Quy định về lực lượng Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc

một ngày trướcBài gốc

Đội Công binh số 4 tham gia hoạt động GGHB LHQ thực hành huấn luyện thi công sân bay dã chiến. Ảnh: qdnd.vn

Là một thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế, Việt Nam đã tích cực, chủ động trong việc tham gia hoạt động GGHB LHQ, thông qua nhiều hoạt động như: Xác định chủ trương, quan điểm lãnh đạo của Đảng, thể chế hóa trong hệ thống pháp luật, cụ thể hóa trong các đề án, chương trình, kế hoạch về tham gia hoạt động GGHB LHQ; đặc biệt là đã có những đóng góp cụ thể về nguồn lực và lực lượng của Việt Nam được đặt dưới sự chỉ huy của LHQ theo các quy định về an ninh tập thể của Hiến chương LHQ, thể hiện dưới hình thức các Phái bộ của LHQ. Tính đến nay, Việt Nam đã cử gần 1.100 lượt sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp (trong đó có 16 sĩ quan Công an) đi thực hiện nhiệm vụ GGHB LHQ tại Phái bộ UNMISS (Nam Sudan), Phái bộ MINUSCA (Cộng hòa Trung Phi), Phái bộ UNISFA (khu vực Abyei), Phái bộ EUTM-RCA (Phái bộ huấn luyện của Liên minh châu Âu tại Cộng hòa Trung Phi) và Trụ sở LHQ, bao gồm cả hình thức cá nhân và hình thức đơn vị Bệnh viện dã chiến cấp 2 (63 quân nhân) và Đội Công binh (184 quân nhân).

Luật Tham gia lực lượng GGHB của LHQ năm 2025 được xây dựng nhằm thể chế hóa đầy đủ chủ trương, quan điểm của Đảng về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc; quán triệt đường lối đối ngoại, hội nhập quốc tế, nâng cao vị thế đất nước; thể chế hóa đầy đủ “Đề án tổng thể về việc Việt Nam tham gia hoạt động GGHB LHQ” đã được Bộ Chính trị thông qua ngày 23/11/2012; phù hợp với quy định của Hiến chương LHQ, các điều ước, thỏa thuận quốc tế mà Việt Nam là thành viên; đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp, thống nhất với hệ thống pháp luật Việt Nam; tính khả thi, ổn định và phù hợp với điều kiện chính trị, kinh tế, xã hội của Việt Nam; bám sát 3 nhóm chính sách trong Đề nghị xây dựng Luật này đã được Chính phủ, Quốc hội thông qua; bảo đảm hiệu quả, thống nhất công tác quản lý Nhà nước về việc Việt Nam tham gia hoạt động GGHB LHQ; được tiến hành trên cơ sở tổng kết thực tiễn; tạo hành lang pháp lý đầy đủ cho việc triển khai hoạt động tham gia GGHB LHQ trên thực tế của Việt Nam. Luật quy định toàn diện về nguyên tắc, vị trí, chức năng, đối tượng, hình thức, lĩnh vực, hợp tác quốc tế, xây dựng, triển khai lực lượng, bảo đảm nguồn lực, chế độ, chính sách và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc tham gia lực lượng GGHB của LHQ. Trong đó, nội dung trọng tâm, xuyên suốt là quy định về lực lượng Việt Nam tham gia hoạt động GGHB LHQ với những vấn đề cơ bản sau:

Thứ nhất, về vị trí, chức năng:

Lực lượng Việt Nam tham gia hoạt động GGHB LHQ là lực lượng được Nhà nước cử tham gia vào lực lượng GGHB của LHQ, nhằm thể hiện vai trò và trách nhiệm của Việt Nam trong cộng đồng quốc tế, góp phần nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam. Lực lượng này có chức năng duy trì, bảo vệ hòa bình khu vực và thế giới, thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ quốc tế theo chủ trương của Đảng và Nhà nước.

