Quy định mới về chuyển đổi đất nông nghiệp sang đất ở có hiệu lực từ 1/1/2026 người dân cần biết

Quy định mới về chuyển đổi đất nông nghiệp sang đất ở có hiệu lực từ 1/1/2026 người dân cần biết
4 giờ trướcBài gốc
Ngày 11/12/2025, Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết số 254/2025/QH15 quy định một số cơ chế, chính sách nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai. Nghị quyết này sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, trong đó có nhiều nội dung mới liên quan trực tiếp đến quyền lợi của người sử dụng đất, đặc biệt là quy định về mức thu tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở.
Theo luật sư Hoàng Thị Hương Giang (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội), quy định mới được xem là một bước điều chỉnh quan trọng, góp phần tháo gỡ những vướng mắc tồn tại lâu nay trong thực tiễn chuyển mục đích sử dụng đất, đồng thời giảm đáng kể gánh nặng tài chính cho người dân.
Giảm mạnh tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích
Cụ thể, căn cứ điểm a khoản 2 Điều 10 Nghị quyết 254/2025/QH15, đối với đất vườn, ao hoặc đất nông nghiệp nằm trong cùng thửa đất có đất ở, đã được xác định khi công nhận quyền sử dụng đất, khi chuyển mục đích sang đất ở, người sử dụng đất không còn phải nộp toàn bộ 100% phần chênh lệch giữa giá đất ở và giá đất nông nghiệp như quy định trước đây.
Thay vào đó, tiền sử dụng đất được tính theo tỷ lệ phần trăm trên phần chênh lệch, căn cứ vào diện tích đất chuyển mục đích so với hạn mức giao đất ở tại địa phương. Cụ thể:
Tiền sử dụng đất được tính theo tỷ lệ phần trăm trên phần chênh lệch, căn cứ vào diện tích đất chuyển mục đích so với hạn mức giao đất ở tại địa phương. Ảnh minh họa.
Đối với diện tích đất chuyển mục đích trong hạn mức giao đất ở, người sử dụng đất chỉ phải nộp 30% phần chênh lệch giữa tiền sử dụng đất tính theo giá đất ở và tiền sử dụng đất tính theo giá đất nông nghiệp tại thời điểm có quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất.
Trường hợp diện tích đất chuyển mục đích vượt hạn mức nhưng không quá một lần hạn mức giao đất ở, mức thu được xác định là 50% phần chênh lệch.
Đối với diện tích đất vượt quá một lần hạn mức giao đất ở, người sử dụng đất vẫn phải nộp 100% phần chênh lệch, tương tự như cơ chế thu hiện hành.
Không chỉ áp dụng đối với đất vườn, ao nằm trong cùng thửa đất có đất ở, quy định mới còn điều chỉnh cả những trường hợp đất có nguồn gốc là đất vườn, ao gắn liền với đất ở nhưng sau đó được tách thửa để chuyển quyền sử dụng đất, hoặc các trường hợp do đơn vị đo đạc bản đồ địa chính trước ngày 1/7/2014 tự xác định, tách thành các thửa riêng.
Theo luật sư Hoàng Thị Hương Giang, đây là điểm rất quan trọng bởi trong thực tế, nhiều hộ gia đình gặp khó khăn khi làm thủ tục chuyển mục đích do sự khác nhau giữa hiện trạng sử dụng đất và hồ sơ địa chính qua các thời kỳ. Việc nghị quyết làm rõ các trường hợp này sẽ giúp giảm tranh chấp, hạn chế khiếu nại và tạo thuận lợi cho người dân khi thực hiện thủ tục hành chính về đất đai.
Chỉ áp dụng một lần cho mỗi thửa đất
Luật sư Giang cũng cho hay, còn một điểm đáng lưu ý khác là mức thu tiền sử dụng đất theo tỷ lệ ưu đãi chỉ được áp dụng một lần cho mỗi hộ gia đình, cá nhân, tính trên một thửa đất. Quy định này nhằm bảo đảm sự công bằng trong tiếp cận chính sách, đồng thời hạn chế tình trạng lợi dụng quy định ưu đãi để đầu cơ, trục lợi từ đất đai.
Theo luật sư Giang, việc ban hành quy định mới về mức thu tiền sử dụng đất khi chuyển đất nông nghiệp sang đất ở được kỳ vọng sẽ giảm đáng kể chi phí cho người dân, nhất là những hộ gia đình có nhu cầu hợp thức hóa đất ở gắn liền với đất vườn, ao đã sử dụng ổn định từ lâu.
"Trong thời gian tới, người dân khi có nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất cần chủ động theo dõi quy định chi tiết của địa phương, đặc biệt là về hạn mức giao đất ở và bảng giá đất, bởi đây là những yếu tố trực tiếp ảnh hưởng đến số tiền sử dụng đất phải nộp theo quy định mới.
Quỳnh Mai
Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/quy-dinh-moi-ve-chuyen-doi-dat-nong-nghiep-sang-dat-o-co-hieu-luc-tu-1-1-2026-nguoi-dan-can-biet-169251218142902994.htm