Quyền giám sát của ĐBQH: Yêu cầu cung cấp thông tin thì khi nào trả lời?

7 giờ trướcBài gốc

Đưa ra chung chung thì khó hoạt động

Đề cập thẩm quyền hoạt động giám sát của đại biểu Quốc hội (ĐBQH), đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) rằng còn bất cập. Chương trình giám của đại biểu thời gian qua rất ít, đây là một điểm cần phải cụ thể hóa và phải có báo cáo.

Đồng tình việc ĐBQH thành lập chương trình giám sát chỉ báo cáo cho Đoàn ĐBQH biết, tuy nhiên, đại biểu đặt vấn đề thời gian qua Đoàn ĐBQH tham gia giám sát đã có những điểm tốt, bây giờ thêm ĐBQH giám sát và lập chương trình giám sát hằng năm thì có nên hay không?

"Tôi cũng đồng tình Quốc hội sẽ lập chương trình giám sát nhưng phải có hướng dẫn cụ thể hoạt động. Đoàn ĐBQH giám sát sẽ có đoàn A, đoàn B, có cơ quan, ban, ngành, đoàn thể tham gia giám sát, phối hợp giám sát, còn ĐBQH thành lập chương trình giám sát như vậy có quyền được mời các ngành để tham gia giám sát với mình hay không? ĐBQH đề ra chương trình giám sát thì phải có sự phối hợp và ĐBQH có quyền mời các ngành và các ngành phải tham gia. Có như vậy vai trò của ĐBQH mới phát huy được, còn đưa ra chung chung thì rất khó hoạt động”, đại biểu đại biểu Phạm Văn Hòa nêu ý kiến.

Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp) đặt câu hỏi, ĐBQH thành lập chương trình giám có quyền được mời các ngành để tham gia giám sát với mình hay không? Ảnh Quốc hội

Tại khoản 2, Điều 25 quy định: "Đoàn ĐBQH có trách nhiệm tổ chức để ĐBQH trong Đoàn ĐBQH thực hiện giám sát tại địa phương". Đại biểu Dương Khắc Mai (đoàn Lâm Đồng) cho rằng, quy định này là cần thiết nhưng chưa đầy đủ, cần làm rõ thêm trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân tại địa phương trong việc tạo điều kiện cho ĐBQH thực hiện giám sát và do đó cần bổ sung trách nhiệm của chính quyền địa phương.

Đề cập quyền yêu cầu cung cấp thông tin của ĐBQH, đại biểu Lê Thanh Hoàn (đoàn Thanh Hóa) cho biết, tại Điều 35 Luật Tổ chức Quốc hội quy định về quyền yêu cầu cung cấp thông tin của ĐBQH và đã được cụ thể tại Điều 55 Luật Hoạt động giám sát hiện hành.

Theo đó, người đứng đầu cơ quan khi nhận được yêu cầu của ĐBQH, chậm nhất 5 ngày phải đáp ứng yêu cầu của ĐBQH, tuy nhiên quyền này chỉ được thực hiện khi ĐBQH tiến hành hoạt động giám sát. Trong khi giám sát cần phải lập chương trình, kế hoạch cụ thể, trên thực tế rất khó để ĐBQH có thể thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo Luật Tổ chức Quốc hội.

Vì vậy trong dự thảo luật sửa đổi lần này cần phải quy định rõ về thời gian, trách nhiệm và rõ những nội dung mà ĐBQH có quyền yêu cầu cung cấp thông tin để phục vụ hoạt động giám sát của ĐBQH. Tuy nhiên, dự thảo luật đã lược bỏ các quy định cụ thể, quyền cụ thể của ĐBQH và chuyển về quy định chung với các chủ thể giám sát khác và thời hạn chậm nhất là 5 ngày khi nhận được yêu cầu của ĐBQH thì người đứng đầu cơ quan phải đáp ứng yêu cầu của ĐBQH đã không còn quy định trong dự thảo luật.

Do đó, đại biểu Lê Thanh Hoàn đề nghị cân nhắc luật định về thời hạn cụ thể để người đứng đầu cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân có trách nhiệm phải trả lời những vấn đề ĐBQH yêu cầu.

