Hình ảnh được trích từ video khi Israel chặn một tàu trong đoàn tàu cứu trợ Gaza. Ảnh Reuters.
Theo Reuters, các video trực tiếp từ những chiếc thuyền cho thấy binh lính Israel có vũ trang và đội mũ bảo hiểm, sử dụng kính nhìn đêm khi lên tàu, trong khi các hành khách, bao gồm cả nhà hoạt động nổi tiếng Greta Thunberg, co ro trong áo phao và giơ tay lên. Một video do Bộ Ngoại giao Israel công bố ghi lại hình ảnh của Thunberg ngồi trên boong tàu cùng các binh lính xung quanh.
Đội tàu Global Sumud, đơn vị tổ chức chuyến đi, cho biết hơn 450 tình nguyện viên đã bị bắt giữ. Một số người đã được chuyển sang tàu chở hàng lớn trước khi bị đưa vào bờ. Đặc biệt, chiếc tàu Marinette, hiện vẫn còn cách Gaza khoảng 80 hải lý, tiếp tục di chuyển bất chấp các cảnh báo từ lực lượng Israel.
Thunberg, nhà hoạt động môi trường 22 tuổi, đã lên tiếng trong một video chia sẻ sau khi bị bắt. Cô khẳng định rằng sứ mệnh nhân đạo của họ là phi bạo lực và tuân thủ luật pháp quốc tế. “Nếu bạn đang xem video này, tôi đã bị lực lượng Israel bắt giữ trái ý muốn,” cô nói.
Nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế lên án mạnh mẽ hành động của Israel. Ngoại trưởng Italy Antonio Tajani cho biết các thành viên của đoàn tàu sẽ bị trục xuất khỏi Israel vào đầu tuần tới, và được đưa về châu Âu. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan lên án hành động của Israel, cho rằng đó là một hành động gây hấn, không thể chấp nhận, nhắm vào một đoàn tàu mang tính nhân đạo.
Tổng thống Nam Phi, Cyril Ramaphosa, cũng đã kêu gọi Israel thả ngay lập tức những công dân Nam Phi bị bắt, trong đó có cháu trai của cựu Tổng thống Nelson Mandela. Các nhà hoạt động nhân quyền khẳng định việc Israel bắt giữ đoàn tàu này là một hành động trái với công ước quốc tế và nhân quyền.
Đội tàu Global Sumud xuất phát vào cuối tháng 8, mang theo hàng cứu trợ nhân đạo bao gồm thuốc men và thực phẩm cho Gaza. Đây cũng là nỗ lực nhằm thu hút sự chú ý toàn cầu đối với tình trạng khó khăn của người dân Gaza, đặc biệt là những trẻ em đang phải đối mặt với nạn đói. Các nhà hoạt động và tổ chức nhân quyền khẳng định rằng việc Israel phong tỏa Gaza là một hành vi vi phạm Công ước về diệt chủng.
Israel tiếp tục bảo vệ các hành động của mình bằng lý do tự vệ và coi việc ngăn chặn đoàn tàu là hợp pháp. Hải quân Israel đã cảnh báo đoàn tàu rằng họ đang vi phạm lệnh phong tỏa và yêu cầu thay đổi hướng đi. Hamas, lực lượng kiểm soát Gaza, đã lên án mạnh mẽ hành động này và kêu gọi các cuộc biểu tình trên toàn thế giới nhằm phản đối Israel.
Đội tàu này là một phần trong nỗ lực của cộng đồng quốc tế nhằm phá vỡ lệnh phong tỏa Gaza kéo dài gần hai năm sau các cuộc xung đột dữ dội với Israel. Các quốc gia như Thổ Nhĩ Kỳ, Tây Ban Nha và Italy đã hỗ trợ tàu thuyền hoặc máy bay không người lái để hỗ trợ công dân của họ trong trường hợp cần thiết.
Cuộc xung đột giữa Israel và Hamas đã leo thang kể từ tháng 10/2023 sau cuộc tấn công của Hamas vào Israel, khiến gần 1.200 người thiệt mạng và 251 người bị bắt làm con tin. Các cơ quan y tế Palestine cho biết hơn 66.000 người đã thiệt mạng tại Gaza kể từ khi Israel phát động cuộc tấn công trả đũa.
Tiến Anh