Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Mộ Đức, Quảng Ngãi giải quyết hồ sơ cho hàng chục người dân mỗi ngày. (Ảnh: Đinh Hương/TTXVN)
Sau khi sắp xếp các đơn vị hành chính, bất cập lớn nhất phát sinh ở Quảng Ngãi, Gia Lai, Đắk Lắk là việc sắp xếp, bố trí nhân sự cấp xã.
Nhiều xã, phường thừa cán bộ, công chức, viên chức so với khung quy định nhưng lại thiếu nhân lực làm chuyên môn nghiệp vụ ở các lĩnh vực quan trọng như, kinh tế hạ tầng, đất đai, chuyển đổi số…
Chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức ở một số nơi còn hạn chế. Trong khi đó, cán bộ, công chức cấp xã đóng vai trò quan trọng, quyết định sự thành công của mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Thiếu đồng bộ
Theo đánh giá của Sở Nội vụ tỉnh Gia Lai, khi tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, cán bộ, công chức ở cấp xã được tăng thêm thẩm quyền, đồng nghĩa gắn với trách nhiệm lớn hơn, khối lượng công việc ngày càng nhiều, yêu cầu nhiệm vụ ngày càng cao. Do vậy, việc bố trí, sắp xếp đội ngũ cán bộ, công chức sau sáp nhập là yếu tố then chốt, quyết định hiệu quả vận hành của mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Tuy nhiên, quá trình triển khai, Gia Lai đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Ở một số nơi, việc sắp xếp nhân sự còn thiếu đồng bộ, dẫn đến tình trạng nơi thừa, nơi thiếu công chức, thậm chí có địa phương số lượng cán bộ cấp xã trước đây vẫn chiếm tỷ lệ lớn, gây áp lực trong quá trình thực thi nhiệm vụ.
Nhiều vị trí chuyên môn sâu như tài chính, kế toán, đất đai, xây dựng, nông nghiệp… vẫn thiếu cán bộ có kinh nghiệm, trong khi một số xã, phường phải bố trí công chức mới, còn lúng túng khi tiếp cận công việc.
Tại các xã biên giới, vùng đặc biệt khó khăn, việc thu hút cán bộ từ nơi khác đến công tác gần như không dễ dàng. Một bộ phận cán bộ, công chức chịu áp lực lớn về khối lượng công việc, dẫn tới tâm lý chưa thực sự yên tâm gắn bó lâu dài.
Một số địa phương khi xây dựng Đề án sắp xếp vẫn chưa chú trọng đến việc phân bổ hài hòa đội ngũ giữa các xã, phường khiến quá trình điều động, bố trí nhân sự phải thực hiện trong tinh thần “vừa làm, vừa điều chỉnh," chưa có nhiều thời gian để rà soát một cách toàn diện.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Ea Drăng, tỉnh Đắk Lắk Hoàng Viết Việt cho biết cán bộ, công chức ở cấp xã được tăng thêm thẩm quyền, đồng nghĩa khối lượng công việc ngày càng tăng, bao trùm nhiều lĩnh vực. Điều này đòi hỏi đội ngũ công chức phải có kiến thức chuyên môn sâu rộng, kỹ năng tổng hợp và khả năng xử lý tình huống linh hoạt. Tuy nhiên, số lượng biên chế tạm giao cho các phòng chuyên môn cấp xã chưa đảm bảo, dẫn đến tình trạng quá tải công việc, chất lượng và tiến độ chưa đảm bảo và thiếu hụt nguồn lực dự phòng. Từ đó, việc củng cố và tối ưu hóa bộ máy nhân sự để đáp ứng yêu cầu công việc sau sáp nhập là hết sức cần thiết.
Theo Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk, sau sắp xếp bộ máy hành chính có sự thay đổi về cán bộ quản lý, quy mô quản lý, khối lượng công việc, một số xã vùng sâu chưa có đủ cán bộ chuyên môn, nhất là các lĩnh vực công nghệ thông tin, khoa học-công nghệ, tài chính, y tế… dẫn đến áp lực công việc và đôi lúc có tình trạng quá tải tại một số nơi.
Ngoài ra, cơ sở vật chất một số trụ sở mới chưa đáp ứng diện tích làm việc; cơ sở hạ tầng văn phòng, trang thiết bị ở nhiều xã, phường còn thiếu thốn. Một số địa phương lãnh đạo các phòng, ban vẫn chưa được bố trí kịp thời. Còn xảy ra tình trạng thiếu hụt cục bộ cán bộ chuyên môn sâu, một số địa phương bố trí công chức các phòng chuyên môn chưa phù hợp yêu cầu công tác và khối lượng công việc nhiều, do đó, còn lúng túng trong công tác tham mưu, xử lý giải quyết công việc, chưa đảm bảo yêu cầu tiến độ, thời gian đề ra.
Giải quyết thủ tục hành chính liên tục cho người dân và doanh nghiệp tại phường Ea Kao (mới), tỉnh Đắk Lắk. (Ảnh: Hoài Thu/TTXVN)
Kết quả thực hiện dịch vụ công trực tuyến của tỉnh Đắk Lắk theo thống kê trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia đến tháng 9/2025 có nhiều cải thiện nhưng chưa đạt chỉ tiêu Chính phủ giao như: Tỷ lệ thủ tục hành chính cung cấp dịch vụ công trực tuyến toàn trình là 12,83% (yêu cầu năm 2025 tối thiểu 80%); tỷ lệ hồ sơ trực tuyến toàn trình trên tổng hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính đạt 35% (yêu cầu năm 2025 tối thiếu là 65%); tỷ lệ hồ sơ cấp kết quả điện tử đạt 71,9% trong khi yêu cầu năm 2025 là 100%.
