Tổng Bí thư Tô Lâm, các lãnh đạo Đảng, Nhà nước và đại biểu Quốc hội bấm nút thông qua Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi. (Ảnh: Phạm Đông)
Sáng 16/6, với 100% đại biểu có mặt bấm nút tán thành (466 đại biểu), Quốc hội chính thức thông qua Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi). Luật gồm 7 chương, 54 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày được thông qua.
Luật quy định, đơn vị hành chính của Việt Nam được tổ chức thành 2 cấp gồm: Tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (cấp tỉnh); xã, phường, đặc khu trực thuộc cấp tỉnh (cấp xã).
Trong đó, xã là đơn vị hành chính ở nông thôn; phường là đơn vị hành chính ở đô thị; đặc khu là đơn vị hành chính ở một số hải đảo có vị trí quan trọng được thành lập phù hợp với điều kiện địa lý, tự nhiên, đặc điểm dân cư và yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh.
Luật cũng quy định, đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt là địa bàn có vị trí chiến lược, được tổ chức theo mô hình đặc thù, được áp dụng các cơ chế chính sách ưu đãi vượt trội, thực hiện các chính sách mới về quản trị địa phương, thu hút đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Qua đó, nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, vùng và cả nước. Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt do Quốc hội quyết định thành lập.
Cấp chính quyền địa phương gồm HĐND và UBND. Chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt do Quốc hội quy định khi thành lập đơn vị đó.
Trước đó, trình bày báo cáo tiếp thu, chỉnh lý và hoàn thiện dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, dự thảo Luật xác lập mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (cấp tỉnh và cấp xã) thống nhất trong cả nước, phân định rõ nhiệm vụ, thẩm quyền và cơ cấu tổ chức bộ máy của từng cấp chính quyền.
Luật cũng thiết lập cơ sở pháp lý đầy đủ cho mô hình chính quyền địa phương ở đặc khu.
Chính phủ đã chỉnh lý, bổ sung các quy định về đơn vị hành chính, nguyên tắc tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương.
Qua đó, bảo đảm tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, gần dân, sát dân, phục vụ nhân dân tốt hơn, thực hiện triệt để nguyên tắc “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”, phát huy tính chủ động, sáng tạo, tự chủ, tự chịu trách nhiệm của chính quyền địa phương.
Bộ trưởng Nội vụ nhấn mạnh, Luật nêu rõ nguyên tắc phân định rõ thẩm quyền giữa tập thể UBND và cá nhân chủ tịch UBND, tạo điều kiện thực hiện cơ chế điều hành linh hoạt, hiệu quả; khuyến khích tính chủ động, sáng tạo của người đứng đầu cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương.
Vân Huyền