Quyết tâm ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng, lãng phí, tiêu cực (Bài 1): Kết quả và những vấn đề đặt ra trong công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa

21 giờ trướcBài gốc

Đồng chí Nguyễn Ngọc Tiến, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng Ban Nội chính Tỉnh ủy, Trưởng Ban Pháp chế HĐND tỉnh giám sát chuyên đề việc thực hiện các quy định của pháp luật trong công tác quản lý Nhà nước đối với một số ngành, nghề. Ảnh: Quốc Hương

Phóng viên: Thưa đồng chí, xin đồng chí cho biết, tỉnh Thanh Hóa đã và đang quán triệt, triển khai thực hiện các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước về công tác PCTNTC ra sao? Những kết quả đạt được có ý nghĩa và tác động như thế nào đến công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị, phát triển kinh tế - xã hội và giữ vững quốc phòng - an ninh trên địa bàn tỉnh?

Đồng chí Nguyễn Ngọc Tiến: Thanh Hóa là đảng bộ có số lượng đảng viên đứng thứ hai cả nước; đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trong bộ máy các cơ quan Đảng, Nhà nước, đoàn thể ở địa phương cũng lớn. Trong những năm qua, cùng với việc tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh, xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; Ban Thường vụ Tỉnh ủy luôn xác định công tác PCTNTC là nhiệm vụ trọng tâm, quan trọng, thường xuyên và gắn kết chặt chẽ với công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị.

Để làm tốt công tác PCTNTC trước hết phải bắt đầu từ công tác chỉ đạo, triển khai; do vậy Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã nghiêm túc quán triệt đầy đủ, kịp thời các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, của Ban Chỉ đạo Trung ương về

PCTNTC (nay là Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN, lãng phí, tiêu cực) và các kết luận, chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư, Trưởng Ban Chỉ đạo; đồng thời, cụ thể hóa các chủ trương của Trung ương bằng các đề án, chương trình, kế hoạch để triển khai đến các cấp, tạo sự đồng bộ, thông suốt từ tỉnh đến cơ sở; gắn trách nhiệm của người đứng đầu các địa phương, cơ quan, đơn vị với công tác PCTNTC. Đặc biệt, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành nhiều văn bản để lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác PCTNTC; trong đó có những văn bản quan trọng mà Thanh Hóa là địa phương đầu tiên trong cả nước ban hành được Trung ương đánh giá cao, như: Quy định số 583-QĐ/TU, ngày 5/7/2021 về quy trình xác minh đơn khiếu nại, tố cáo; thông tin phản ánh vi phạm trong lĩnh vực nội chính, PCTN và tư pháp; Kết luận số 2664-KL/TU, ngày 23/2/2024 về tăng cường công tác giáo dục liêm chính cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức nhằm nâng cao hiệu quả phòng ngừa TNTC trong các cơ quan Đảng, Nhà nước và hệ thống chính trị của tỉnh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030; Chỉ thị số 23-CT/TU, ngày 19/4/2024 về tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo công tác thanh tra và thực hiện các kết luận, kiến nghị sau thanh tra, kiểm toán trên địa bàn tỉnh...

Bên cạnh đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ban Chỉ đạo PCTNTC tỉnh (Ban Chỉ đạo tỉnh) luôn xác định công tác PCTNTC lấy phòng ngừa là chính, là cơ bản, lâu dài nên đã thường xuyên triển khai đồng bộ các giải pháp phòng ngừa TNTC như: Đẩy mạnh hoàn thiện thể chế quản lý nhà nước theo thẩm quyền hoặc đề xuất sửa đổi, bổ sung thể chế những vấn đề không thuộc thẩm quyền ở địa phương nhằm “bịt kín”, “khắc phục những sơ hở”, không để lợi dụng cơ chế để TNTC. Đồng thời tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, nhất là giáo dục liêm chính để hình thành văn hóa “không TNTC” trong cán bộ, đảng viên; nâng cao hiệu quả kiểm soát tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp; đẩy mạnh cơ chế công khai, minh bạch, tạo điều kiện để các cơ quan chức năng, các tổ chức liên quan và Nhân dân, báo chí tham gia giám sát các hoạt động và trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị, nhất là người đứng đầu. Một cơ chế phòng ngừa mà Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ban Chỉ đạo tỉnh cũng rất quan tâm là tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát từ sớm, từ xa để kịp thời phát hiện những hạn chế, thiếu sót, bất cập chưa đến mức sai phạm hoặc vi phạm pháp luật; qua đó kiến nghị, cảnh tỉnh, phòng ngừa. Hàng năm giao cho Ban Nội chính Tỉnh ủy rà soát việc thực hiện các kết luận, kiến nghị của các đoàn thanh tra, kiểm toán để có báo cáo, kiến nghị giải pháp khắc phục.