Rốt ráo tháo gỡ khó khăn
Để tháo gỡ khó khăn cho chính quyền cấp xã, Tỉnh ủy Quảng Ngãi đã có công văn số 96-CV/TU giải pháp hỗ trợ chuyên môn, nghiệp vụ cho cấp xã. Tỉnh ủy giao Ban Thường vụ Đảng ủy cấp xã lãnh đạo, chỉ đạo việc điều động, bố trí biên chế, cán bộ công chức thuộc thẩm quyền theo đúng yêu cầu chuyên môn, nghiệp vụ và kinh nghiệm công tác thực tế để phát huy tốt nhất nguồn nhân lực hiện có của cấp xã; khuyến khích, động viên cán bộ, công chức nỗ lực học tập bằng nhiều hình thức, đáp ứng yêu cầu công việc.
Ban Thường vụ Đảng ủy cấp xã có trách nhiệm đánh giá thực trạng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức (nhất là lĩnh vực tài chính, đất đai, công nghệ thông tin) của địa phương, nếu xét thấy vị trí công tác nào không đảm bảo, không đáp ứng yêu cầu công việc thì kiến nghị cấp tỉnh để chỉ đạo kịp thời. Kiên quyết không để công việc chuyên môn của cấp xã, phường, đặc khu trì trệ, chậm trễ, tồn đọng, kém hiệu quả, nhất là việc giải quyết thủ tục hành chính cho công dân, doanh nghiệp và triển khai nhiệm vụ chính trị.
Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Quảng Ngãi Tạ Công Dũng cho biết đến ngày 26/11, có 8 sở, ngành của tỉnh đã biệt phái 47 cán bộ, viên chức hỗ trợ các xã, phường, đặc khu trong thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến y tế, chuyển đổi số, tư pháp, tài chính, xây dựng trong thời gian từ 3 tháng đến 12 tháng. Đồng thời, 7 sở, ngành của tỉnh đã thành lập Tổ công tác giải quyết các khó khăn, vướng mắc liên quan đến công tác nhân sự ở các xã, phường, đặc khu.
Điển hình, Sở Y tế tỉnh Quảng Ngãi đã biệt phái 26 viên chức của các trung tâm y tế về phòng văn hóa-xã hội các xã khó khăn như Ya Ly, Tây Trà, Trà Bồng, Măng Ri, Bờ Y, Sa Loong, Tu Mơ Rông… Đội ngũ cán bộ được biệt phái đã phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức 20 lớp tập huấn trực tiếp và trực tuyến cho 1.450 thành viên Đội công tác xã hội tình nguyện, trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố về triển khai chính sách trợ cấp xã hội, hưu trí xã hội, hướng dẫn sử dụng Hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu bảo trợ xã hội, công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, tháo gỡ khó khăn trong quản lý, tham mưu công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực y tế.
Gia Lai triển khai nhiều giải pháp quan trọng giải quyết tình trạng mất cân đối nhân sự. Trong đó, tỉnh thành lập 11 Tổ công tác tăng cường công chức, viên chức về công tác trong thời hạn từ 1 đến 2 tuần tại các xã, phường, thuộc lĩnh vực tài chính, xây dựng, công thương, nông nghiệp và môi trường, tư pháp, nội vụ, khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo, y tế, văn hóa, thể thao và du lịch, dân tộc và tôn giáo. Đến nay, các sở, ban, ngành cử công chức, viên chức tăng cường về công tác tại hầu hết các xã với hàng trăm lượt nhằm hỗ trợ tháo gỡ, giải quyết vấn đề phát sinh cấp thiết.
Người dân đến nộp hồ sơ trong ngày vận hành thử nghiệm chính quyền hai cấp cấp xã, phường tại phường Pleiku, Gia Lai. (Ảnh: Hồng Điệp/TTXVN)
Tỉnh Gia Lai cử các công chức, viên chức (thuộc lĩnh vực đất đai, tài chính-kế toán, xây dựng) về công tác trong thời hạn từ 3 đến 6 tháng tại các xã không có công chức chuyên môn, nghiệp vụ; đồng thời cử cán bộ, công chức chuyển về công tác tại các xã, phường. Tỉnh cho phép các xã, phường được ký hợp đồng lao động thực hiện nhiệm vụ công chức trong trường hợp không có nhân sự tại chỗ. Các địa phương được yêu cầu rà soát kỹ vị trí việc làm, phân công lại nhiệm vụ, điều động nhân sự trong nội bộ và giữa các xã, phường để “đúng người-đúng việc-đúng chuyên môn."
Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk tổ chức 2 tổ công tác làm việc, khảo sát thực tế và hướng dẫn tại Ủy ban nhân dân 34 xã, phường. Qua đó, kịp thời giải đáp thắc mắc trong thực hiện nhiệm vụ; thông tin, hướng dẫn quy định chính sách, đồng thời hướng dẫn triển khai hiệu quả nhiệm vụ của các xã, phường trong tỉnh. Đặc biệt, tổ chức rà soát, kiện toàn, sắp xếp, bố trí cán bộ, công chức, viên chức phù hợp với năng lực, vị trí việc làm; thực hiện đúng, đầy đủ, kịp thời chế độ, chính sách đối với những người bị tác động do sắp xếp tổ chức bộ máy; hoàn thành rà soát, chuẩn hóa, số hóa kết quả giải quyết thủ tục hành chính theo quy định, đảm bảo dữ liệu được lưu trữ và đồng bộ 100% lên hệ thống trong năm 2025./.
(TTXVN/Vietnam+)