Quy định về tên gọi của cơ sở giáo dục đại học nhận được nhiều góp ý

3 giờ trướcBài gốc

Sáng ngày 26/12, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức Tọa đàm lấy ý kiến góp ý hoàn thiện dự thảo Nghị định quy định chi tiết của Luật Giáo dục, dự thảo Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Giáo dục đại học.

Giáo dục đại học giữ vai trò then chốt trong việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực

Phát biểu khai mạc tọa đàm, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Phúc – Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết, Luật Giáo dục đại học và Luật Giáo dục (sửa đổi, bổ sung) vừa được Quốc hội thông qua, chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2026.

Để kịp thời hướng dẫn thi hành luật, Chính phủ đã giao Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với các bộ, ngành có liên quan xây dựng các nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành.

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Văn Phúc phát biểu khai mạc tọa đàm. Ảnh: HCMUTE.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc, Nghị quyết 71-NQ/TW do Bộ Chính trị ban hành đã đặt mục tiêu rất cao đối với việc phát triển giáo dục và đào tạo, đó là yêu cầu đến năm 2045, hệ thống giáo dục của Việt Nam phấn đấu nằm trong nhóm 20 quốc gia có nền giáo dục phát triển hàng đầu thế giới.

“Chúng ta còn khoảng 20 năm nữa để đạt được mục tiêu này, trong khi khoảng cách giữa giáo dục Việt Nam với các nước tiên tiến vẫn còn khá xa. Điều đó đòi hỏi toàn ngành, đặc biệt là giáo dục đại học cần phải nỗ lực rất lớn”, Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc khẳng định.

Giáo dục đại học giữ vai trò then chốt trong việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, năng lực cạnh tranh quốc gia, nên yêu cầu đặt ra là cần phải tập trung nâng cao chất lượng, hiện đại hóa giáo dục đại học, trên cơ sở học hỏi kinh nghiệm quốc tếm nhưng phù hợp với điều kiện thực tiễn của Việt Nam.

Làm rõ tự chủ đại học và cơ chế giải trình

Trong phần thảo luận tại tọa đàm, đại diện Trường Đại học Đồng Tháp nêu ý kiến cho rằng, dự thảo nghị định hiện nay vẫn chưa đề cập rõ về nội dung tự chủ đại học và trách nhiệm giải trình.

Theo vị này, trong khi chưa ban hành một nghị định riêng về tự chủ đại học, thì trong Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Giáo dục đại học cần có quy định cụ thể, làm rõ phạm vi tự chủ cũng như là cơ chế giải trình.

“Tự chủ đại học cần được xác định một cách toàn diện, bao gồm tự chủ về tổ chức, bộ máy, nhân sự, tài chính và cả học thuật. Cùng với đó là trách nhiệm giải trình cũng cần được quy định rõ là giải trình những nội dung gì, giải trình với ai, trong thời gian nào”, đại diện Trường Đại học Đồng Tháp cho biết.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Thái Bá Cần nêu ý kiến tại buổi tọa đàm. Ảnh: HCMUTE.

Góp ý tại tọa đàm, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Thái Bá Cần – Hiệu trưởng Trường Đại học Gia Định bày tỏ băn khoăn về hệ thống giáo dục đại học như hiện nay, với nhiều tên gọi khác nhau như trường đại học, đại học, trường thành viên, trường thuộc

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Thái Bá Cần, cần làm rõ định hướng phát triển hệ thống giáo dục đại học dài hạn, xác định rõ mô hình đại học nghiên cứu, đại học ứng dụng, đại học thực hành thay vì yêu cầu một cơ sở vừa lớn, vừa mạnh, vừa toàn diện.

Thầy Cần cũng cho rằng, quy mô lớn không đồng nghĩa với chất lượng cao. Do đó, thầy Thái Bá Cần đề nghị cần xác định rõ tiêu chí, khái niệm ngay từ trong văn bản pháp luật để các trường có căn cứ triển khai.

Liên quan đến các quy định về tên gọi của các cơ sở giáo dục đại học, thầy Thái Bá Cần đề nghị các văn bản pháp luật nên quy định theo nguyên tắc chung, tránh nêu cụ thể các từ ngữ riêng lẻ, nhằm bảo đảm tính bao quát, thống nhất trong áp dụng.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Quốc Việt phát biểu ý kiến tại tọa đàm. Ảnh: HCMUTE.

Đại diện cho Trường Đại học Tài chính – Marketing, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Quốc Việt – Phó Hiệu trưởng nhà trường cho hay, nhà trường đặc biệt quan tâm đến hai nhóm vấn đề trong dự thảo của nghị định, bao gồm chính sách học bổng, quy định về tên gọi của cơ sở giáo dục đại học.