Một trong những kết quả nổi bật trong công tác PCTNTC là việc đấu tranh phát hiện và xử lý TNTC. Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ban Chỉ đạo tỉnh luôn xem đây là nhiệm vụ quan trọng vì trong bối cảnh hiện nay nếu không cương quyết đấu tranh xử lý TNTC sẽ dẫn đến tình trạng “nhờn luật”, không giữ vững được kỷ cương, phép nước; phát hiện và xử lý TNTC tốt cũng nhằm để răn đe và có tác dụng phòng ngừa. Thời gian vừa qua, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ban Chỉ đạo tỉnh đã chỉ đạo đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát tập trung vào những lĩnh vực dễ phát sinh TNTC như: quản lý đất đai, tài nguyên, khoáng sản, đầu tư công; đấu thầu, đấu giá, quản lý dự án đầu tư từ vốn ngân sách Nhà nước... Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, các cấp ủy, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra các cấp đã kiểm tra 6.866 tổ chức đảng và 21.930 đảng viên; giám sát 13.202 tổ chức đảng và 36.627 đảng viên. Qua kiểm tra, kết luận có 47 tổ chức đảng có dấu hiệu vi phạm phải thi hành kỷ luật (khiển trách 36, cảnh cáo 11); thi hành kỷ luật 3.789 đảng viên (khiển trách 2.765, cảnh cáo 480, cách chức 63, khai trừ 481).

Quán triệt quan điểm chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương và của đồng chí Tổng Bí thư đó là “đấu tranh xử lý TNTC không có vùng cấm, không có ngoại lệ”, “xử lý một vụ, cảnh tỉnh cả vùng, cả lĩnh vực”; đồng thời xử lý TNTC phải đồng bộ các biện pháp kinh tế, tổ chức, hành chính, sau cùng mới là xử lý hình sự. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, cơ quan công an đã thụ lý điều tra 91 vụ/243 bị can về tham nhũng, chức vụ; truy tố 69 vụ/178 bị can; Tòa án Nhân dân hai cấp thụ lý giải quyết 23 vụ/44 bị cáo; đã xét xử 19 vụ/38 bị cáo. Ban Chỉ đạo tỉnh đã đưa 20 vụ việc, vụ án tham nhũng vào diện chỉ đạo. Trong chỉ đạo xử lý các vụ việc, vụ án TNTC; Ban Chỉ đạo đã chỉ đạo các cơ quan tiến hành tố tụng quán triệt sâu sắc quan điểm của Ban Chỉ đạo Trung ương là “đúng người, đúng tội”, không để xảy ra oan sai, không bỏ lọt tội phạm; “vừa nghiêm minh nhưng cũng có chính sách khoan hồng đối với những người nhận thức rõ trách nhiệm, chủ động khắc phục thiệt hại...”. Do vậy nhiều vụ việc, vụ án được xử lý đảm bảo đúng quy định pháp luật, giúp ổn định tình hình địa phương, khắc phục tối đa thiệt hại, nhất là việc thu hồi tài sản thất thoát cho Nhà nước; có vụ án thu hồi 100% tài sản.

Có thể nói, kết quả công tác PCTNTC của tỉnh Thanh Hóa thời gian qua đã góp phần quan trọng vào công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, tạo môi trường thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh của địa phương, được Nhân dân tin tưởng, đánh giá cao.

Phóng viên: Từ kết quả công tác PCTNTC của tỉnh trong những năm qua, nhất là từ khi thành lập Ban Chỉ đạo tỉnh đến nay; với vai trò là Cơ quan Thường trực của Ban Chỉ đạo, đồng chí có thể rút ra những kinh nghiệm gì?

