Quyết liệt bảo vệ quần thể chim yến - Kỳ cuối: Hướng đến sự phát triển bền vững

3 giờ trướcBài gốc

Ngoài nỗ lực đấu tranh với nạn săn bắt chim yến, ở Công ty TNHH Nhà nước Một thành viên Yến sào Khánh Hòa có một nơi thầm lặng ngày ngày chăm sóc, mang lại sự sống cho từng cá thể chim yến. Những cá thể bị thương, kiệt sức được đón nhận, săn sóc tỉ mỉ để trở về với môi trường tự nhiên. Tuy nhiên, để bảo vệ, hồi sinh loài chim quý giá này, rất cần sự chung tay vào cuộc của cộng đồng, xã hội; đặc biệt là cần có cơ chế, chính sách, quy định pháp luật đủ sức răn đe từ phía Nhà nước nhằm siết chặt công tác quản lý, bảo vệ quần thể chim yến.

Để chim yến trở về với môi trường tự nhiên

Những cá thể chim yến bị mắc bẫy, sau khi được giải cứu, dù may mắn thoát chết, nhưng sẽ bị kiệt sức hoặc bị thương. Những cá thể này sẽ được đưa về Trung tâm Nghiên cứu khoa học của Công ty TNHH Nhà nước Một thành viên Yến sào Khánh Hòa chăm sóc đặc biệt. Không chỉ là cơ sở nghiên cứu, trung tâm còn là "bệnh viện" thu nhỏ, mái ấm tạm thời chữa lành vết thương cho những con chim bị kiệt sức. Các kỹ thuật viên tại trung tâm chăm sóc, cứu chữa chim yến bằng tất cả khả năng, tâm huyết. Trong căn phòng sáng, tiếng chim non líu ríu, ông Nguyễn Đức Lợi - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu khoa học, Công ty TNHH Nhà nước Một thành viên Yến sào Khánh Hòa cho biết: “Sau khi được giải cứu, từng con chim yến sẽ được kiểm tra, sơ cấp cứu nếu bị thương và phân loại để có chế độ chăm sóc phù hợp”.

Chim yến được chăm sóc tại Trung tâm Nghiên cứu khoa học.

Quy trình cứu hộ chim yến vô cùng tỉ mỉ, khoa học. Ngay khi chim yến được giải cứu, sẽ được sơ cấp cứu tại hiện trường nếu có thể, hoặc được chuyển ngay về trung tâm. Tại đây, các kỹ thuật viên tiến hành kiểm tra tổng quát, đánh giá mức độ thương tổn. Khó khăn lớn nhất khi chăm sóc chim yến được giải cứu đó là giai đoạn ban đầu khi tiếp nhận. Lúc này, chim đang hoảng sợ, rất khó chăm sóc, cho ăn... Ngoài ra, những con chim bị thương nặng, gãy cánh, gãy chân, hỏng móng... rất khó hồi phục, vì bộ móng chân và cánh chim là bộ phận quan trọng nhất cho khả năng bay lượn và đu bám. Chính vì vậy, việc chăm sóc chim đòi hỏi sự tỉ mỉ, kiên nhẫn, dành tình yêu thương rất lớn. “Khi sức khỏe của chim đã ổn định, trung tâm sẽ thả chúng trở lại môi trường tự nhiên, giúp chim yến hòa nhập với đàn, góp phần duy trì quần thể chim yến tự nhiên. Việc làm này không chỉ góp phần bảo tồn loài chim quý mà còn giữ gìn cân bằng sinh thái” - ông Lợi cho hay.

Nhân viên Trung tâm Nghiên cứu khoa học bón thức ăn cho chim yến non.

