Quốc hội thông qua '1 luật sửa 8 luật' về tài chính, đầu tư, ngân sách

6 giờ trướcBài gốc

Với 432/434 đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu; Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư; Luật Hải quan; Luật Thuế giá trị gia tăng; Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; Luật Đầu tư; Luật Đẩu tư công; Luật quản lý, sử dụng tài sản công. Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7.

Trình bày báo cáo tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật trước khi Quốc hội biểu quyết, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng nêu một số sửa đổi, bổ sung quan trọng của Luật.

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng. Ảnh: Quốc hội

Bảo đảm lựa chọn được nhà thầu có năng lực, đáp ứng yêu cầu về chất lượng và tiến độ

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu, có ý kiến cho rằng đấu thầu hiện nay còn hình thức, thiếu minh bạch, dẫn đến thông thầu, bán thầu, thuê khoán qua loa, không xác định được trách nhiệm cá nhân, dẫn đến không chọn được đơn vị thực sự giỏi, chất lượng công trình kém, tiến độ chậm, gây lãng phí nguồn lực...; cần thay đổi tư duy quản lý để bảo đảm nhà thầu thực hiện công trình nhà nước với tinh thần trách nhiệm như làm cho chính mình.

Tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội và Ủy ban Kinh tế Tài chính (UBKTTC), Chính phủ chỉnh lý lại dự thảo Luật Đấu thầu để bảo đảm lựa chọn được nhà thầu có năng lực, đáp ứng yêu cầu về chất lượng và tiến độ thực hiện công trình theo hướng: Bổ sung cơ chế xử lý trong trường hợp nhà thầu chào giá dự thầu thấp bất thường, đột biến; yêu cầu nhà thầu cam kết bảo hành dài hạn nếu trúng thầu; tăng giá trị bảo đảm thực hiện hợp đồng, phạt hợp đồng khi nhà thầu không đáp ứng chất lượng, tiến độ…

Bổ sung quy định để kiểm soát việc nhà thầu phụ chuyển nhượng phần công việc của mình cho các nhà thầu khác để khắc phục tình trạng “bán thầu” nhiều lần, giảm chất lượng công trình. Đẩy mạnh đấu thầu điện tử nhằm tăng cạnh tranh, giảm chi phí, đơn giản hóa thủ tục, tăng tính công khai, minh bạch, ngăn chặn các hành vi thông đồng, gian lận, hạn chế can thiệp chủ quan trong đấu thầu.

Chính phủ cũng chỉnh lý quy định tại dự thảo Luật theo hướng: quy định hoạt động lựa chọn nhà thầu của bất kỳ đối tượng nào (kể cả doanh nghiệp Nhà nước) có sử dụng vốn ngân sách Nhà nước đều phải thực hiện theo quy định của luật Đấu thầu. Đối với lựa chọn nhà thầu không sử dụng vốn ngân sách Nhà nước, doanh nghiệp Nhà nước được quyền tự quyết định trên cơ sở bảo đảm công khai, minh bạch, hiệu quả và trách nhiệm giải trình.

Quang cảnh phiên họp sáng 25/6. Ảnh: Quốc hội

Gỡ vướng mắc cho 11 dự án BOT

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (Luật PPP), dự thảo Luật bổ sung quy định về cơ chế xử lý rủi ro giảm doanh thu với các dự án BOT có hợp đồng được ký kết trước thời điểm Luật PPP có hiệu lực (ngày 1/1/2021). Theo thống kê của Chính phủ, có 11 dự án BOT giao thông bị sụt giảm doanh thu. Các dự án này đều là các dự án kém hiệu quả, Nhà nước phải có trách nhiệm xử lý bởi hầu hết vướng mắc do các nguyên nhân khách quan hoặc do lỗi của cơ quan Nhà nước mà không phải do lỗi của nhà đầu tư.

Dự thảo Luật cũng bổ sung quy định Nhà nước chia sẻ phần giảm doanh thu với nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án PPP theo tỷ lệ phần chênh lệch giữa doanh thu trong phương án tài chính và doanh thu thực tế nhằm xử lý các vướng mắc phát sinh trong thực tiễn.

