dưỡng với mùa hè mát mẻ, mùa đông lạnh cùng sương mù và mây phủ quanh năm. Nền nhiệt độ trung bình từ 15 đến 22 độ C còn là điều kiện lý tưởng để phát triển vùng chè Shan tuyết cổ thụ, sơn tra và thảo quả, không chỉ mang lại sinh kế cho bà con đồng bào nơi đây mà còn góp phần gia tăng sức hấp dẫn của du lịch nông nghiệp, du lịch trải nghiệm.
Các cơ sở kinh doanh phát triển phục vụ nhu cầu khách du lịch.
Sau sáp nhập, xã có 13 bản, hơn 11.100 nhân khẩu, 99,8% dân số là đồng bào Mông, với nhiều nét văn hóa truyền thống đặc sắc, là điều kiện quan trọng để phát triển các sản phẩm du lịch cộng đồng, du lịch văn hóa được nhiều du khách quan tâm. Bên cạnh đó, Tà Xùa còn được định vị là điểm trung chuyển kết nối với Khu du lịch quốc gia Mộc Châu, Trạm Tấu, Văn Chấn, Mù Cang Chải cũ (Lào Cai), góp phần hình thành những tuyến du lịch liên kết đa dạng như săn mây, trekking, khám phá văn hóa vùng cao…
Hiện nay, toàn xã Tà Xùa có 171 cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch. Xã đã ban hành kế hoạch triển khai phát triển du lịch gắn với bảo tồn tài nguyên thiên nhiên, đặc biệt là du lịch săn mây Tà Xùa; xây dựng Đề án phát triển du lịch Tà Xùa giai đoạn 2025-2030, tầm nhìn đến năm 2035...
Ông Đỗ Văn Xiêm, Chủ tịch UBND xã, thông tin: Từ ngày 1/7 đến nay, xã đã phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch khảo sát, đánh giá tiềm năng du lịch, đề nghị công nhận danh thắng Sa Mu, U Bò, tam giác quỷ, sống lưng khủng long, suối Thác, ruộng bậc thang và đề nghị công nhận di sản văn hóa dân tộc Mông. Phối hợp với Trung tâm Xúc tiến đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh tổ chức lớp tập huấn “Kỹ năng giao tiếp du lịch” cho 70 hộ kinh doanh dịch vụ du lịch trên địa bàn; tiến hành kiểm tra, nhắc nhở, xử phạt các cơ sở kinh doanh không đúng quy định.
"Thiên đường mây" tạo nên thương hiệu du lịch đặc trưng của Tà Xùa.
Bên cạnh đó,Tà Xùa đã tổ chức nhiều sự kiện như: Ngày hội Văn hóa dân tộc Mông; Lễ hội Mây Tà Xùa; Lễ hội Vó ngựa trên mây, vui Tết Độc lập, tạo điểm nhấn, thu hút hàng nghìn du khách đến trải nghiệm... Tại các bản còn triển khai những mô hình văn hóa đặc sắc, như: Đội văn nghệ phục vụ khách du lịch, phong trào “Bản xanh - sạch - đẹp”, câu lạc bộ văn nghệ dân gian, giữ nghề dệt lanh, thêu thổ cẩm, làm khèn Mông...
Nhân dân xã Tà Xùa thổi khèn Mông phục vụ du khách tại Sống lưng khủng long.
Anh Đặng Văn Tiến, du khách đến từ Hà Nội, chia sẻ: Tôi thích nhất là ở sống lưng khủng long, những người đàn ông dân tộc Mông vừa thổi khèn vừa thể hiện những động tác nhảy múa điêu luyện… cùng văn hóa độc đáo của đồng bào Mông. Những trải nghiệm ấy khiến chúng tôi muốn quay trở lại và sẽ giới thiệu cho bạn bè.
Hạ tầng còn nhiều điểm nghẽn
Những năm gần đây, lượng khách du lịch đến Tà Xùa ngày càng gia tăng. Từ đầu năm đến nay, Tà Xùa đã đón trên 152.200 lượt khách, doanh thu từ du lịch đạt 132,5 tỷ đồng, du lịch tạo việc làm cho hơn 250 lao động địa phương. Tuy nhiên, sự phát triển nhanh của du lịch đang đặt một gánh nặng lớn lên hệ thống hạ tầng vốn chưa được đầu tư đồng bộ.
Du khách đến thăm quan, trải nghiệm tại Tà Xùa.
Ông Đỗ Văn Xiêm, Chủ tịch UBND xã, thông tin thêm: Hiện nay, tuyến Tỉnh lộ 112 từ xã Bắc Yên lên Tà Xùa có nhiều đoạn quanh co, dốc đứng, thường xuyên bị sương mù dày đặc che khuất tầm nhìn, gây mất an toàn giao thông, đặc biệt đối với tài xế không quen địa hình. Các tuyến đường nhánh dẫn vào các điểm du lịch chủ yếu là đường cấp phối hoặc đường bê tông cũ, xuống cấp nghiêm trọng, chưa có hệ thống rào chắn, cọc tiêu, gương cầu lồi, hộ lan ở các đoạn cua nguy hiểm gây hạn chế khả năng tiếp cận của các loại xe du lịch lớn, du khách phải di chuyển bằng xe nhỏ hoặc xe máy, làm tăng chi phí và giảm sự tiện nghi nhất là khi đi du lịch theo đoàn hoặc gia đình.