Đồng chí Nguyễn Ngọc Tiến: Từ kết quả trên, bước đầu có thể rút ra một số bài học kinh nghiệm. Thứ nhất: Phải quán triệt nghiêm túc, đầy đủ các chủ trương, quan điểm định hướng của Đảng, nhất là các định hướng chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương, của đồng chí Tổng Bí thư. Từ đó cụ thể hóa thành các chương trình, kế hoạch triển khai đồng bộ ở địa phương; trong quá trình tổ chức thực hiện phải có biện pháp đôn đốc thường xuyên; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc triển khai ở các cấp, các ngành. Thứ hai: Nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu về trách nhiệm trong công tác PCTNTC, xem đây là nhiệm vụ thường xuyên; làm tốt công tác PCTNTC là xây dựng bộ máy, xây dựng đội ngũ cán bộ trong sạch, liêm chính, phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân. Làm tốt công tác PCTNTC cũng là tiền đề, tạo điều kiện cho phát triển kinh tế - xã hội. Thứ ba: Lấy giải pháp phòng ngừa TNTC là chính, là cơ bản, lâu dài. Như tôi đã đề cập ở trên, chúng ta phải làm thế nào có một thể chế đồng bộ để “không thể” tham nhũng và hiệu quả, hiệu lực quản lý nhà nước, không tạo ra “kẽ hở” để TNTC có “đất sống”; phải nâng cao hiệu quả công tác kê khai và kiểm soát tài sản, thu nhập của cán bộ, nhất là người có chức vụ, quyền hạn; thực hiện tốt cơ chế công khai, minh bạch, thanh toán không dùng tiền mặt... Thứ tư: Trong bối cảnh hiện nay, cần phải xem việc đấu tranh phát hiện, xử lý TNTC là khâu đột phá. Trong đó phải sử dụng đồng bộ, hiệu quả cơ chế phối hợp từ công tác thanh tra, kiểm toán, kiểm tra, giám sát của các cơ quan chức năng; công tác kiểm tra nội bộ trong từng ngành, cơ quan, đơn vị; việc xử lý phản ánh, tố cáo về TNTC của các cơ quan có thẩm quyền... để phát hiện TNTC. Khi phát hiện TNTC phải xử lý nghiêm minh, đồng bộ các biện pháp kinh tế, tổ chức, hành chính; “cực chẳng đã mới xử lý hình sự”, chú trọng thu hồi tài sản trong các vụ việc, vụ án hình sự. Một kinh nghiệm nữa đó là, coi trọng việc phát huy hiệu quả vai trò của các cơ quan dân cử, các cơ quan truyền thông, báo chí và Nhân dân trong công tác đấu tranh PCTNTC; thực tế cho thấy nhiều vụ việc, vụ án TNTC nội bộ không phát hiện ra mà từ các nguồn tin của Nhân dân, báo chí hoặc từ nguồn giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo.

Phóng viên: Xin đồng chí cho biết, những khó khăn, thách thức nào đang đặt ra trong công tác đấu tranh PCTNTC hiện nay, và thực trạng trên đòi hỏi tỉnh ta phải có những giải pháp vừa mang tính cấp bách, vừa có tính lâu dài ra sao để công tác PCTNTC thực sự trở thành một nhiệm vụ tất yếu, một xu thế không thể đảo ngược, thưa đồng chí?

Đồng chí Nguyễn Ngọc Tiến: Tôi nghĩ kết quả công tác PCTNTC của tỉnh ta cũng chỉ là bước đầu; kết quả đó mang lại hiệu quả tích cực là đã làm chuyển biến tình hình TNTC, góp phần xây dựng bộ máy cơ quan Đảng, Nhà nước, hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Tuy nhiên xét về bản chất, “tham nhũng là khuyết tật bẩm sinh của quyền lực”; thực tế TNTC tồn tại ở các thể chế chính trị khác nhau chứ không riêng gì ở nước ta. Trong bối cảnh nước ta hiện nay khi mà thể chế pháp luật nhìn chung còn chưa đồng bộ, bộ máy còn cồng kềnh, hoạt động có mặt chưa hiệu quả; công tác quản lý nhà nước trên một số lĩnh vực còn hạn chế, yếu kém... Dự báo trong thời gian tới TNTC còn diễn biến phức tạp và ngày càng tinh vi hơn; do vậy công tác đấu tranh PCTNTC ở địa phương còn nhiều việc phải làm. Bên cạnh đó, việc đấu tranh với TNTC là đấu tranh trong nội bộ, chủ yếu liên quan đến cán bộ, đảng viên, thậm chí là lãnh đạo, quản lý, người có chức vụ, quyền hạn, có thể nói là rất nhạy cảm và “đụng chạm”; cùng với đó mô hình tổ chức bộ máy các cơ quan có chức năng PCTNTC còn có những bất cập, hạn chế. Tôi nghĩ đó là những thách thức lớn nhất trong công tác PCTNTC ở địa phương hiện nay.

Trong thời gian tới cần quan tâm đến những nhiệm vụ sau:

Thứ nhất, tiếp tục quán triệt nghiêm túc, đầy đủ các chủ trương, quan điểm định hướng của Đảng, nhất là các định hướng chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương, của đồng chí Tổng Bí thư. Từ đó cụ thể hóa thành các chương trình, kế hoạch triển khai đồng bộ ở địa phương; bổ sung nhiệm vụ “phòng chống lãng phí” vào chức năng, nhiệm vụ của Ban Chỉ đạo để chỉ đạo với tinh thần “xác định phòng, chống lãng phí có vị trí tương đương với PCTNTC”.