Bà TRỊNH THỊ HỒNG VÂN - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty TNHH Nhà nước Một thành viên Yến sào Khánh Hòa: Đảng bộ Công ty TNHH Nhà nước Một thành viên Yến sào Khánh Hòa xác định, nhiệm vụ trọng tâm trong nhiệm kỳ 2025 - 2030 là bảo tồn và phát triển đàn chim yến. Trong đó, đặc biệt chú trọng nâng cao tinh thần trách nhiệm của từng đảng viên, người lao động đối với việc bảo vệ và phát triển quần thể chim yến, thương hiệu Yến sào Khánh Hòa. Công ty tiếp tục triển khai các giải pháp phục hồi đàn chim yến như: Cải thiện nguồn thức ăn; phòng chống địch hại, vệ sinh hang đảo; trồng cây xanh; nâng cao năng lực Đội Chống săn bắt chim yến; tích cực phối hợp với ngành, cơ quan chức năng bảo vệ quần thể chim yến. Công ty cũng đẩy mạnh phát triển hang, đảo yến mới; ứng dụng kỹ thuật ấp nuôi nhân tạo, nâng cao chất lượng tổ yến thiên nhiên; xây dựng công trình hỗ trợ như hang trú đông, đập hướng sóng, nhà ở kiên cố cho công nhân tại các đảo yến; tiếp tục hợp tác với các tỉnh ven biển để phục hồi, phát triển, mở rộng nghề nuôi chim yến.

Ngoài ra, trung tâm còn trang bị hệ thống thiết bị hiện đại, phục vụ chăm sóc chim yến non. Những chiếc máy ấp trứng hiện đại giữ nhiệt độ và độ ẩm ổn định, tạo môi trường lý tưởng cho những chú chim non yếu ớt. Máy sưởi ấm luôn bật, đảm bảo chim không bị sốc nhiệt, nhất là vào những ngày thời tiết thay đổi. Đặc biệt, để đảm bảo chim non phát triển tốt nhất, trung tâm còn tạo ra những chiếc tổ yến mô phỏng được lót bằng mành mây mềm mại, giúp chim con bám chân, tạo cảm giác an toàn và quen thuộc như đang ở trong tổ yến thật.

Việc nuôi chim non rất khó khăn. Những kỹ thuật viên dành trọn thời gian, công sức và cả tình yêu thương, có những đêm, các kỹ thuật viên phải ngủ lại trung tâm để theo dõi, chăm sóc. Mỗi cá thể chim yến được cứu sống là động lực để họ tiếp tục hành trình hồi sinh đầy ý nghĩa này.

Cần khẩn trương hoàn thiện chính sách pháp luật

Trong công tác bảo vệ loài chim yến, những nỗ lực cứu hộ tại Trung tâm Nghiên cứu khoa học cũng chỉ là giải pháp tình thế. Để chấm dứt nạn săn bắt chim yến và bảo vệ bền vững nguồn tài nguyên này, cần có những thay đổi mạnh mẽ, toàn diện về chính sách pháp luật. Từ những khó khăn, vướng mắc trong công tác phòng, chống săn bắt chim yến cho thấy, Nhà nước cần sớm sửa đổi, bổ sung quy định pháp luật, tăng mức xử phạt đối với hành vi săn bắt, tàng trữ, mua bán chim yến trái phép. Luật sư Nguyễn Tường Linh - Đoàn Luật sư Khánh Hòa phân tích: “Dù đã có Nghị định số 14/2021/NĐ-CP về việc quy định xử phạt vi phạm hành chính về chăn nuôi, nhưng mức xử phạt không đủ sức răn đe. Nhiều đối tượng vẫn ngang nhiên vi phạm. Nhà nước cần xem xét những hình thức xử lý nghiêm minh hơn đối với hành vi săn bắt chim yến trái phép khi đạt đến một mức độ nghiêm trọng nhất định về số lượng, tần suất, hoặc gây ra thiệt hại lớn. Điều này sẽ tạo pháp lý đủ mạnh để chấm dứt vấn nạn này”.

Công việc hằng ngày tại Trung tâm Nghiên cứu khoa học.

