Nhiều khó khăn cản trở giải ngân vốn đầu tư công
Năm 2024, tổng kế hoạch vốn đầu tư công của Quảng Ngãi là hơn 6.900 tỷ đồng. Số vốn này bố trí đầu tư 49 dự án chuyển tiếp, 2 dự án chuẩn bị đầu tư, 29 dự án khởi công mới. Đến nay, tỉnh đã phân khai cho các dự án gần 5.700 tỷ đồng, còn lại 1.200 tỷ đồng chưa phân khai do chưa có nguồn thu.
Tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công của Quảng Ngãi đang thấp hơn bình quân chung của nước.
Thế nhưng hiện tại, kết quả giải ngân của tỉnh mới đạt 28,1% kế hoạch vốn giao, thấp hơn nhiều so với bình quân chung của cả nước (52,3%). Toàn tỉnh còn gần 3.700/5.700 tỷ đồng đã phân khai chưa giải ngân.
Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư Quảng Ngãi, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công năm 2024 thấp chủ yếu do vướng mắc về giải phóng mặt bằng (GPMB) bởi có thay đổi, điều chỉnh về quy định của pháp luật
Tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công năm 2024 thấp chủ yếu do vướng mắc về giải phóng mặt bằng.
Thực tế, rất nhiều dự án trước đó đã hoàn thiện thủ tục bồi thường, GPMB nhưng đến thời điểm ngày 1/8/2024 (khi Luật Đất đai có hiệu lực) phải thay đổi thủ tục theo quy định mới. Việc ban hành giá đất chậm trễ, không có cơ sở lập, trình phê duyệt phương án bồi thường, GPMB.
Quy định pháp luật về đấu thầu mới có hiệu lực nên việc tổ chức triển khai lựa chọn nhà thầu, nhất là các gói thiết bị của các dự án y tế cũng gặp vướng mắc, chậm trễ...
Toàn tỉnh hiện chỉ có 7 chủ đầu tư có tỷ lệ giải ngân ở mức cao hơn bình quân chung cả nước (hơn 52%); 9 chủ đầu tư ở mức bình quân từ 30 - 51%; 10 chủ đầu tư tỷ lệ giải ngân 1,6- 29%.
Nhận thấy tình hình giải ngân vốn đầu tư công gặp nhiều khó khăn, từ tháng 9/2024, UBND tỉnh đã tổ chức nhiều cuộc họp cho ý kiến điều chuyển vốn đầu tư công từ các dự án gặp vướng mắc chưa thể giải ngân sang dự án có khả năng giải ngân tốt.
Đồng thời, trình HĐND tỉnh điều chỉnh giảm kế hoạch vốn đã giao đầu năm 2024 cho một số dự án và xin kéo dài thời gian thực hiện, hoàn thành dự án từ năm 2024 sang năm 2025.
UBND tỉnh cũng thành lập 3 tổ công tác đôn đốc giải ngân theo từng nhóm dự án, nhờ đó tỷ lệ giải ngân đã nhích lên kể từ khi tổ công tác đi vào hoạt động.
Quyết liệt thực hiện các giải pháp
Với mục tiêu tăng tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công năm 2024 lên 80%, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hoàng Giang đã chỉ đạo quyết liệt thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công những tháng cuối năm 2024 theo tinh thần Công điện số 115/CĐ-TTg ngày 07/11/2024 của Thủ tướng Chính phủ.
Theo đó, các chủ đầu tư tăng cường tối đa trách nhiệm trong quản lý vốn đầu tư công, thường xuyên tổ chức kiểm tra hiện trường để đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình; thực hiện nghiệm thu, lập hồ sơ thanh toán ngay khi có khối lượng hoàn thành.
Chủ đầu tư phải thường xuyên tổ chức kiểm tra hiện trường để đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình.
Không để xảy ra tình trạng nhũng nhiễu, gây khó khăn cho nhà thầu trong quá trình lập hồ sơ tạm ứng, hồ sơ thanh toán; xử lý nghiêm các trường hợp nhà thầu vi phạm tiến độ, chất lượng hợp đồng.
Chủ động, quyết liệt chỉ đạo, cử cán bộ có đủ thẩm quyền thường xuyên có mặt tại hiện trường. Tập trung phối hợp với các địa phương để đẩy nhanh tiến độ bồi thường, giải phóng mặt bằng và tái định cư.
Thực hiện tạm ứng, thu hồi tạm ứng, nghiệm thu, thanh toán vốn đầu tư theo đúng quy định và ngay khi có khối lượng; đảm bảo sử dụng hiệu quả, tránh thất thoát, lãng phí.
Khẩn trương hoàn tất công tác nghiệm thu, quyết toán đối với các dự án hoàn thành, đang làm hồ sơ, thủ tục quyết toán; trường hợp chậm quyết toán theo thời gian quy định, người đứng đầu đơn vị phải chịu trách nhiệm và bị xử lý theo quy định.
Thực hiện nghiêm túc chế độ báo cáo theo quy định; chịu hoàn toàn trách nhiệm nếu để việc chậm trễ báo cáo, cung cấp thông tin làm ảnh hưởng đến công tác chỉ đạo, điều hành của UBND tỉnh.
Quảng Ngãi phấn đấu tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công năm 2024 đạt 80%.
Sở Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn, tháo gỡ các khó khăn vướng mắc; tham mưu UBND tỉnh tháo gỡ các khó khăn vướng mắc liên quan tới các quy định mới có hiệu lực của Luật Đất đai năm 2024 và các Nghị định liên quan, đặc biệt là các dự án liên quan đến công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng theo quy định của pháp luật về đất đai và các quy định của pháp luật có liên quan.
Các tổ công tác đôn đốc giải ngân vốn đầu tư công năm 2024 tăng cường kiểm tra, đôn đốc tiến độ thực hiện dự án, để đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công.
UBND các huyện, thị xã, thành phố chịu trách nhiệm và chủ động xử lý quyết liệt, giải quyết dứt điểm những khó khăn, vướng mắc trong công tác bồi thường GPMB, tái định cư để kịp thời triển khai thực hiện các dự án.
Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện chủ trương, chính sách của Nhà nước về bồi thường, giải phóng mặt bằng thực hiện dự án.
Hà Phương