Thứ hai, tăng cường công tác giáo dục, quản lý đội ngũ cán bộ, đảng viên; phát huy vai trò của người đứng đầu trong PCTNTC. Công tác giáo dục, quản lý đội ngũ cán bộ, đảng viên là công tác xây dựng con người, đặc biệt là người đứng đầu, giữ trọng trách lãnh đạo, quản lý trong bộ máy, thực chất đây là biện pháp phòng ngừa TNTC từ xa; gắn “xây với chống”, “lấy xây để chống”, lấy phòng là chính và làm tốt phòng ngừa sẽ ít phải chống và chống sẽ hiệu quả, do đó phải tăng cường công tác giáo dục, định hướng tư tưởng, nhất là giáo dục liêm chính, quản lý đội ngũ cán bộ, đảng viên, tạo sự đồng thuận trong xã hội, sự thống nhất trong nội bộ tổ chức Đảng, Nhà nước.

Thứ ba, tiếp tục bổ sung, hoàn thiện thể chế, các cơ chế, chính sách, pháp luật về quản lý kinh tế - xã hội để phòng ngừa TNTC; kịp thời khắc phục những bất cập, bịt kín những “khoảng trống”, “kẽ hở” để không thể tham nhũng và xây dựng văn hóa thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, không TNTC để ngăn chặn nguyên nhân phát sinh TNTC. Muốn vậy, phải tiếp tục xây dựng các quy chế nội bộ của Đảng, các nguyên tắc và chuẩn mực đạo đức áp dụng đối với cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu trong việc giữ gìn phẩm chất đạo đức, gương mẫu đi đầu trong PCTNTC; có biện pháp kiểm soát chặt chẽ việc xây dựng chính sách, pháp luật về quản lý kinh tế - xã hội để hạn chế sự tác động tiêu cực của “nhóm lợi ích”; đồng thời, cần có chế tài đủ mạnh cả về hình sự lẫn kinh tế đối với hành vi TNTC và những người đứng đầu cơ quan, tổ chức để xảy ra TNTC; khuyến khích và bảo vệ cán bộ, đảng viên, người đứng đầu đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.

Thứ tư, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Đảng; công tác thanh tra, kiểm toán của Nhà nước; công tác tự kiểm tra trong nội bộ; công tác điều tra, truy tố, xét xử của các cơ quan tiến hành tố tụng; đưa nội dung công tác PCTNTC vào chương trình kiểm tra, giám sát hằng năm của cấp ủy; xử lý nghiêm minh, kịp thời, đồng bộ cả về kỷ luật Đảng, hành chính, kinh tế và hình sự các vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế. Tăng cường công tác phối hợp trong việc phát hiện, xử lý TNTC, tội phạm kinh tế giữa các cơ quan chức năng; đẩy nhanh tiến độ, xử lý nghiêm minh, kịp thời các vụ việc, vụ án tham nhũng, án kinh tế nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm, thu hồi triệt để tài sản tham nhũng.

Thứ năm, tăng cường hoạt động giám sát của các cơ quan dân cử; phát huy vai trò giám sát của Nhân dân đối với công tác PCTN. Do đó, để huy động được sức mạnh của Nhân dân trong công tác PCTNTC, cần tiếp tục hoàn thiện cơ chế giám sát của Đoàn ĐBQH và HĐND các cấp, của MTTQ và các đoàn thể. Coi trọng và thanh tra, kiểm tra, điều tra thỏa đáng các kiến nghị của Nhân dân về TNTC, có cơ chế để cá nhân được thu thập chứng cứ đấu tranh với TNTC; có chính sách bảo vệ người đấu tranh chống TNTC; mở rộng cơ chế xem xét đơn, thư tố cáo nặc danh có liên quan đến TNTC, coi đó là kênh thông tin quan trọng trong đấu tranh PCTNTC.

Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!

Lê Dung (thực hiện)

Bài 2: Chống lãng phí - nhiệm vụ cấp bách

Nguồn Thanh Hóa : http://baothanhhoa.vn/quyet-tam-ngan-chan-day-lui-tham-nhung-lang-phi-tieu-cuc-bai-1-ket-qua-va-nhung-van-de-dat-ra-trong-cong-tac-phong-chong-tham-nhung-tieu-cuc-tren-dia-ban-tinh-thanh-hoa-236217.htm