Thứ hai, về nghĩa vụ, trách nhiệm, quyền hạn:

10 nhóm nghĩa vụ, trách nhiệm của lực lượng Việt Nam tham gia hoạt động GGHB LHQ bao gồm: (1) Tuyệt đối trung thành với Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; thực hiện nhất quán đường lối, chủ trương của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhất là về đối ngoại, hội nhập quốc tế với mục tiêu bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; tuân thủ Hiến pháp và pháp luật Việt Nam, phù hợp với Hiến chương LHQ, pháp luật quốc tế, điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên; (2) Thường xuyên học tập, rèn luyện nâng cao bản lĩnh chính trị, năng lực chuyên môn; chủ động, sáng tạo, khắc phục khó khăn hoàn thành nhiệm vụ được giao; (3) Tham mưu với cấp có thẩm quyền về quy mô, lĩnh vực, hình thức và địa bàn tham gia hoạt động GGHB LHQ của Việt Nam; nâng cao năng lực tham gia lực lượng GGHB của LHQ và các lĩnh vực khác có liên quan; (4) Thực hiện nhiệm vụ do cấp có thẩm quyền của LHQ và Việt Nam giao theo thỏa thuận giữa Việt Nam và LHQ; (5) Nâng cao vị thế và uy tín của Việt Nam, phát huy giá trị lịch sử, văn hóa, hình ảnh đất nước, con người Việt Nam; (6) Chấp hành nghiêm quy định của LHQ; tôn trọng pháp luật, chính quyền, người dân và văn hóa, phong tục tập quán của quốc gia, khu vực nơi lực lượng Việt Nam tham gia; (7) Tuyên truyền đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; (8) Báo cáo cấp có thẩm quyền của Việt Nam quyết định việc từ chối nhiệm vụ khi có nguy cơ mất an toàn; (9) Chịu trách nhiệm trước pháp luật Việt Nam và cấp có thẩm quyền về quyết định của mình khi thực hiện nhiệm vụ GGHB LHQ; (10) Sử dụng vũ khí trang bị kỹ thuật, phương tiện kỹ thuật nghiệp vụ đúng mục đích; giữ gìn, bảo quản đúng chế độ, đúng quy trình, bảo đảm an toàn, không để mất, hư hỏng; bàn giao cho người có trách nhiệm quản lý sau khi kết thúc nhiệm kỳ.

2 nhóm quyền hạn của lực lượng Việt Nam tham gia hoạt động GGHB LHQ bao gồm: (1) Sử dụng vũ khí trang bị kỹ thuật, phương tiện kỹ thuật nghiệp vụ theo quy định của pháp luật Việt Nam và của LHQ để thực hiện nhiệm vụ; (2) Quyền hạn khác theo quy định của pháp luật Việt Nam và LHQ trên cơ sở thỏa thuận giữa Việt Nam và LHQ.

Thứ ba, về thành phần:

2 thành phần của lực lượng Việt Nam tham gia hoạt động GGHB LHQ bao gồm: Lực lượng vũ trang và lực lượng dân sự. Bộ Quốc phòng, Bộ Công an quy định về tổ chức, biên chế, vũ khí trang bị kỹ thuật, phương tiện kỹ thuật nghiệp vụ thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an tham gia lực lượng GGHB của LHQ. Bộ, ban, ngành, UBND cấp tỉnh quy định về tổ chức, biên chế, phương tiện kỹ thuật nghiệp vụ thuộc bộ, ban, ngành, UBND cấp tỉnh tham gia lực lượng GGHB của LHQ.

Thứ tư, về tuyển chọn, đào tạo, huấn luyện, bồi dưỡng:

Về tuyển chọn: (1) Lực lượng này được tuyển chọn từ các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và bộ, ban, ngành, UBND cấp tỉnh. (2) Bộ, ban, ngành, UBND cấp tỉnh quy định điều kiện, tiêu chuẩn tuyển chọn đối với lực lượng thuộc phạm vi quản lý của mình, đáp ứng yêu cầu của LHQ theo từng đơn vị, vị trí tuyển chọn.

Về đào tạo, huấn luyện, bồi dưỡng: (1) Lực lượng này được đào tạo, huấn luyện, bồi dưỡng kiến thức về GGHB LHQ; chuyên môn nghiệp vụ; huấn luyện tiền triển khai theo chương trình của LHQ; ngoại ngữ; bình đẳng giới và các kỹ năng khác; tham gia các khóa tập huấn GGHB LHQ trong và ngoài nước. (2) Bộ, ban, ngành, UBND cấp tỉnh quy định chương trình, thời gian đào tạo, huấn luyện, bồi dưỡng lực lượng thuộc phạm vi quản lý của mình đáp ứng yêu cầu của LHQ.