Bên cạnh đó, hệ thống mạng viễn thôngđã cơ bản phủ sóng đến các bản, nhưng do địa bàn rộng nên còn nhiều vùng lõm, chưa được phủ sóng, gây khó khăn cho du khách trong việc liên lạc, chia sẻ trải nghiệm và xử lý công việc từ xa. Hệ thống điện thường xuyên quá tải ở khu vực trung tâm xã vào những ngày cuối tuần và mùa cao điểm du lịch, dễ bị gián đoạn và hư hỏng khi xảy ra thời tiết cực đoan.
Trên địa bàn xã hiện chưa có các công trình lưu trú, nghỉ dưỡng, khu vui chơi giải trí, mua sắm chất lượng cao. Hầu hết các cơ sở kinh doanh du lịch mang tính nhỏ lẻ, manh mún, chưa có các điểm du lịch đạt chuẩn. Cùng với đó là những hạn chế về xử lý rác thải, hệ thống thông tin, biển chỉ dẫn, bản đồ du lịch... đang đặt ra những thách thức lớn cho phát triển du lịch ở Tà Xùa.
Định hướng phát triển du lịch xanh, bền vững
Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ xã Tà Xùa lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, xác định, huy động đầu tư xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội, nhất là hạ tầng giao thông, du lịch theo hướng đồng bộ là một trong ba khâu đột phá để tạo động lực thúc đẩy kinh tế, xã hội của xã phát triển. Hiện thực hóa mục tiêu này, Đảng ủy xã ưu tiên nguồn vốn đầu tư và huy động xã hội hóa để xây dựng hệ thống hạ tầng đồng bộ, đặc biệt là giao thông, phục vụ phát triển du lịch; đẩy mạnh chuyển đổi số, tạo hình ảnh điểm đến và thương hiệu du lịch đặc trưng phấn đấu đưa Tà Xùa trở thành khu du lịch cấp tỉnh vào năm 2030.
Đồng chí Hà Trung Chiến kiểm tra công tác đầu tư và quản lý cơ sở hạ tầng du lịch tại xã Tà Xùa.
Mới đây, tại cuộc làm việc với Đoàn công tác của tỉnh về kiểm tra công tác đầu tư và quản lý cơ sở hạ tầng du lịch tại xã,UBND xã Tà Xùa đề nghị tỉnh và các sở, ngành liên quan xem xét, ưu tiên phê duyệt và bố trí nguồn vốn để thực hiện đầu tư đồng bộ, nhằm giải quyết triệt để các điểm nghẽn về hạ tầng. Trước mắt là chỉnh trang vỉa hè, lắp đặt đèn chiếu sáng và trồng cây xanh trục đường chính; nâng cấp, mở rộng mặt đường, tăng cường rào chắn, cọc tiêu tuyến đường từ cổng chào đi qua trụ sở xã đến bản Bẹ đảm bảo an toàn cho người dân và khách du lịch.
Về lâu dài, xã đề nghị tỉnh tập trung nguồn lực để đầu tư, nâng cấp, cải tạo và sửa chữa toàn bộ hệ thống đường giao thông huyết mạch; nâng cấp các trạm biến áp mới tại các khu vực trọng điểm du lịch và trung tâm xã; ưu tiên thực hiện bổ sung và nâng cấp trạm thu phát sóng (BTS) tại các khu vực trọng yếu, đặc biệt là các điểm tham quan du lịch...
Tại cuộc làm việc, đồng chí Hà Trung Chiến, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh đề nghị cấp ủy, chính quyền xã Tà Xùa tiếp tục rà soát và đánh giá chi tiết thực trạng hạ tầng cơ sở du lịch trên địa bàn, tổng hợp đề xuất UBND tỉnh xem xét, ưu tiên phê duyệt và bố trí nguồn vốn để đầu tư đồng bộ, nhằm giải quyết triệt để các điểm nghẽn về hạ tầng giao thông, điện, nước và tiện ích công cộng góp phần phát triển du lịch địa phương.
Hạ tầng đồng bộ, hiện đại là điều kiện tiên quyếtđể thu hút các nhà đầu tư chiến lược. Với sự chỉ đạo quyết liệt của tỉnh, sự vào cuộc của các sở, ngành và sự chung tay của cộng đồng doanh nghiệp, tin rằng Tà Xùa sẽ chuyển mình mạnh mẽ, khai thác tối đa tiềm năng, xây dựng thương hiệu điểm đến, phát triển du lịch xanh, bền vững, góp phần tạo sinh kế cho người dân và đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Lò Thái