Theo Nghị quyết, trong thời gian chờ sửa đổi, bổ sung các luật, nghị quyết, Chính phủ được quyền ban hành nghị quyết điều chỉnh các quy định trong văn bản do Chính phủ trình, với điều kiện phải báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội tại kỳ họp gần nhất. Trường hợp nội dung điều chỉnh liên quan đến văn bản do cơ quan khác trình hoặc chưa có luật điều chỉnh, đặc biệt nếu ảnh hưởng đến kinh tế, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, Chính phủ cần xin ý kiến các cơ quan hữu quan và cơ quan có thẩm quyền của Đảng trước khi ban hành.
Quốc hội thông qua Nghị quyết về cơ chế xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định pháp luật.
Nghị quyết quy định rõ thời hạn hiệu lực của các nghị quyết do Chính phủ ban hành phải được xác định cụ thể, chậm nhất là đến ngày 1/3/2027. Đồng thời, các văn bản này phải liệt kê chi tiết các điều khoản, văn bản được điều chỉnh nhằm bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật.
Việc xây dựng các nghị quyết phải kèm hồ sơ gửi Bộ Tư pháp để tổ chức Hội đồng thẩm định độc lập gồm đại diện các bộ, ngành liên quan. Ngoài ra, dự thảo nghị quyết phải được công khai trên Cổng thông tin điện tử của cơ quan chủ trì và Cổng thông tin pháp luật quốc gia để bảo đảm tính minh bạch, tham vấn đầy đủ.
Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Hải Ninh khẳng định, cơ chế mới nhằm tháo gỡ kịp thời các điểm nghẽn pháp lý, song không điều chỉnh các nội dung thuộc thẩm quyền quy định của luật như quyền con người, quyền công dân, tội phạm, hình phạt, tố tụng hay tổ chức bộ máy nhà nước.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, việc trao quyền cho Chính phủ ban hành quy định khác với luật hiện hành là bước cụ thể hóa Nghị quyết 66 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng pháp luật. Theo ông, sau khi rà soát, Chính phủ phát hiện có hơn 7.000 văn bản cần điều chỉnh do sáp nhập, đổi tên bộ, ngành; riêng việc chuyển đổi mô hình chính quyền địa phương hai cấp ảnh hưởng đến hơn 19.000 văn bản, trong đó có hơn 200 văn bản thuộc thẩm quyền Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
“Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội không thể họp thường xuyên để xử lý hết các vấn đề phát sinh. Do đó, việc trao cơ chế linh hoạt cho Chính phủ là cần thiết để đảm bảo hoạt động chỉ đạo, điều hành không bị ách tắc”, ông Định nhấn mạnh.
Nghị quyết có hiệu lực thi hành từ ngày 24/6/2024 đến hết ngày 28/2/2027.
Huy Tùng