Theo đó, các trường hợp chưa xem xét kỷ luật gồm: đảng viên nữ đang mang thai, nghỉ thai sản, đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi hoặc đảng viên là nam giới đang nuôi con dưới 12 tháng; đảng viên bị bệnh nặng đang điều trị nội trú tại bệnh viện; đảng viên bị tuyên bố mất tích nếu phát hiện vi phạm vẫn phải xem xét, kết luận, khi phát hiện đảng viên đó còn sống thì thi hành kỷ luật theo quy định.
Trường hợp đảng viên vi phạm đã qua đời thì tổ chức Đảng xem xét, kết luận nhưng không quyết định kỷ luật, trừ trường hợp có vi phạm đặc biệt nghiêm trọng.
Trường hợp đảng viên thực hiện đề xuất về đổi mới, sáng tạo theo Kết luận số 14-KL/TW ngày 22-9-2021 của Bộ Chính trị, được cơ quan có thẩm quyền cho phép nhưng xảy ra thiệt hại thì cơ quan có thẩm quyền xác định rõ nguyên nhân khách quan, chủ quan, đánh giá khách quan, toàn diện; nếu đã thực hiện đúng chủ trương, có động cơ trong sáng, vì lợi ích chung thì miễn kỷ luật hoặc giảm nhẹ trách nhiệm.
Tương tự, nếu đảng viên vi phạm do chấp hành chủ trương, quyết định, mệnh lệnh sai trái của tổ chức, cấp trên hoặc do bị ép buộc nhưng đã chủ động, kịp thời báo cáo bằng văn bản với tổ chức, cơ quan có thẩm quyền biết ý kiến, đề xuất của mình trước khi thực hiện thì miễn kỷ luật.
Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy cho rằng, việc thi hành kỷ luật trong Đảng nhằm bảo đảm kỷ cương, kỷ luật của Đảng, tăng cường sức chiến đấu của Đảng, góp phần giáo dục tổ chức Đảng, đảng viên. Tất cả các đảng viên cần nắm vững và thực hiện đúng nguyên tắc, thủ tục thi hành kỷ luật và tự giác chấp hành nghiêm kỷ luật của Đảng, làm cho tổ chức Đảng luôn trong sạch, vững mạnh.
Kỷ luật của Đảng nhằm hướng đến 3 mục tiêu quan trọng: trừng phạt tổ chức Đảng, đảng viên (đặc biệt là với cá nhân) đã có vi phạm, nhất là với các vi phạm cố ý, mang tính nghiêm trọng; giáo dục tổ chức Đảng và đảng viên đó để tránh mắc vi phạm ở những trường hợp khác; răn đe, ngăn ngừa, cảnh báo các tổ chức Đảng và đảng viên khác vi phạm.
Trong một số trường hợp cụ thể, việc chưa, không xem xét kỷ luật hoặc miễn kỷ luật đã thể hiện tính nhân văn, nhất là với các trường hợp đảng viên đang có thai, ốm đau, đã qua đời hoặc mắc lỗi vô ý, mắc lỗi do bị ép buộc…
Phương Hằng