Bên cạnh đó, cần thành lập các đội tuần tra liên ngành chính quy, có thẩm quyền thực thi lớn hơn. Ông Nguyễn Sỹ Ninh - Trưởng phòng Quản lý Bảo vệ Công ty TNHH Nhà nước Một thành viên Yến sào Khánh Hòa bộc bạch: “Nếu các đội tuần tra bảo vệ chim yến được trao thêm quyền hạn, được đào tạo chuyên sâu về pháp luật, họ sẽ chủ động và thực hiện hiệu quả hơn trong việc xử lý vi phạm, không để đối tượng tẩu thoát”.

Đặc biệt, cần nâng cao vai trò, trách nhiệm của chính quyền cơ sở trong việc giám sát, xử lý vi phạm. Chính quyền cấp xã là những người gần dân nhất, nắm rõ địa bàn nhất, do đó cần có cơ chế rõ ràng để họ chủ động hơn trong việc phát hiện, ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi vi phạm. Cùng với đó là kiểm tra, giám sát chặt chẽ hoạt động các cơ sở kinh doanh chim cảnh, chim phóng sinh, quán nhậu... ký cam kết không tiêu thụ chim yến để cắt đứt nạn giăng lưới bắt chim yến trái phép.

Từng bước thúc đẩy phát triển bền vững quần thể chim yến

Bảo vệ chim yến không chỉ là câu chuyện của hiện tại mà còn là tầm nhìn cho tương lai, cho sự phát triển bền vững. Để đạt được điều đó, cần có những giải pháp mang tính chiến lược, huy động sức mạnh của toàn xã hội. Đặc biệt, cần thành lập Hiệp hội Bảo vệ quần thể chim yến. Hiệp hội cũng có thể tổ chức các hoạt động nghiên cứu khoa học, đưa ra khuyến nghị về quy hoạch vùng nuôi, nhà yến, kiểm soát chất lượng tổ yến, góp phần nâng cao giá trị và uy tín của ngành nghề yến sào.

Thả chim yến về với môi trường tự nhiên.

Ông Lê Đức Tiến - Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH Nhà nước Một thành viên Yến sào Khánh Hòa cho biết, để xây dựng, phát triển nghề nuôi chim yến bền vững, bên cạnh sự chủ động của người dân, doanh nghiệp nuôi chim yến, rất cần sự vào cuộc, phối hợp chặt chẽ của lực lượng công an, kiểm lâm về tăng cường kiểm tra hiện trường, các cơ sở mua bán chim cảnh, quán nhậu... nhằm phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo Nghị định số 14/2021/NĐ-CP, ngăn chặn tình trạng săn bắt chim yến trái phép. Đặc biệt, đã đến lúc đưa nội dung về bảo vệ tài nguyên chim yến đảo và chim yến nhà vào chương trình giáo dục về bảo vệ môi trường biển, đảo nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về giá trị tài nguyên biển, đảo.

Tiếng chim yến vang vọng trên bầu trời, đó không chỉ là âm thanh của sự sống, mà còn là lời nhắc nhở về trách nhiệm gìn giữ môi trường sinh thái của toàn dân. Chỉ khi có sự chung tay, vào cuộc của toàn xã hội; cơ quan quản lý nỗ lực, thực hiện hiệu quả từ việc cứu hộ, đến việc xây dựng cơ chế, chính sách, quy định pháp luật đủ sức răn đe thì loài chim sản sinh ra "vàng trắng" mới thực sự được bảo vệ, mang lại giá trị bền vững cho kinh tế địa phương và ngành nghề yến sào Khánh Hòa.

ĐÌNH LÂM - BÍCH LA

Nguồn Khánh Hòa : http://www.baokhanhhoa.vn/phong-su/202509/quyet-liet-bao-ve-quan-the-chim-yen-kycuoi-huong-den-su-phat-trienben-vung-8ff6066/