Chính phủ sẽ ban hành Nghị định quy định quy định chi tiết về tỷ lệ mà Nhà nước chia sẻ với nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án PPP về phần chênh lệch giữa doanh thu trong phương án tài chính và doanh thu thực tế; đồng thời quy định cụ thể trách nhiệm chia sẻ của nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án và bên cho vay nhằm bảo đảm nguyên tắc "lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ", làm cơ sở để Bộ trưởng, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định việc áp dụng cơ chế chia sẻ này.

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hải quan, Luật Thuế giá trị gia tăng, tiếp thu ý kiến của UBKTTC, Chính phủ đã bỏ quy định về thuế GTGT ra khỏi nội dung tại Điều 47a dự thảo Luật Hải quan và bổ sung nội dung sửa đổi Luật Thuế GTGT tại dự thảo Luật theo hướng bổ sung “hàng hóa xuất khẩu tại chỗ” thuộc đối tượng áp dụng mức thuế suất thuế GTGT 0%.

Lý do là theo quy định của pháp luật thuế GTGT hiện hành (được áp dụng từ năm 2013 đến nay), hàng hóa xuất khẩu tại chỗ thuộc đối tượng áp dụng mức thuế suất thuế GTGT 0%. Để chính sách được ổn định, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu tại chỗ, đồng bộ với việc sửa đổi quy định về thủ tục hải quan đối với trường hợp này, cần bổ sung quy định hàng hóa xuất khẩu tại chỗ được áp dụng thuế suất thuế GTGT 0%.

Quy định này sẽ đảm bảo không thu thuế trùng và không ảnh hưởng đến số thu ngân sách Nhà nước (tổng số thu thuế GTGT không thay đổi); đồng thời đảm bảo khuyến khích cho hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu tại chỗ nhất là trong bối cảnh hiện nay cần tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển.

Cắt giảm 30% số ngày thực hiện thủ tục

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư, dự thảo Luật đã phân cấp mạnh mẽ thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của Thủ tướng Chính phủ cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đối với 7 nhóm dự án đầu tư. Đồng thời, dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật Đầu tư cũng sẽ đơn giản hóa tối đa thủ tục hành chính chấp thuận chủ trương đầu tư và cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư.

Theo Nghị quyết 66 về cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh năm 2025, Chính phủ đã phân công các bộ, ngành triển khai các nhiệm vụ và giải pháp cụ thể để đảm bảo mục tiêu trong năm 2025 bãi bỏ ít nhất 30% điều kiện đầu tư kinh doanh không cần thiết; giảm ít nhất 30% thời gian giải quyết của các thủ tục hành chính, 30% chi phí tuân thủ thủ tục hành chính;…

Do đó, luật Đầu tư (sửa đổi) và dự thảo Nghị định hướng dẫn luật Đầu tư đã sửa đổi, bổ sung theo hướng cắt giảm đầu mục hồ sơ, số bộ hồ sơ đề nghị thực hiện thủ tục chấp thuận, điều chỉnh chủ trương đầu tư và cắt giảm 30% số ngày thực hiện thủ tục...

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư công, Chính phủ tiếp thu theo hướng không quy định nội dung về nhiệm vụ chuẩn bị giải phóng mặt bằng trong Luật. Chính phủ sẽ tiếp tục nghiên cứu, đề xuất các chính sách sửa đổi Luật Đất đai và pháp luật có liên quan khác nhằm đẩy nhanh việc thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với dự án đầu tư công.

Về phân cấp thẩm quyền, dự thảo Luật quy định thẩm quyền của Chính phủ điều chỉnh kế hoạch đầu tư công hằng năm vốn ngân sách trung ương trong trường hợp không vượt tổng chi ngân sách trung ương của cả nước đã được Quốc hội quyết định, đồng thời phân cấp thẩm quyền điều chỉnh kế hoạch hằng năm từ Hội đồng nhân dân các cấp cho Ủy ban nhân dân các cấp để đảm bảo đồng bộ với quy định tại Luật Ngân sách nhà nước (sửa đổi).

Đỗ Thảo

Nguồn Mekong Asean : https://mekongasean.vn/quoc-hoi-thong-qua-1-luat-sua-8-luat-ve-tai-chinh-dau-tu-ngan-sach-43072.html