Tối 20/12, tại Trung tâm Văn hóa Trúc Lâm (Khu di tích và danh thắng Yên Tử, phường Yên Tử), Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, tỉnh Quảng Ninh, TP Hải Phòng và tỉnh Bắc Ninh long trọng tổ chức Lễ đón nhận Bằng UNESCO ghi danh Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc là Di sản Văn hóa thế giới.
Lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trao Bằng công nhận Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc là Di sản văn hóa thế giới cho lãnh đạo 3 tỉnh, thành phố.
Trước đó, ngày 12/7/2025, tại Kỳ họp lần thứ 47 của Ủy ban Di sản Thế giới (UNESCO) tổ chức tại Cộng hòa Pháp đã công nhận Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc là Di sản Văn hóa thế giới.
Tại buổi lễ, ông Jonathan Wallace Baker, Trưởng Đại diện UNESCO tại Việt Nam, khẳng định, việc ghi danh di sản này không chỉ là sự tôn vinh quá khứ, mà còn mở ra một hành trình chung đầy ý nghĩa. Đây là lời kêu gọi hành động có trách nhiệm nhằm bảo vệ di sản cho các thế hệ mai sau. Công tác bảo tồn sẽ đòi hỏi sự chủ động của các bên trước những thách thức về tốc độ phát triển du lịch và biến đổi khí hậu. UNESCO luôn sẵn sàng đồng hành, cung cấp hướng dẫn kỹ thuật và thúc đẩy đối thoại để tăng hiệu quả công tác quản lý liên tỉnh trên cơ sở hài hòa việc phát triển du lịch và khuyến khích sự tham gia của cộng đồng bản địa trong công tác bảo tồn.
Phát biểu tại buổi lễ, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính nhấn mạnh, Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc là một không gian di sản liên hoàn, thống nhất, phản ánh trọn vẹn quá trình hình thành, phát triển và lan tỏa của một hệ giá trị văn hóa-tinh thần đặc sắc của Việt Nam.
Đây là nơi kết tinh hài hòa giữa di sản vật thể và phi vật thể, giữa cảnh quan thiên nhiên, kiến trúc, lịch sử và đời sống tín ngưỡng, tâm linh của dân tộc. Di sản này gắn liền với Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử, dòng Phật giáo do Phật hoàng Trần Nhân Tông sáng lập, mang đậm bản sắc Việt Nam, đề cao tinh thần nhập thế, hòa hợp đạo và đời, hướng con người tới các giá trị chân - thiện - mỹ, khuyến khích trách nhiệm đối với cộng đồng và xã hội. Chính từ không gian di sản này, những tư tưởng lớn về hòa bình, khoan dung, nhân ái và hòa hợp với thiên nhiên đã được hình thành, lan tỏa và bền bỉ suốt nhiều thế kỷ.
Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính phát biểu tại buổi lễ.
Từ khi Quần thể danh thắng Tràng An được công nhận là Di sản thế giới vào năm 2014, đến nay sau 11 năm Việt Nam tiếp tục có thêm Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc được UNESCO công nhận là Di sản thế giới thứ 9 của Việt Nam. Đây không chỉ là sự công nhận đối với các giá trị lịch sử, văn hóa và cảnh quan đặc sắc, mà còn là sự ghi nhận giá trị nổi bật toàn cầu của không gian văn hóa sống, nơi tư tưởng, tín ngưỡng và thực hành văn hóa đang được tiếp nối trong đời sống đương đại.
Hồ sơ di sản Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc là Hồ sơ đề cử đầu tiên ở Việt Nam triển khai theo hình thức di sản theo chuỗi, cách tiếp cận độc đáo và rất mới ở Việt Nam, với các điểm di tích nằm trên địa bàn rộng lớn, liên tỉnh, có địa hình đồi núi, sông suối đa dạng.
