luyện kim, cơ khí, công nghiệp hỗ trợ
Kiến tạo nền công nghiệp xanh, bền vững và hiện đại
Trên nền tảng những thành tựu công nghiệp đã khẳng định, Quảng Ngãi đang mở ra chương mới, phát triển công nghiệp gắn trách nhiệm môi trường, đổi mới công nghệ và thu hút đầu tư thông minh. Cùng tầm nhìn dài hạn hứa hẹn đưa địa phương bứt phá, trở thành trung tâm công nghiệp hiện đại bậc nhất miền Trung.
Thực hiện Nghị quyết số 01 - NQ/TU, Quảng Ngãi đã tập trung quy hoạch và tiến hành phân bố không gian phát triển công nghiệp theo hướng trọng tâm, trọng điểm, phát huy hiệu quả các điều kiện, lợi thế của hệ thống các Khu kinh tế (KKT), Khu công nghiệp (KCN).
Đẩy mạnh tái cơ cấu ngành công nghiệp nhằm đa dạng hóa các ngành nghề, nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm; ưu tiên phát triển các ngành công nghiệp mũi nhọn gắn với việc thực hiện các dự án trọng điểm như: Nâng cấp, mở rộng Nhà máy Lọc dầu Dung Quất, Khu liên hợp sản xuất gang thép Hòa Phát Dung Quất 2, KCN VSIP Quảng Ngãi II, các dự án điện khí tại KKT Dung Quất...
Trong 5 năm qua, tỉnh đã huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực đầu tư hạ tầng giao thông, hệ thống điện, nước, xử lý môi trường tại các KKT, KCN để phục vụ phát triển công nghiệp. Bên cạnh đó, đẩy mạnh cải cách hành chính, xây dựng môi trường đầu tư minh bạch, thông thoáng, quy hoạch nguồn lực đất đai hợp lý đã giúp thu hút dòng vốn xã hội hóa đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp.
Từ nguồn lực đó, Quảng Ngãi đã có những con số ấn tượng trong thu hút đầu tư dòng vốn mới từ các lĩnh vực, như: 21 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), với tổng vốn đăng ký hơn 556 triệu USD, 66 dự án đầu tư trong nước với tổng vốn đăng ký trên 99.000 tỷ đồng. Trong đó, có 4 dự án đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng các KCN, cụm công nghiệp, với tổng vốn đăng ký gần 5.500 tỷ đồng, góp phần phát triển hạ tầng công nghiệp đồng bộ, hiện đại, tạo động lực thu hút các dự án đầu tư thứ cấp.
Với sự quyết tâm của các cấp, ngành và cộng đồng doanh nghiệp, đến nay, có 5/7 chỉ tiêu phát triển công nghiệp quan trọng mà Nghị quyết 01 đề ra đã thực hiện đạt và vượt kế hoạch. Sản xuất công nghiệp phát triển đã tạo ra nhiều việc làm cho người dân, góp phần thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu lao động đúng hướng.
Quảng Ngãi xác định, phát triển công nghiệp trở thành cực tăng trưởng kinh tế của miền Trung, địa phương đang có sự chuyển dịch cơ cấu công nghiệp theo hướng hiện đại; ưu tiên các ngành công nghiệp công nghệ cao, thân thiện môi trường; tiếp tục phát triển công nghiệp lọc, hóa dầu; sau lọc hóa dầu; hướng tới hình thành Trung tâm Lọc, hóa dầu và Năng lượng Quốc gia tại KKT Dung Quất; chú trọng phát triển các lĩnh vực mũi nhọn như luyện kim, cơ khí, công nghiệp hỗ trợ.
Đồng thời, mở rộng khai thác nền tảng công nghiệp sẵn có để thúc đẩy phát triển công nghiệp điện tử, trí tuệ nhân tạo, bán dẫn, năng lượng; công nghiệp chế biến, chế tạo phục vụ phát triển nông, lâm, thủy sản gắn với các vùng nguyên liệu tập trung. Thúc đẩy liên kết giữa KKT Dung Quất, KKT Cửa khẩu Quốc tế Bờ Y với KKT mở Chu Lai để hình thành trung tâm công nghiệp trọng điểm của khu vực và cả nước.
Chiến lược kép trong tăng trưởng kinh tế
Với những thành tựu ấn tượng trong 5 năm qua, đặc biệt là ngành công nghiệp, Quảng Ngãi đang đặt ra mục tiêu cho giai đoạn 2025-2030: Không chỉ trở thành một cực tăng trưởng quan trọng của miền Trung - Tây Nguyên mà còn tiên phong trong mô hình phát triển xanh, hài hòa với môi trường.
Một nhiệm kỳ đối mặt với nhiều thách thức, Quảng Ngãi đã chứng tỏ được nội lực mạnh mẽ khi duy trì tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân 7,3%/năm. Đóng góp lớn nhất vào thành quả này chính là khu vực công nghiệp, vốn được xác định là trụ cột của nền kinh tế tỉnh nhà.
Không chỉ dừng lại ở thành công hiện tại, tỉnh đang vạch ra lộ trình cho giai đoạn 2025-2030: vừa đẩy mạnh phát triển công nghiệp theo hướng hiện đại, phát triển theo chiều sâu, vừa kiên định với con đường phát triển xanh, đặt môi trường và chất lượng sống của người dân làm trọng tâm.
