Phiên họp được kết nối trực tuyến từ trụ sở Chính phủ tới 21 tỉnh, thành phố ven biển, với sự tham dự của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương và đại diện lãnh đạo các địa phương ven biển.
Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh yêu cầu nêu cao tinh thần trách nhiệm, quyết tâm phải cao, nỗ lực phải lớn, hành động quyết liệt, làm việc nào dứt việc đó, làm việc nào ra việc đó. (Ảnh: VGP/Nhật Bắc)
Dưới sự điều hành của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Ban Chỉ đạo tập trung rà soát toàn bộ tình hình chống khai thác IUU; đặc biệt là các nội dung EC khuyến nghị và việc xây dựng báo cáo gửi EC. Phiên họp cũng thảo luận tình hình hợp tác nghề cá của Việt Nam với các quốc gia trong khu vực, cùng các giải pháp phát triển nghề cá bền vững, đảm bảo lợi ích quốc gia và quyền lợi của ngư dân.
Theo báo cáo và các ý kiến tại cuộc họp, gần hai tháng qua, Chính phủ, Thủ tướng cùng các bộ, ngành và địa phương ven biển đã triển khai quyết liệt tháng cao điểm chống khai thác IUU, với mục tiêu: “Kiên quyết tuyên chiến với khai thác IUU, quyết tâm gỡ thẻ vàng của EC trong năm 2025”.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà phát biểu tại Phiên họp. (Ảnh: VGP/Nhật Bắc)
Tuần qua, đoàn kiểm tra liên ngành tiếp tục làm việc tại nhiều địa phương, đồng thời hoàn thành việc số hóa toàn bộ hệ thống dữ liệu quản lý tàu cá, kết nối liên thông và đạt tiêu chí “đúng, đủ, sạch, sống”. Hệ thống dữ liệu theo dõi tàu cá, giám sát hoạt động trên biển qua VMS đã được quy chế hóa, cấp tài khoản cho các tổ chức, cá nhân theo đúng quy định.
Các lực lượng chức năng kiểm soát chặt tàu cá xuất - nhập bến, không để tàu không đủ điều kiện ra khơi; triển khai quy chế phối hợp kiểm tra, giám sát sản lượng thủy sản qua cảng; tiếp tục thực hiện chính sách chuyển đổi nghề và giải bản tàu cá. Trong tuần, các nhiệm vụ đặt ra cơ bản hoàn thành với nhiều tín hiệu tích cực: 100% tàu cá (79.360 tàu) đã được đăng ký trong cơ sở dữ liệu VNFishbase; không ghi nhận tàu cá Việt Nam bị nước ngoài bắt giữ; tình hình xử lý vi phạm IUU chuyển biến rõ rệt; công tác thông tin, truyền thông được tăng cường mạnh mẽ.
Hoàn thành dứt điểm nhiệm vụ, quyết tâm gỡ “thẻ vàng” IUU
Kết luận phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh yêu cầu toàn hệ thống phải giữ vững tinh thần trách nhiệm, quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt và hoàn thành dứt điểm từng nhiệm vụ.
Thủ tướng xác định mục tiêu kép: chấm dứt khai thác bất hợp pháp để gỡ thẻ vàng IUU, đồng thời tái cơ cấu ngành thủy sản theo hướng hợp pháp, bền vững. Cùng với đó là cơ cấu lại đội tàu, lực lượng lao động, tăng cường nuôi trồng - chế biến, bảo đảm sinh kế và nâng cao đời sống ngư dân, khai thác hiệu quả lợi thế biển và mở rộng hợp tác quốc tế.
Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành và địa phương huy động tối đa nguồn lực để thực hiện đầy đủ chỉ đạo của Ban Bí thư, Chính phủ và Phó Thủ tướng; đồng thời rà soát toàn bộ nội dung EC cảnh báo để có giải pháp xử lý dứt điểm. Bộ Nông nghiệp và Môi trường được giao tổng hợp báo cáo chung, đảm bảo dữ liệu chính xác, toàn diện, chỉ rõ điểm mạnh, hạn chế và giải pháp tiếp theo; trực tiếp trao đổi với EC để thống nhất số liệu và đánh giá.
Thủ tướng nhấn mạnh đây là nhiệm vụ chính trị cấp bách, phải xử lý dứt điểm để bảo vệ uy tín quốc gia và lợi ích của người dân. Thủ tướng yêu cầu các địa phương huy động cả hệ thống chính trị, tăng cường trách nhiệm cấp ủy - chính quyền, phát huy vai trò người dân và hiệp hội, đặc biệt trong kiểm soát xuất xứ hàng hóa.