Quốc hội nghe Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân (sửa đổi) và thảo luận ở hội trường về dự thảo luật vào sáng 24/10/2025. Ảnh Quốc hội.

Đại biểu yêu cầu mà không trả lời thì xử lý thế nào?

Về quyền yêu cầu của ĐBQH khi phát hiện hành vi vi phạm pháp luật đã được quy định tại Điều 34 Luật Tổ chức Quốc hội. Khi phát hiện hành vi vi phạm pháp luật gây thiệt hại đối với lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, ĐBQH có quyền yêu cầu cơ quan, tổ chức hữu quan thi hành biện pháp cần thiết để kịp thời chấm dứt hành vi vi phạm.

Trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận được yêu cầu của ĐBQH, cơ quan, tổ chức phải giải quyết và thông báo bằng văn bản cho ĐBQH biết, quá thời hạn này mà không trả lời, ĐBQH có quyền yêu cầu người đứng đầu cơ quan, tổ chức cấp trên xem xét, giải quyết.

Trong Luật Hoạt động giám sát hiện nay chưa quy định cụ thể hóa quyền này của ĐBQH, do đó chỉ với quy định của Luật Tổ chức Quốc hội, ĐBQH khó có thể thực hiện thẩm quyền này vì chưa có thời hạn để cơ quan cấp trên xem xét và trả lời.

“Trong trường hợp không trả lời hoặc trả lời không thỏa đáng thì xử lý thế nào? Do đó rất mong cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục nghiên cứu để quy định cụ thể quy trình, thủ tục trong dự thảo luật về quyền yêu cầu của ĐBQH khi phát hiện hành vi vi phạm để có thể thực hiện được trên thực tế”, đại biểu Lê Thanh Hoàn kiến nghị.

ĐBQH Lê Thanh Hoàn - Thanh Hóa góp ý vào dự thảo luật. Ảnh Quốc hội

Đại biểu Mai Văn Hải (đoàn Thanh Hóa) cho rằng, thực tiễn trong hoạt động giám sát của ĐBQH mang tính độc lập, có lẽ việc thực hiện chất vấn là hoạt động giám sát độc lập tốt nhất của ĐBQH. Các nội dung khác trong hoạt động giám sát độc lập của đại biểu rất hạn chế hoặc có lẽ không tổ chức thực hiện được chương trình giám sát, như việc thực hiện giám sát văn bản quy phạm pháp luật, giám sát việc thi hành pháp luật ở địa phương, giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân...

Hoạt động giám sát của đại biểu chủ yếu thông qua hoạt động giám sát của Đoàn đại biểu Quốc hội, vì vậy góp ý về Điều 25 về thẩm quyền và hoạt động giám sát của ĐBQH, đại biểu Mai Văn Hải đề nghị nên rà soát, quy định lại thẩm quyền và hoạt động giám sát của ĐBQH là chất vấn và thực hiện giám sát thông qua tổ chức hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội.

Báo cáo tiếp thu ý kiến của các ĐBQH về những điều này, Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Dương Thanh Bình cho biết, trên cơ sở kế thừa Luật Giám sát hiện hành, dự thảo Luật Hoạt động giám sát quy định 5 thẩm quyền và hoạt động giám sát của ĐBQH là: chất vấn, giám sát văn bản quy phạm pháp luật; giám sát việc thi hành pháp luật ở địa phương; giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo và tham gia hoạt động giám sát của Đoàn ĐBQH khi có yêu cầu từ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và Hội đồng nhân dân cấp tỉnh.

Quy định này là cần thiết để phát huy và thể hiện đầy đủ vai trò, trách nhiệm của ĐBQH trước cử tri và nhân dân, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao hơn đối với hoạt động giám sát của ĐBQH.

Minh Thư/VOV.VN

Nguồn VOV : https://vov.vn/chinh-tri/quyen-giam-sat-cua-dbqh-yeu-cau-cung-cap-thong-tin-thi-khi-nao-tra-loi-post1240594.vov