Khu kinh tế (KKT) Dung Quất đã và đang là một “đại công trường” sôi động với những dự án tỷ đô, định hình nên vóc dáng của một trung tâm công nghiệp nặng hiện đại. Các dự án như Khu liên hợp sản xuất gang thép Hòa Phát Dung Quất 2, Nhà máy sản xuất ray thép và thép đặc biệt, VSIP II, các dự án Nhà máy điện tuabin 26 khí hỗn hợp Dung Quất I, Dung Quất II, Dung Quất III, Khu công nghiệp và sản xuất dược liệu tập trung Đăk Tô,… đã tạo sức bật lớn, không chỉ đóng góp trực tiếp vào nguồn thu ngân sách mà còn tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ, kéo theo sự phát triển của các ngành công nghiệp phụ trợ, dịch vụ logistics và đô thị hóa.
Tuy nhiên, tầm nhìn của Quảng Ngãi không chỉ dừng lại ở việc mở rộng quy mô. Giai đoạn tới, tỉnh đặt mục tiêu phát triển công nghiệp theo chiều sâu, hiện đại.
Nhiệm vụ trọng tâm, đột phá đã được xác định rõ trong Báo cáo chính trị trình đại hội đại biểu đảng bộ tỉnh quảng ngãi lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 – 2030.
Trong đó, thúc đẩy mối liên kết giữa Khu kinh tế Dung Quất, Khu kinh tế cửa khẩu Bờ Y với Khu kinh tế mở Chu Lai để hình thành trung tâm công nghiệp trọng điểm của khu vực và cả nước. Hình thành Trung tâm lọc, hóa dầu và năng lượng quốc gia tại Khu kinh tế Dung Quất. Nghiên cứu thành lập các khu công nghiệp ở những nơi có điều kiện theo quy hoạch. Đẩy mạnh huy động đầu tư hoàn thiện hạ tầng các khu công nghiệp và cụm công nghiệp, nhất là hệ thống giao thông kết nối và hệ thống xử lý chất thải.
Song song với việc củng cố các ngành công nghiệp nền tảng, Quảng Ngãi đang mở rộng cửa chào đón làn sóng đầu tư mới vào các lĩnh vực công nghệ cao, thân thiện môi trường.
Khu công nghiệp VSIP II được định hướng là khu công nghiệp công nghệ cao, thu hút đầu tư các ngành có hàm lượng công nghệ cao gắn với chuyển đổi số, thân thiện môi trường, có giá trị gia tăng cao.
Mục tiêu đến năm 2030, khu vực công nghiệp - xây dựng sẽ chiếm 44-45% trong cơ cấu GRDP, với tốc độ tăng trưởng bình quân 12-13%/năm.
Bước vào giai đoạn 2025-2030, cam kết “xanh” của Quảng Ngãi tiếp tục được duy trì và nâng cao thành những mục tiêu và giải pháp cụ thể. Theo đó, tỉnh sẽ ưu tiên thu hút các dự án đầu tư xanh, sử dụng công nghệ sạch, tiết kiệm năng lượng và ít phát thải. Các vấn đề môi trường cấp bách như xử lý nước thải tại các đô thị, KKT, KCN và các cụm công nghiệp sẽ được tập trung giải quyết dứt điểm.
Tỉnh sẽ ưu tiên thu hút các dự án đầu tư xanh, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả năng lượng và tài nguyên, ít phát thải nhà kính để thực hiện mục tiêu phát triển bền vững.
Trong kế hoạch phát triển kinh tế tư nhân, Quảng Ngãi phấn đấu đến hết năm 2030 có khoảng 19,5 nghìn doanh nghiệp hoạt động. Tốc độ tăng trưởng bình quân giai đoạn 2025 - 2030 của kinh tế tư nhân đạt khoảng 10 - 12%/năm, cao hơn tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế; đóng góp khoảng 55 - 56% GRDP, khoảng 35 - 40% tổng thu ngân sách trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi, giải quyết việc làm cho khoảng 84 - 85% tổng số lao động; phấn đấu năng suất lao động tăng bình quân khoảng 8,5%/năm. Trình độ, năng lực công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số của tỉnh Quảng Ngãi thuộc nhóm 15 tỉnh, thành phố đứng đầu trong cả nước.
Với lộ trình rõ ràng và quyết tâm chính trị cao, Quảng Ngãi đang khẳng định vị thế không chỉ là một trung tâm công nghiệp năng động mà còn là một hình mẫu tiên phong về phát triển kinh tế hài hòa với bảo vệ môi trường, hướng tới một tương lai thịnh vượng và bền vững.
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Hoàng Giang: Trong kế hoạch phát triển kinh tế tư nhân, Quảng Ngãi phấn đấu đến hết năm 2030 có khoảng 19,5 nghìn doanh nghiệp hoạt động; Có ít nhất 1 doanh nghiệp lớn tham gia chuỗi giá trị toàn cầu. Phấn đấu đến năm 2045 tỉnh Quảng Ngãi có ít nhất 25 nghìn doanh nghiệp hoạt động trong nền kinh tế; đóng góp khoảng trên 60% GRDP.
Việt Hương