Phiên họp được kết nối trực tuyến với đầu cầu 21 tỉnh, thành phố ven biển. (Ảnh: VGP/Nhật Bắc)
Triển khai các nhiệm vụ trọng tâm
Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục tổ chức đoàn kiểm tra liên ngành, chỉ đạo địa phương xử lý các vi phạm như mất kết nối VMS, vượt ranh giới khai thác, vi phạm vùng biển nước ngoài. Nếu địa phương không nắm được tình hình, Thủ tướng yêu cầu xử lý trách nhiệm cá nhân và tập thể, nơi làm tốt sẽ được khen thưởng.
Bộ Quốc phòng duy trì tuần tra vùng biển giáp ranh Malaysia, Indonesia, Thái Lan, kiểm soát nghiêm tàu cá xuất nhập bến, hướng dẫn chủ tàu khai báo tàu cá trên VNeID.
Bộ Ngoại giao làm việc với các nước để thống nhất thông tin liên quan tàu cá, ngư dân bị bắt giữ từ năm 2024 đến nay, chuyển danh sách về cho Bộ Công an để xử lý dứt điểm. Bộ Công an chỉ đạo điều tra các đường dây đưa tàu cá, ngư dân khai thác trái phép ở nước ngoài, xử lý nghiêm các vụ liên quan lô hàng cá cờ kiếm của hai doanh nghiệp tại Khánh Hòa xuất khẩu sang châu Âu giai đoạn 2021–2022.
Chủ tịch UBND các tỉnh ven biển phải thực hiện đầy đủ quy định đăng ký, cấp phép, kiểm soát điều kiện hoạt động tàu cá; giám sát tàu ra vào cảng và sản lượng bốc dỡ; triển khai đồng bộ hệ thống eCDT; cập nhật dữ liệu lên VNFishbase và các hệ thống chuyên ngành, đảm bảo tính “đúng – đủ – sạch – sống”.
Các địa phương như An Giang, Đắk Lắk được yêu cầu xử lý dứt điểm các vụ ngư dân bị nước ngoài bắt giữ, nhất là trường hợp chủ tàu bỏ trốn.
Hiệp hội, doanh nghiệp thủy sản phải tuyệt đối không thu mua, chế biến hay xuất khẩu sản phẩm có nguồn gốc IUU, phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng trong điều tra, xử lý các hành vi vi phạm.
Các cơ quan báo chí tiếp tục truyền thông mạnh mẽ về nỗ lực của Việt Nam trong chống khai thác IUU, đồng thời phản ánh, phê phán hành vi cố tình vi phạm gây ảnh hưởng tới uy tín quốc gia và sự phát triển bền vững của ngành thủy sản.
Thanh tra Chính phủ sẽ thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các vi phạm trong hoạt động khai thác IUU.
Trước đó, trong đợt cao điểm từ 15/10 - 2/12, Vùng Cảnh sát biển 2 mở chiến dịch đồng bộ nhằm ngăn chặn tình trạng tàu cá vi phạm IUU. Lực lượng đã phối hợp chặt chẽ với địa phương, quân sự tỉnh, biên phòng và các cơ quan tuyên giáo để xây dựng kế hoạch hành động quyết liệt, quán triệt tinh thần đến toàn bộ cán bộ, chiến sĩ.
Cảnh sát biển kiểm tra, tuyên truyền chống khai thác IUU. (Ảnh: VGP/NT)
Trên thực địa, đơn vị triển khai 247 đợt tuyên truyền pháp luật, tiếp cận hàng nghìn người dân và ngư dân; trao tặng quà, cờ Tổ quốc, áo phao và nhiều tài liệu nhằm động viên bà con bám biển đúng luật. Song song với đó, 23 tàu và xuồng được điều động tuần tra, kiểm soát trên các vùng biển trọng điểm. Lực lượng đã kiểm tra hơn 300 tàu cá, xử phạt 87 trường hợp, bắt giữ 4 tàu cá vi phạm nghiêm trọng và bàn giao cho cơ quan chức năng xử lý.
Công tác tiếp cận, tuyên truyền trên biển cũng được đẩy mạnh, với hơn 399 tàu cá và hơn 3.000 thuyền viên được phổ biến pháp luật; lực lượng chuyên trách IUU riêng tiếp cận thêm 239 tàu.
Thời gian tới, Vùng Cảnh sát biển 2 sẽ tiếp tục duy trì tuần tra, kiểm soát nghiêm, phối hợp chặt với biên phòng và chi cục thủy sản các tỉnh để quản lý tàu cá ra vào cảng, xử lý dứt điểm vi phạm, hướng tới mục tiêu chấm dứt hoàn toàn tình trạng IUU trước kỳ thanh tra lần thứ 5 của EC. Đồng thời, đơn vị tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền để nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của ngư dân và các lực lượng hoạt động trên biển.
Hà Chi