Quốc hội chốt ngưỡng tối thiểu 1 năm tù cũng có thể bị dẫn độ

10 giờ trướcBài gốc

Sáng 26-11, với đại đa số các ĐB có mặt tán thành, Quốc hội đã biểu quyết thông qua 4 dự án luật quan trọng trong lĩnh vực tương trợ tư pháp và hợp tác quốc tế về hình sự. Đó là các luật: Luật Dẫn độ; Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù; Luật Tương trợ tư pháp về dân sự và Luật Tương trợ tư pháp về hình sự.

Trước khi Quốc hội thông qua 4 luật này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng đã trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý 4 dự thảo luật này.

Đáp ứng yêu cầu hội nhập và thực tiễn

Theo ông Hoàng Thanh Tùng, các dự thảo luật lần này đều được xây dựng trên cơ sở thể chế hóa chủ trương của Đảng về tăng cường hợp tác quốc tế pháp lý, hội nhập quốc tế và hoàn thiện hệ thống pháp luật về tương trợ tư pháp trong tình hình mới.

Sau khi Quốc hội thảo luận tại hội trường ngày 27-10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo các cơ quan liên quan, bao gồm Bộ Công an, Bộ Tư pháp và VKSND Tối cao phối hợp tiếp thu, nghiên cứu sâu các ý kiến ĐB để chỉnh lý dự thảo.

Báo cáo vừa tiếp thu ý kiến các ĐB, vừa cập nhật thực tiễn thi hành để phù hợp với thông lệ quốc tế. Nhiều nội dung quan trọng được giải trình, làm rõ và bổ sung nhằm tăng tính khả thi, minh bạch và bảo vệ quyền con người.

Chẳng hạn đối với Luật Dẫn độ, một số ý kiến đề nghị nâng ngưỡng hình phạt tối thiểu từ 2 năm tù đối với các trường hợp có thể bị dẫn độ nhằm tránh xử lý các vụ việc nhỏ. Chủ nhiệm Hoàng Thanh Tùng trình bày: Mức 1 năm tù là phù hợp với tập quán quốc tế và đã được quy định trong các hiệp định dẫn độ mà Việt Nam ký kết, đồng thời giúp “bảo đảm khả năng hợp tác linh hoạt, không bỏ sót các hành vi phạm tội có yếu tố quốc tế”.

Tỷ lệ ĐBQH thông qua Luật Dẫn độ. Ảnh: QH

Việc nâng ngưỡng có thể khiến Việt Nam không thể dẫn độ trong nhiều trường hợp cần thiết, làm giảm hiệu quả hợp tác phòng chống tội phạm xuyên biên giới.

Một số đại biểu đề nghị quy định cơ chế chế tài khi quốc gia tiếp nhận không thực hiện cam kết. Chủ nhiệm Hoàng Thanh Tùng cho biết: Điều này không phù hợp nguyên tắc tôn trọng chủ quyền, có thể bị xem là can thiệp công việc nội bộ của quốc gia khác. Việt Nam có thể theo dõi qua kênh ngoại giao nhưng “không có thẩm quyền áp dụng chế tài đối với quốc gia khác”.

Tăng cường bảo vệ quyền lợi công dân

Hay đối với Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù, cá quy định nhắm đến việc điều chỉnh việc chuyển giao phạm nhân giữa Việt Nam và nước ngoài.

Các ĐB trong các phiên thảo luận trước đó đã nêu nhiều ý kiến. Các cơ quan đã tiếp thu và quy định chi tiết hơn về trách nhiệm của tòa án, viện kiểm sát khi thông báo về kháng cáo, kháng nghị, Đồng thời, quy định chi tiết hơn về trình tự phiên họp phúc thẩm đối với quyết định tiếp nhận hoặc từ chối tiếp nhận, cũng như quyết định chuyển giao hoặc từ chối chuyển giao.

Quốc hội nghe Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu. Ảnh: QH

“Các quy định này được chỉnh lý cho thống nhất với Bộ luật Tố tụng hình sự, bảo đảm quyền giám sát của các bên liên quan”, Chủ nhiệm Hoàng Thanh Tùng trình bày.

Thực tiễn, theo báo cáo, chính sách hình sự giữa Việt Nam và các nước rất khác nhau, việc quy định cụ thể trong luật có thể thiếu tính linh hoạt. Do đó, Quốc hội đồng ý giao Bộ Công an phối hợp TAND Tối cao và VKSND Tối cao quy định chi tiết việc chuyển đổi hình phạt để phù hợp thực tiễn, đặc biệt trong các trường hợp hình phạt quá dài hoặc phạm nhiều tội.

Với Luật Tương trợ tư pháp về dân sự, mục tiêu của luật là nhằm tăng cường bảo vệ quyền lợi công dân và tổ chức, các quy định nhắm đến việc điều chỉnh hoạt động hợp tác giữa cơ quan tư pháp Việt Nam và nước ngoài trong giải quyết các vụ việc dân sự.

Có ý kiến đề nghị bổ sung “vụ việc cạnh tranh” vào phạm vi điều chỉnh. Chủ nhiệm Hoàng Thanh Tùng giải trình: lĩnh vực cạnh tranh không phải hoạt động tư pháp, quyết định xử lý mang tính hành chính – kinh tế; nếu phát sinh nhu cầu tương trợ tư pháp, tòa án hành chính sẽ thực hiện theo quy định hiện hành.

Để tăng tính linh hoạt và bảo vệ quyền lợi của cơ quan, tổ chức, cá nhân Việt Nam, dự thảo đã bổ sung nguyên tắc “có đi có lại”. Đây là nguyên tắc quan trọng trong hợp tác tư pháp quốc tế.

Còn đối với Luật Tương trợ tư pháp về hình sự, Chủ nhiệm Hoàng Thanh Tùng cho hay: Dự thảo luật đã tiếp thu ý kiến đại biểu, chỉnh lý quy định để bảo đảm người được yêu cầu tương trợ không bị truy cứu, bắt giữ hoặc áp dụng biện pháp cưỡng chế trái cam kết trong thời gian ở nước được yêu cầu.

Đặc biệt, dự thảo đã bổ sung quy định yêu cầu Chính phủ, TAND Tối cao có trách nhiệm báo cáo tình hình thực hiện tương trợ tư pháp về hình sự, tạo sự minh bạch và giúp Quốc hội có cơ sở giám sát.

Luật Dẫn độ quy định: Bộ Công an là cơ quan trung ương của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam về dẫn độ.

Người có thể bị dẫn độ là người có hành vi phạm tội mà pháp luật Việt Nam và pháp luật nước ngoài quy định hình phạt tù có thời hạn từ 1 năm trở lên, tù chung thân hoặc tử hình hoặc đã bị tòa án của nước yêu cầu dẫn độ xử phạt tù mà thời hạn chấp hành hình phạt tù đối với người đó còn lại ít nhất 6 tháng.

NHÓM PHÓNG VIÊN

Nguồn PLO : https://plo.vn/quoc-hoi-chot-nguong-toi-thieu-1-nam-tu-cung-co-the-bi-dan-do-post883481.html