Cấm giáo viên ép buộc học sinh học thêm dưới mọi hình thức
Sau tiếp thu, dự thảo luật hiện gồm 9 chương, 45 điều (giảm 1 điều so với dự thảo trình tại phiên thảo luận sáng 6-5 của Kỳ họp thứ chín, Quốc hội khóa XV).
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì phiên họp.
Trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, về chính sách tiền lương, phụ cấp, chính sách hỗ trợ, chính sách thu hút, trọng dụng nhà giáo, có ý kiến đề nghị làm rõ quy định lương, phụ cấp của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp; quy định bảo đảm công bằng về lương giữa nhà giáo khu vực công lập và khu vực ngoài công lập.
Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội thông tin, nhà giáo trong cơ sở giáo dục công lập là viên chức; do vậy, lương của nhà giáo thực hiện theo thang bậc lương hành chính sự nghiệp. Việc quy định nhà giáo được hưởng lương, phụ cấp xếp cao nhất là thể chế hóa chủ trương của Đảng tại Kết luận số 91-Kl/TW của Bộ Chính trị. Nội dung này cơ bản không trái với tinh thần Nghị quyết số 27-NQ/TW về cải cách chính sách tiền lương.
Việc quy định tiền lương của nhà giáo khu vực ngoài công lập bảo đảm không thấp hơn khu vực công lập có thể ảnh hưởng đến chính sách xã hội hóa giáo dục, vi phạm nguyên tắc tự nguyện, tự chủ của cơ sở giáo dục ngoài công lập. Do vậy, dự thảo luật đã chỉnh lý theo hướng tiền lương của nhà giáo trong cơ sở giáo dục ngoài công lập thực hiện theo quy định của pháp luật về lao động.
Về dạy thêm, học thêm-nội dung nhận được sự quan tâm đặc biệt của xã hội, dự thảo luật quy định không cấm tuyệt đối việc dạy thêm, học thêm, mà quy định nhà giáo không được ép buộc người học tham gia học thêm dưới mọi hình thức, nhằm hạn chế, tiến tới khắc phục tình trạng học thêm, dạy thêm tràn lan.
Quy định chặt về dạy thêm, học thêm, nâng cao được chất lượng dạy và học trong nhà trường
Qua thảo luận, các ý kiến đánh giá cao, cơ quan chủ trì soạn thảo, thẩm tra dự án luật đã nghiêm túc tiếp thu, giải trình các ý kiến của đại biểu Quốc hội; đề nghị cơ quan soạn thảo có biện pháp phân định rạch ròi biểu hiện giữa ép hoặc không ép học thêm, trên cơ sở tôn trọng quyền được học tập của học sinh và phụ huynh.
Nêu ý kiến thảo luận, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu của Quốc hội Nguyễn Thanh Hải cho biết, quy định "không ép buộc dưới mọi hình thức" có thể được lách bằng cách ép học sinh hoặc phụ huynh làm đơn đăng ký học thêm tự nguyện. Vì vậy, đề nghị dự luật quy định rõ khái niệm thế nào là dạy thêm, học thêm và bổ sung yêu cầu "không được trục lợi trong dạy thêm, học thêm".
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu thảo luận.
Phát biểu thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, luật này là mong đợi của ngành giáo dục và giáo viên; đánh giá rất cao sự chuẩn bị, tiếp thu của cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra theo tinh thần đổi mới mạnh mẽ công tác xây dựng pháp luật. Dự thảo luật sau khi tiếp thu đã giảm từ 70 điều, xuống còn 45 điều, đã cơ bản đáp ứng yêu cầu, đủ điều kiện trình Quốc hội thông qua.
Góp ý một số vấn đề cụ thể, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu tiếp tục rà soát lại các quy định của dự thảo luật, bảo đảm luật khái quát, ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện, đồng thời bảo đảm tính tương thích của hệ thống pháp luật có liên quan.
Liên quan tới quy định: “Nhà giáo trong cơ sở giáo dục mầm non nếu có nguyện vọng thì có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện bình thường nhưng không quá 5 tuổi. Trường hợp có đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên thì không giảm tỷ lệ phần trăm hưởng lương hưu do việc nghỉ hưu trước tuổi”, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu cần rà soát lại, quy định một cách chặt chẽ, hoặc giao cho Chính phủ quy định chi tiết, tránh tình trạng lợi dụng chính sách.
Về quy định các tổ chức, cá nhân không được đăng tải, phát tán thông tin mang tính quy kết về trách nhiệm của nhà giáo trong hoạt động nghề nghiệp khi chưa có kết luận của cơ quan có thẩm quyền, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, việc bảo vệ uy tín, hình ảnh của nhà giáo là cần thiết nhằm tránh lạm dụng, suy diễn và phát tán các thông tin mang tính quy kết về trách nhiệm của nhà giáo trong hoạt động nghề nghiệp khi chưa có kết luận chính thức của cơ quan có thẩm quyền. Tuy nhiên, quy định này cần được rà soát lại, quy định chặt chẽ hơn để tạo sự tương thích, thống nhất với các quy định của pháp luật liên quan, nhất là quy định về khiếu nại, tố cáo, các luật chuyên ngành. Quy định làm sao vừa bảo vệ được nhà giáo, nhưng không được hạn chế quyền khiếu nại, tố cáo của công dân.
Phó chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương phát biểu thảo luận.
Về quy định dạy thêm, học thêm, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu phải làm hết sức nghiêm túc thì mới nâng cao được chất lượng dạy và học trong nhà trường.
Sau khi luật này được thông qua, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu cần nhanh chóng triển khai đồng bộ các nghị định, thông tư để đưa luật vào cuộc sống; đồng thời phải triển khai tuyên truyền, vận động sâu rộng, tạo dấu ấn cho ngành giáo dục.
VŨ DUNG