Phó Thủ tướng Mai Văn Chính khẳng định, Chính phủ Việt Nam cam kết sẽ bảo vệ nghiêm ngặt tính toàn vẹn, xác thực và giá trị nổi bật toàn cầu của Di sản theo các tiêu chí và khuyến nghị của UNESCO; thực hiện quản lý tổng thể, liên ngành, liên vùng, bảo đảm hài hòa giữa bảo tồn di sản, bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Đồng thời, phát huy vai trò của cộng đồng địa phương, các tổ chức tôn giáo và các chủ thể văn hóa trong việc gìn giữ và trao truyền các giá trị di sản.
Bên cạnh đó, gắn bảo tồn di sản với phát triển du lịch văn hóa bền vững, có trách nhiệm, góp phần không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Cũng như tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách, tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước đối với di sản; đồng thời khuyến khích và tạo điều kiện để các địa phương trong vùng di sản, trước hết là Quảng Ninh, Bắc Ninh và Hải Phòng phát huy tinh thần đoàn kết, chủ động, sáng tạo trong việc phối hợp quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản.
Ông Bùi Văn Khắng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh khẳng định, tỉnh Quảng Ninh, tỉnh Bắc Ninh và TP Hải Phòng nhận thức sâu sắc rằng đây vừa là vinh quang, vừa là trọng trách lớn lao và nghiêm túc tiếp thu, cụ thể hóa chỉ đạo sâu sắc, toàn diện những định hướng quý báu của Phó Thủ tướng Mai Văn Chính và các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm đã được Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chỉ đạo trực tiếp tại Chương trình công bố giá trị nổi bật toàn cầu của Di sản vào tháng 8/2025.
Đồng thời sẽ phát huy cao độ tinh thần trách nhiệm, tổ chức quản lý Di sản theo đúng quy định của pháp luật và Công ước bảo vệ Di sản văn hóa của Ủy ban Di sản Thế giới; đảm bảo vừa bảo tồn nguyên vẹn các giá trị, vừa phát huy sáng tạo và hài hòa trong bối cảnh phát triển bền vững; biến những giá trị truyền thống thành nguồn lực nội sinh mạnh mẽ, góp phần xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, là động lực phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.
Tại Lễ đón nhận Bằng UNESCO ghi danh Quần thể di tích và di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc là Di sản Văn hóa Thế giới cũng đã diễn ra chương trình văn nghệ “Miền thiêng di sản - Tỏa sáng hào quang” được xây dựng công phu, hoành tráng theo 3 chương: Thanh âm miền di sản, Tỏa sáng hào quang và Hòa khí vươn mình - Khát vọng Việt Nam, với sự tham gia của các nghệ sĩ nổi tiếng.
Sự kiện được tổ chức trong không khí trang trọng, gắn với chuỗi hoạt động tưởng niệm 717 năm ngày Phật Hoàng nhập Niết bàn, Festival Yên Tử “Hành trình Di sản - Tinh hoa thế giới” thu hút đông sự quan tâm, tham dự của Phật tử và nhân dân.
Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc được công nhận là Di sản Văn hóa thế giới. Đây là sự công nhận quốc tế đối với giá trị nổi bật toàn cầu về một không gian văn hóa, lịch sử, tâm linh đặc sắc, gắn với Thiền phái Phật giáo Trúc Lâm - dòng thiền thuần Việt do Phật hoàng Trần Nhân Tông sáng lập, mang tinh thần nhập thế sâu sắc, dung hợp Phật giáo với văn hóa dân tộc, với tư tưởng Tam Hòa: Hòa giải, hòa hợp, hòa bình còn nguyên giá trị sau hàng trăm năm.
Khu Di sản liên tỉnh gồm 12 thành phần với sự liên kết hữu cơ, trong đó Khu Di tích và Danh thắng Yên Tử là một thành tố then chốt mang tính biểu tượng gắn với sự nghiệp tu hành, thành đạo của Phật hoàng Trần Nhân Tông và sự khai sinh Thiền phái Trúc Lâm do Ngài thành lập và trở thành Đệ nhất Tổ.
Hải Ninh