Quyết liệt triển khai nghị định mới để chống khai thác IUU

Quyết liệt triển khai nghị định mới để chống khai thác IUU
13 giờ trướcBài gốc
Phóng viên Báo và phát thanh, truyền hình Gia Lai có cuộc phỏng vấn ông Nguyễn Hữu Nghĩa, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản (Sở Nông nghiệp và Môi trường) về tác động khi triển khai nghị định này đối với lĩnh vực thủy sản.
* Ông đánh giá như thế nào về tác động của việc tăng mạnh mức xử phạt theo nghị định mới đối với công tác quản lý, kiểm soát hoạt động khai thác thủy sản trên địa bàn tỉnh?
- Nghị định số 301/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định số 38/2024/NĐ-CP, được ban hành và có hiệu lực từ ngày 17-11-2025, là bước hoàn thiện quan trọng trong khung pháp lý về thủy sản, thể hiện rõ quyết tâm của Chính phủ trong việc siết chặt quản lý, tăng tính răn đe và phòng-chống khai thác IUU.
Nghị định tác động trực tiếp đến toàn bộ chuỗi hoạt động, từ khai thác, thu mua, vận chuyển đến nuôi trồng và chế biến thủy sản.
Điểm nổi bật của Nghị định là tăng mức xử phạt, thêm các hình thức xử phạt bổ sung và biện pháp khắc phục hậu quả, đặc biệt là liên quan đến thiết bị giám sát hành trình (VMS), hành vi khai thác sai vùng, thu gom, mua bán thủy sản có nguồn gốc khai thác bất hợp pháp… nhằm xử lý triệt để các vi phạm tái diễn. Qua đó, góp phần nâng cao kỷ cương trong quản lý đội tàu, nhất là tàu khai thác xa bờ.
Việc tăng mạnh mức xử phạt theo từng nhóm tàu, hành vi cụ thể tạo cơ sở pháp lý vững chắc để địa phương kiểm soát vùng khai thác, minh bạch sản lượng và truy xuất nguồn gốc.
Đồng thời, chế tài nghiêm khắc đối với hành vi thu gom, mua bán thủy sản bất hợp pháp góp phần ngăn chặn tình trạng hợp thức hóa sản phẩm khai thác trái phép.
Nghị định cũng mở rộng phạm vi điều chỉnh sang lĩnh vực giống, nuôi trồng và chế biến thủy sản, qua đó nâng cao trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân tham gia chuỗi sản xuất.
Với các hành vi vi phạm nghiêm trọng, nhất là khai thác trái phép ở vùng biển nước ngoài hoặc tháo gỡ thiết bị giám sát hành trình mà không được giám sát theo quy định; tàng trữ, vận chuyển trái phép thiết bị giám sát hành trình của tàu cá khác, mức xử phạt tăng cao và có thể xem xét xử lý hình sự.
Đối với tỉnh Gia Lai, Nghị định số 301/2025/NĐ-CP là công cụ pháp lý quan trọng giúp siết chặt quản lý đội tàu, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của ngư dân, tạo chuyển biến rõ rệt trong công tác chống khai thác IUU, hướng tới phát triển nghề cá bền vững.
Chế tài nghiêm khắc là giải pháp cần thiết nhằm lập lại trật tự, đưa hoạt động khai thác thủy sản tuân thủ đúng quy định của pháp luật. Ảnh: N.N
* Thưa ông, Chi cục Thủy sản có kế hoạch gì để triển khai đồng bộ các khâu, từ tuyên truyền đến kiểm tra, giám sát nhằm giúp ngư dân hiểu đúng, làm đúng quy định mới?
- Sở Nông nghiệp và Môi trường đã chỉ đạo Chi cục Thủy sản xây dựng kế hoạch triển khai đồng bộ từ công tác tuyên truyền đến kiểm tra, giám sát và hỗ trợ khắc phục vi phạm.
Theo đó, công tác tuyên truyền được đẩy mạnh theo chiều sâu; tài liệu tuyên truyền được biên soạn ngắn gọn, dễ hiểu; hình thức phổ biến thông tin linh hoạt, trực tiếp tại cảng cá, bến cá, thông qua loa phát thanh, mạng xã hội, các nhóm Zalo…
Cùng với đó, công tác giám sát, kiểm tra được siết chặt. Trung tâm giám sát tàu cá duy trì trực 24/7 nhằm kịp thời phát hiện các trường hợp tàu cá mất kết nối hoặc có hành trình di chuyển bất thường; đồng thời, tăng cường kiểm tra, giám sát chặt chẽ giấy phép khai thác, nhật ký khai thác, báo cáo sản lượng, giám sát sản lượng khai thác cũng như việc xuất, nhập bến của tàu cá.
Chi cục Thủy sản cũng tăng cường phối hợp liên ngành với BĐBP, CA và UBND các xã, phường ven biển trong xác minh, xử lý vi phạm theo thẩm quyền mới, bảo đảm minh bạch, kịp thời, đúng quy định.
Bên cạnh đó, Chi cục chủ động phối hợp với các đơn vị chức năng hỗ trợ ngư dân khắc phục vi phạm; hướng dẫn cụ thể việc khôi phục tín hiệu VMS, hoàn thiện hồ sơ, dữ liệu và sửa chữa thiết bị, qua đó hạn chế tái phạm, nâng cao mức độ tuân thủ pháp luật.
* Những điểm mới nào trong Nghị định số 301/2025/NĐ-CP được kỳ vọng sẽ tạo bước chuyển mạnh mẽ hơn trong công tác phòng, chống khai thác IUU, thưa ông?
- Nhiều điểm mới trong Nghị định số 301/2025/NĐ-CP tập trung khắc phục những tồn tại mà Ủy ban châu Âu (EC) đã chỉ ra. Nổi bật là quy định xử phạt đồng thời chủ tàu và thuyền trưởng khi không báo cáo theo quy định trong trường hợp tàu mất kết nối VMS, qua đó tăng trách nhiệm của chủ tàu và hạn chế tình trạng cố ý né tránh giám sát.
Trách nhiệm thụ lý, xử lý vi phạm của cơ quan phát hiện và địa phương nơi tàu cập bờ được xác định rõ, giúp khắc phục tình trạng chồng chéo, “đứt đoạn” trong phối hợp, qua đó nâng cao hiệu quả xử lý.
Đồng thời, Nghị định mở rộng phạm vi các hành vi bị xử phạt nghiêm khắc, tập trung vào những vi phạm mang tính tổ chức như môi giới, tổ chức đưa tàu cá khai thác trái phép ở vùng biển nước ngoài; can thiệp, làm sai lệch tín hiệu VMS; tàu cá mất kết nối VMS nhiều lần trong cùng một chuyến biển.
* Xin cảm ơn ông!
NGỌC NGA
Nguồn Gia Lai : https://baogialai.com.vn/quyet-liet-trien-khai-nghi-dinh-moi-de-chong-khai-thac-iuu-post575156.html