(Báo Quảng Ngãi)- Siết chặt công tác quản lý và kiểm soát hoạt động tàu cá không chỉ vì mục tiêu gỡ “thẻ vàng” thủy sản, mà còn đảm bảo quyền và lợi ích của ngư dân trong quá trình khai thác hải sản trên biển.
Ngày 4/11/2024, Thủ tướng Chính phủ ban hành Công điện số 111/CĐ-TTg về việc tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách, trọng tâm chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Theo đó, các bộ, ngành trung ương và địa phương liên quan khẩn trương tổng rà soát, phân loại đội tàu, xử lý dứt điểm tàu cá “3 không”; tàu cá mua bán, chuyển nhượng nhưng chưa sang tên, đổi chủ theo quy định; tàu cá đã xóa đăng ký nhưng vẫn còn hoạt động,... đảm bảo hoàn thành trước ngày 20/11/2024.
Xử lý nghiêm những vi phạm
Sáng 4/11, nhiều ngư dân ở phường Phổ Thạnh (TX.Đức Phổ) đến Chi cục Thủy sản tỉnh để thực hiện thủ tục đề nghị cấp giấy phép khai thác thủy sản (KTTS). Tuy nhiên, trong số này có nhiều trường hợp tàu cá bị mất kết nối thiết bị giám sát hành trình (VMS) dài ngày trên biển, nên cán bộ Chi cục Thủy sản tỉnh yêu cầu chủ tàu phải báo cáo, giải trình.
Ngư dân Nguyễn Phương, ở phường Phổ Thạnh chia sẻ, tàu tôi hành nghề lưới kéo, giấy phép KTTS đã hết hạn, nên không thể xuất bến. Tuy nhiên, tàu cá của tôi từng mất kết nối VMS trên biển (từ ngày 20/3 - 19/5/2023), nên cán bộ chi cục yêu cầu tôi phải giải trình và đợi các cơ quan chức năng phối hợp xác minh làm rõ, thì mới được cấp giấy phép KTTS. Tôi đã làm đơn trình bày lý do tàu cá bị mất kết nối VMS là do nhà mạng ngắt dịch vụ do quá hạn nộp phí.
Cán bộ Chi cục Thủy sản tỉnh hướng dẫn người thân của chủ tàu Nguyễn Phương, ở phường Phổ Thạnh (TX.Đức Phổ) thực hiện các thủ tục đề nghị cấp giấy phép khai thác thủy sản.
Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh Tạ Ngọc Thi cho biết, một trong những nội dung mà Đoàn thanh tra của Ủy ban Châu Âu quan tâm là chế tài và kết quả xử lý những trường hợp vi phạm quy định IUU, trong đó có tình trạng tàu cá bị mất kết nối VMS dài ngày trên biển. Vì vậy, đối với những tàu cá bị mất kết nối VMS trên biển, bên cạnh gửi thông báo đến gia đình các chủ tàu, thuyền trưởng, chi cục sẽ theo dõi, giám sát hoạt động của tàu.
Khi tàu về bờ, chi cục sẽ yêu cầu chủ tàu, thuyền trưởng phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tổ chức kiểm tra, xác minh và làm rõ nguyên nhân. Qua đó, kiến nghị cơ quan chức năng xử lý nghiêm những vi phạm (nếu có) theo quy định, trước khi giải quyết các thủ tục theo yêu cầu của chủ tàu (như cấp giấy phép KTTS). Những trường hợp tàu cá mất tín hiệu kết nối VMS nhưng chưa về địa phương, chi cục tham mưu Sở NN&PTNT có công văn đề nghị sở NN&PTNT, bộ chỉ huy BĐBP các tỉnh, thành phố ven biển phối hợp xác minh, xử lý nghiêm theo quy định.
Kiểm soát tàu chưa sang tên, đổi chủ
Hiện nay, vẫn còn tình trạng người dân mua bán, chuyển nhượng tàu cá ngoài tỉnh nhưng chưa làm thủ tục sang tên, đổi chủ theo quy định, dẫn đến công tác quản lý và giám sát hoạt động tàu cá gặp rất nhiều khó khăn. Mới đây, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã ban hành Công văn số 14462 gửi UBND tỉnh Quảng Ngãi về việc phối hợp kiểm tra, kiểm soát, quản lý chặt chẽ tàu cá của tỉnh này đã bán (18 chiếc) cho một số chủ tàu ở tỉnh Quảng Ngãi nhưng chưa làm thủ tục sang tên, đổi chủ theo quy định.
Đến ngày 4/11, các lực lượng chức năng của tỉnh đã tổ chức kiểm tra thực tế 903/1.087 tàu cá “3 không” theo danh sách đã được UBND tỉnh công bố tại Quyết định số 432/QĐ-UBND ngày 6/6/2024. Qua đó, cấp 524/903 giấy chứng nhận đăng ký tàu cá và 435/524 giấy phép KTTS. Tuy nhiên, mới đây các huyện Lý Sơn, Tư Nghĩa, Mộ Đức, Bình Sơn, TX.Đức Phổ và TP.Quảng Ngãi đã bổ sung 540 tàu cá “3 không”. Trước tình trạng này, Sở NN&PTNT kiến nghị tỉnh xem xét ban hành quyết định công bố danh sách tàu cá đã được đóng mới, cải hoán, mua bán, tặng cho đang hoạt động không đủ thành phần hồ sơ để được đăng ký theo quy định trên địa bàn tỉnh (đợt 2).
Trước thực trạng này, tỉnh chỉ đạo Sở NN&PTNT, Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh và chính quyền các địa phương có liên quan khẩn trương kiểm tra, xác minh; đồng thời hướng dẫn người dân đã mua tàu cá của ngư dân tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu khẩn trương thực hiện các thủ tục đăng ký, đăng kiểm và cấp giấy phép KTTS theo quy định. “Đây là trách nhiệm cũng là quyền và lợi ích của các chủ tàu. Bởi, nếu không thực hiện thủ tục sang tên đổi chủ theo quy định thì sau 1 năm kể từ ngày UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu ra thông báo, Chi cục Thủy sản tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu sẽ tiến hành xóa đăng ký tàu cá trong Sổ đăng ký tàu cá quốc gia và Hệ thống cơ sở dữ liệu nghề cá Quốc gia”, ông Thi nhấn mạnh.
Ngoài ra, Chi cục Thủy sản tỉnh phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương liên quan tăng cường tuyên truyền chủ trương của tỉnh là không chấp thuận đóng mới, thuê, mua tàu cá làm nghề lưới kéo, nghề lặn (theo Quyết định số 16/2019/QĐ-UBND ngày 14/6/2019 của UBND tỉnh), tránh tình trạng ngư dân trong tỉnh mua bán, chuyển nhượng tàu lưới kéo ở các địa phương khác.
Bài, ảnh: MỸ HOA