Hạ tầng đô thị, giao thông thị xã Quảng Yên (tỉnh Quảng Ninh). (Ảnh: Hoàng Hiếu/TTXVN)
Tỉnh Quảng Ninh đã thay đổi mục tiêu tăng trưởng kinh tế lên 14%, cao hơn 2% so với mức giao của Chính phủ.
Để đạt được mục tiêu này, việc đẩy mạnh giải ngân đầu tư công, nhất là các dự án, công trình trọng điểm của tỉnh là yếu tố quan trọng.
Tuy nhiên, một trong những nguyên nhân chủ yếu ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân đầu tư công của Quảng Ninh là thiếu nguồn vật liệu san lấp, nhất là đối với vật liệu gia cố nền móng.
Trong suốt thời gian qua, nhiều dự án, công trình không đạt được tiến độ thi công do thiếu nguồn vật liệu san lấp.
Để khắc phục vấn đề này, đầu năm 2025, tỉnh Quảng Ninh đã công bố 14 khu vực khai thác đất, đá làm vật liệu san lấp mặt bằng với tổng trữ lượng hàng chục triệu m3.
Trong số đó, có ba khu vực khai thác đất đá thải mỏ làm vật liệu san lấp; bảy khu vực mỏ cát, đất, đá làm vật liệu san lấp đã được cấp giấy phép khai thác khoáng sản, đủ điều kiện khai thác.
Bốn dự án đầu tư xây dựng công trình có lượng đất, đá dư thừa lớn được cấp phép để san lấp cho các dự án trên địa bàn, gồm: dự án Xây dựng công viên nghĩa trang thị xã Quảng Yên, dự án Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Tiên Yên tại xã Đông Hải của huyện Tiên Yên, dự án Tuyến đường nối Quốc lộ 18A với tỉnh lộ 336, dự án cải tạo và nâng cấp Quốc lộ 279 đoạn từ Km0+00 đến Km8+600 ở thành phố Hạ Long và thành phố Cẩm Phả.
Ngoài ra, Quảng Ninh cũng công bố 26 địa điểm tiếp nhận chất nạo vét thuộc phạm vi quản lý của tỉnh Quảng Ninh năm 2025.
Trong số này có khá nhiều điểm được tiếp nhận chất nạo vét, gồm: bùn, đất, đá... từ quá trình thi công các dự án, công trình khác là các dự án đang rất cần nguyên liệu san lấp mặt bằng. Qua đó, mang “lợi ích kép” cho tỉnh bởi nhiều dự án thiếu nguyên vật liệu san lấp mặt bằng, trong khi ở nhiều dự án, công trình, đất, đá nạo vét lại rất khó tìm chỗ đổ thải.
Tỉnh Quảng Ninh còn có một loạt các khu vực khai thác đất, đá làm vật liệu san lấp đang hoàn thiện thủ tục cấp phép như bãi thải mỏ Tân Lập - thành phố Hạ Long, bãi thải mỏ Nam Quảng Lợi-Cọc Sáu - thành phố Cẩm Phả…
Đối với những dự án đầu tư công đã được tháo gỡ về đất san lấp, mặt bằng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh Vũ Đại Thắng yêu cầu phải chỉ đạo các nhà thầu tập trung cao độ, tranh thủ thời tiết thuận lợi phải đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án; kiên quyết thay thế ngay các nhà thầu hạn chế về năng lực, không đảm bảo tiến độ thi công.
Thống kê của Sở Xây dựng, giai đoạn 2020-2025, trên địa bàn toàn tỉnh Quảng Ninh cần khoảng hơn 130 triệu m3 đất đá thải phục vụ san lấp các dự án trọng điểm.
Theo kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021-2025 và các dự án đầu tư ngoài ngân sách, nhu cầu sử dụng nguồn vật liệu san lấp đến năm 2030 của Quảng Ninh vào khoảng 1,05 tỷ m3.
Từ năm 2026 đến 2030 cần gần 490 triệu m3. Cùng với đó, nhu cầu cát san lấp đến năm 2030 cần khoảng 38,5 triệu m3.