Thứ năm, về vũ khí, trang bị, phương tiện, trang phục:

Vũ khí trang bị kỹ thuật, phương tiện kỹ thuật nghiệp vụ, trang phục của lực lượng Việt Nam tham gia hoạt động GGHB LHQ bao gồm: Vũ khí trang bị kỹ thuật, phương tiện kỹ thuật nghiệp vụ do Việt Nam trang bị theo yêu cầu của LHQ, được LHQ bồi hoàn theo thỏa thuận giữa Việt Nam và LHQ trong quá trình sử dụng; trang bị do LHQ cấp; trang bị, vật tư do Việt Nam tự bảo đảm để hỗ trợ thực hiện nhiệm vụ; trang phục của lực lượng Việt Nam tham gia hoạt động GGHB LHQ phù hợp với quy định của Việt Nam và theo quy định của LHQ. Bộ Quốc phòng, Bộ Công an quy định trang phục đối với lực lượng thuộc phạm vi quản lý của mình. Chính phủ quy định dấu hiệu nhận biết vũ khí trang bị kỹ thuật, phương tiện kỹ thuật nghiệp vụ của lực lượng Việt Nam tham gia hoạt động GGHB LHQ tại địa bàn.

Thứ sáu, về công tác chỉ đạo, chỉ huy, quản lý, điều hành:

Chính phủ thống nhất chỉ đạo lực lượng Việt Nam tham gia hoạt động GGHB LHQ. Bộ Quốc phòng trực tiếp chỉ đạo, chỉ huy, quản lý, điều hành lực lượng tham gia hoạt động GGHB LHQ thuộc phạm vi quản lý của Bộ Quốc phòng. Bộ Công an trực tiếp chỉ đạo, chỉ huy, quản lý, điều hành lực lượng tham gia hoạt động GGHB LHQ thuộc phạm vi quản lý của Bộ Công an. Bộ, ban, ngành, UBND cấp tỉnh chỉ đạo, quản lý, điều hành lực lượng dân sự thuộc phạm vi quản lý của mình tham gia hoạt động GGHB LHQ. Đối với chỉ huy lực lượng Việt Nam tại Phái bộ: Lực lượng Việt Nam tham gia hoạt động GGHB LHQ tại mỗi Phái bộ có một Chỉ huy trưởng; Chính phủ quy định thẩm quyền bổ nhiệm, nhiệm vụ, quyền hạn của Chỉ huy trưởng lực lượng Việt Nam tại Phái bộ.

Thứ bảy, về chế độ, chính sách:

Luật quy định: (1) Lực lượng Việt Nam tham gia hoạt động GGHB LHQ trong thời gian làm nhiệm vụ ở nước ngoài được hưởng chế độ tiền lương, phụ cấp và các chế độ, chính sách ưu đãi khác theo quy định của pháp luật Việt Nam và quy định của LHQ; trong thời gian huấn luyện, đào tạo, bồi dưỡng, khi hoàn thành nhiệm vụ về nước được hưởng chế độ, chính sách ưu đãi theo quy định của Chính phủ. (2) Trong thời gian tham gia lực lượng GGHB LHQ, cá nhân, đơn vị có thành tích trong thực hiện nhiệm vụ được khen thưởng theo quy định của pháp luật Việt Nam và quy định của LHQ. (3) Cá nhân bị ốm đau, bị thương, tai nạn hoặc hy sinh, từ trần khi thực hiện nhiệm vụ tham gia lực lượng GGHB LHQ thì bản thân hoặc thân nhân được hưởng chế độ, chính sách theo quy định của pháp luật Việt Nam và quy định của LHQ. (4) Chế độ, chính sách về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế được thực hiện theo quy định của pháp luật Việt Nam. Nội dung này được Chính phủ quy định chi tiết. Ngoài ra, Luật này còn quy định cụ thể về thẩm quyền, quy trình cử, điều chỉnh, gia hạn nhiệm kỳ công tác, rút lực lượng, kinh phí bảo đảm... đối với lực lượng tham gia GGHB LHQ.

Quy định về lực lượng Việt Nam tham gia GGHB LHQ trong Luật Tham gia lực lượng GGHB LHQ năm 2025 đã củng cố cơ sở pháp lý để Việt Nam tiếp tục thực hiện tốt nhiệm vụ GGHB LHQ, khẳng định nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế; đặc biệt là thể hiện rõ nét quan điểm bảo vệ Tổ quốc “từ sớm”, “từ xa”, bằng biện pháp hòa bình của Việt Nam, phù hợp với quan điểm của LHQ thúc đẩy hòa bình, an ninh quốc tế thông qua chủ nghĩa đa phương và giải quyết hòa bình các tranh chấp.

Đại tá Phạm Thị Thanh Huế (Học viện Biên phòng)

Nguồn Biên Phòng : https://bienphong.com.vn/quy-dinh-ve-luc-luong-viet-nam-tham-gia-hoat-dong-gin-giu-hoa-binh-lien-hop-quoc-post493173.html