Về chính sách học bổng: Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Quốc Việt nêu ý kiến, các quy định hiện hành chủ yếu tập trung vào sinh viên đại học, trong khi mục tiêu đào tạo tinh hoa và phát triển đại học nghiên cứu đòi hỏi cần mở rộng đối tượng thụ hưởng sang học viên cao học định hướng nghiên cứu, nghiên cứu sinh trình độ tiến sĩ.

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Quốc Việt, dự thảo quy định xét học bổng dựa trên tiêu chí xếp loại học tập, điểm rèn luyện là chưa phù hợp khi áp dụng cho bậc sau đại học. Bổi trên thực tế, nghiên cứu sinh không có xếp loại học tập, học viên cao học và nghiên cứu sinh cũng không có điểm rèn luyện như sinh viên đại học.

“Nếu giữ nguyên các tiêu chí này, việc triển khai chính sách học bổng cho đào tạo sau đại học sẽ gặp nhiều vướng mắc”, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Quốc Việt khẳng định.

Từ đó, phía Trường Đại học Tài chính – Marketing kiến nghị, cần nới lỏng và linh hoạt hơn các tiêu chí xét học bổng, cho phép các cơ sở giáo dục đại học căn cứ vào các điều kiện trên thực tiễn, thế mạnh đào tạo cũng như là định hướng nghiên cứu của mình để phân bổ học bổng cho phù hợp, đặc biệt là đối với bậc học cao học và tiến sĩ.

Liên quan đến quy định về tên gọi của các cơ sở giáo dục đại học, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Quốc Việt cho rằng, một số thuật ngữ chuyên ngành như “marketing”, “logistics” hiện đã được sử dụng phổ biến trong hệ thống ngành đào tạo, cũng như trong đời sống tiếng Việt.

Nếu quy định cứng là tên trường phải hoàn toàn bằng tiếng Việt theo cách dịch nghĩa, sẽ phát sinh nhiều bất cập, dễ dẫn đến những cách gọi khiên cưỡng.

Đoàn chủ tọa điều hành phần thảo luận của tọa đàm. Ảnh: HCMUTE.

Đại diện Trường Đại học Tài chính – Marketing kiến nghị, thay vì quy định tên tiếng Việt, nên sử dụng khái niệm tên gọi được sử dụng phổ biến trong tiếng Việt, nhằm phù hợp với thực tiễn phát triển ngành nghề đào tạo, tránh máy móc trong việc đặt tên.

Các cơ sở giáo dục đại học cần nghiên cứu kỹ lưỡng, góp ý thận trọng

Giải đáp những băn khoăn của các trường đại học tại tọa đàm, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Phúc – Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đề nghị, các trường cần nghiên cứu kỹ lưỡng, góp ý thận trọng đối với các quy định trong dự thảo nghị định, đặc biệt là những nội dung có liên quan đến tên gọi của cơ sở giáo dục đại học, nhằm tránh gây hiểu nhầm cho người học, xã hội về vị thế và đẳng cấp của nhà trường.

Về chính sách học bổng sau đại học, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Văn Phúc cho hay, Nghị quyết 71-NQ/TW của Bộ Chính trị đã đặt ra yêu cầu rõ ràng về phát triển đào tạo nguồn nhân lực có trình độ cao.

Trên tinh thần đó, hiện Bộ Giáo dục và Đào tạo đang xây dựng các văn bản, đề án để tham mưu Chính phủ ban hành các chính sách học bổng cho đào tạo sau đại học, đặc biệt là đối với các nghiên cứu sinh có trình độ tiến sĩ.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc, mục tiêu của việc này là tạo điều kiện để nghiên cứu sinh có thể toàn tâm cho hoạt động nghiên cứu, giảm áp lực tài chính, trước mắt ưu tiên các lĩnh vực về công nghệ, kỹ thuật và STEM, đồng thời cũng sẽ tiếp tục nghiên cứu để mở rộng trong thời gian tới.

Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hình thành Quỹ học bổng quốc gia để đào tạo nhân tài, trong đó nghiên cứu sinh được xác định là lực lượng nhân tài của đất nước, góp phần trực tiếp xây dựng uy tín và vị thế học thuật của các trường đại học.

Việt Dũng

Nguồn Giáo Dục VN : https://giaoduc.net.vn/quy-dinh-ve-ten-goi-cua-co-so-giao-duc-dai-hoc-nhan-duoc-nhieu-gop-y-post256938.gd