Một số dự án có nhu cầu vật liệu san lấp lớn như: Khu đô thị phức hợp đô thị Hạ Long Xanh trên địa bàn thị xã Quảng Yên và thành phố Hạ Long có tổng nhu cầu khối lượng vật liệu (đất, cát) san lấp khoảng 300-400 triệu m3.
Tổ hợp cảng biển, Khu Công nghiệp và Đô thị Đầm Nhà Mạc tại thị xã Quảng Yên có nhu cầu khối lượng đất san nền khoảng 100 triệu m3 và hàng loạt các dự án hạ tầng, đô thị lớn khác tại thành phố Hạ Long, thành phố Cẩm Phả, thành phố Móng Cái, thị xã Quảng Yên, Khu Kinh tế Vân Đồn... có nhu cầu sử dụng khối lượng vật liệu san lấp mặt bằng rất lớn.
San lấp, dọn dẹp đất đá thi công một công trình ở Quảng Ninh hồi năm ngoái. (Ảnh: Thanh Vân/TTXVN)
Thực tế, trong suốt thời gian qua, việc lấy đất để san lấp mặt bằng đang gặp nhiều khó khăn cả về nguồn tài nguyên lẫn thủ tục cấp phép.
Thống kê cho thấy hiện có tới 18 thủ tục chính trong việc khai thác đất đồi làm vật liệu san lấp hạ tầng. Cộng thêm, các khu vực nghiên cứu khai thác đất đồi làm vật liệu san lấp mặt bằng đều là đất đồi rừng, đất quân sự, hoặc nằm gần các khu đô thị, khu du lịch, khu di tích... nên việc khai thác đất đồi sẽ tác động không nhỏ đến cảnh quan môi trường, du lịch, khu dân cư...
Mặc dù việc triển khai hoàn thiện thủ tục một số mỏ đất thời gian qua đã có nhiều chuyển biến tích cực, tuy nhiên, đến nay tiến độ đưa các mỏ vào khai thác chưa đạt yêu cầu.
Nguyên nhân được xác định chủ yếu do các chủ mỏ chưa nắm chắc thủ tục, yêu cầu, hồ sơ, chưa nhận thức thật đầy đủ về trách nhiệm đáp ứng tiến độ, nên có việc còn thiếu ráo riết, quyết liệt hoàn tất hồ sơ, trình, tiếp thu giải trình... trong quá trình thực hiện các khâu bước theo quy định...
Bên cạnh đó, một số sở, ngành tuy đã đẩy nhanh tiến độ nhưng chưa triệt để tiết kiệm thời gian, chưa bám sát vào yêu cầu rút ngắn tối thiểu các quy trình. Có địa phương chưa có giải pháp hiệu quả hỗ trợ chủ mỏ tháo gỡ về thỏa thuận mặt bằng, đường vận chuyển, để dây dưa kéo dài ảnh hưởng nhiệm vụ chung.
Tỉnh Quảng Ninh đã ra “tối hậu thư,” yêu cầu các sở, ban, ngành, địa phương và các chủ mỏ hết sức đề cao trách nhiệm, thần tốc hoàn thành dứt điểm các thủ tục để đưa các mỏ đất san lấp vào khai thác, gắn trách nhiệm cá nhân, cơ quan, đơn vị trong triển khai thực hiện, rõ đầu mối, rõ trách nhiệm các chủ thể.
Đồng thời, quyết liệt, rút ngắn tối đa thời gian để hoàn thành dứt điểm các hồ sơ, thủ tục đối với các mỏ đất san lấp đang triển khai.
Tỉnh cũng yêu cầu các chủ đầu tư phải chuẩn bị sẵn sàng các điều kiện (máy móc thi công, thỏa thuận hợp đồng, tuyến đường vận chuyển...) để khai thác đất sớm nhất có thể.
Hàng tháng Ủy ban Nhân dân tỉnh họp kiểm điểm kết quả thực hiện, xác định rõ lộ trình, trách nhiệm đến từng sở, ngành, địa phương, chủ đầu tư. Từ đó, tuyệt đối thống nhất nhận thức chung về tầm quan trọng đặc biệt của đảm bảo vật liệu san lấp nói chung và phục vụ cho các dự án trọng điểm của tỉnh./.
(TTXVN/Vietnam+)