Nội dung
1. Hệ lụy của bữa ăn thiếu rau xanh với sức khỏe
2. Giải pháp cung cấp đủ chất dinh dưỡng khi thiếu rau
3. Lời khuyên đặc biệt cho trẻ em và người cao tuổi
Sau khi mưa lũ đi qua không chỉ để lại những thiệt hại về tài sản mà còn đẩy giá cả thực phẩm, đặc biệt là rau xanh, lên mức cao kỷ lục, thậm chí tăng gấp 2-3 lần. Trước tình hình này, nhiều gia đình đã phải cắt giảm rau xanh khỏi bữa ăn hàng ngày và điều này làm ảnh hưởng đến sức khỏe của các thành viên trong nhà.
1. Hệ lụy của bữa ăn thiếu rau xanh với sức khỏe
Việc thiếu rau xanh kéo dài trong bữa ăn không chỉ đơn thuần là thiếu vitamin mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến nhiều chức năng cơ thể.
Rau xanh là nguồn cung cấp chất xơ dồi dào. Chất xơ đóng vai trò như "chổi quét" trong đường ruột, giúp tăng khối lượng phân, kích thích nhu động ruột và hấp thụ nước, từ đó phòng ngừa táo bón. Khi thiếu rau, chất thải bị ứ đọng lâu, gây khó tiêu, đầy hơi và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về đường tiêu hóa, bao gồm cả ung thư đại tràng về lâu dài.
Rau xanh là một thành phần không thể thiếu trong bữa cơm gia đình.
Rau xanh, đặc biệt là các loại rau màu xanh đậm rất giàu các vitamin (A, C, K, folate) và khoáng chất (kali, magie). Chúng còn chứa nhiều chất chống oxy hóa (như beta-caroten, lutein) - những chất dinh dưỡng cần thiết để tăng đề kháng và bảo vệ tế bào.
Vitamin C giúp củng cố hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus. Chất chống oxy hóa giúp trung hòa các gốc tự do gây hại, làm chậm quá trình lão hóa và giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính như tim mạch, tăng huyết áp và đái tháo đường. Khi thiếu rau, cơ thể dễ bị ốm vặt, các vết thương lâu lành và khả năng phục hồi kém đi. Ngoài ra, thiếu rau cũng khiến da dễ bị khô, sạm và kém tươi tắn.
2. Giải pháp cung cấp đủ chất dinh dưỡng khi thiếu rau
Dù giá rau xanh tăng cao, chúng ta vẫn có thể đảm bảo nguồn dinh dưỡng cần thiết bằng cách áp dụng các giải pháp thay thế thông minh như ưu tiên các loại thực phẩm thay thế giá rẻ, giàu chất xơ.
Trong thời điểm rau lá đắt đỏ, hãy chuyển hướng sang những thực phẩm có giá bình ổn hơn nhưng vẫn cung cấp chất xơ và vitamin tương đương:
Thay vì mua rau lá tươi dễ hỏng và giá cao, hãy tích trữ những loại củ quả có thể bảo quản được lâu hơn như cà rốt, củ cải trắng, củ dền có thể trữ trong tủ lạnh hoặc nơi khô mát.
Bí đỏ, bí đao, bầu là loại quả có thể để được hàng tuần mà ít mất chất dinh dưỡng. Rau khô, măng khô, mộc nhĩ, nấm hương khô, các thực phẩm khô này là nguồn chất xơ tuyệt vời, chỉ cần ngâm nở là có thể chế biến.
Để bù đắp lượng vitamin C bị thiếu hụt khi cắt giảm rau, bạn nên ăn trái cây theo mùa, giá rẻ như ổi, bưởi, cam, quýt là những loại trái cây giàu vitamin C, ít bị ảnh hưởng bởi bão lũ, thường có giá ổn định hơn.
Nên sử dụng luân phiên các loại rau củ quả có thể bảo quản được lâu và cung cấp một số chất dinh dưỡng cần thiết.
Sử dụng các loại gia vị tươi như hành, tỏi, gừng, sả (có đặc tính kháng khuẩn, giàu vitamin và chất chống oxy hóa) để tăng cường hương vị và sức đề kháng.
Trong bối cảnh giá rau đắt đỏ, làm giá đỗ hay trồng một số loại rau tại nhà là giải pháp vừa kinh tế vừa đảm bảo rau sạch. Bạn có thể tận dụng các thùng xốp, chai nhựa để trồng rau mầm tại nhà vừa đơn giản, nhanh thu hoạch, giàu dinh dưỡng. Các loại hành lá, rau thơm dễ trồng, có thể dùng ngay khi cần, cho năng suất khá cao trong thời gian ngắn.
3. Lời khuyên đặc biệt cho trẻ em và người cao tuổi
Mọi người cần lưu ý về hai nhóm đối tượng này, bởi họ là những người dễ bị suy giảm sức khỏe nhất khi thiếu rau xanh.
Trẻ em thiếu chất xơ và vitamin dễ dẫn đến táo bón, biếng ăn và chậm lớn. Cha mẹ nên xay nhuyễn cà rốt, bí đỏ trộn vào cháo hoặc nấu canh đậu để giúp trẻ dễ ăn và hấp thụ chất xơ. Đừng quên cho trẻ ăn thêm các loại trái cây giàu vitamin C như cam, chuối.
Với người lớn tuổi hệ tiêu hóa và miễn dịch đã suy yếu. Thiếu chất xơ có thể gây táo bón nghiêm trọng. Hãy ưu tiên nấu canh củ (như củ cải, khoai tây) hầm mềm và các loại đậu đã được ninh nhừ để vừa dễ tiêu hóa, vừa đảm bảo dinh dưỡng.
Dù giá rau xanh có tăng cao đến mức nào, vai trò của rau xanh đối với sức khỏe là không thể thay thế. Chất xơ, vitamin và khoáng chất là nguồn sống cho hệ tiêu hóa và miễn dịch. Đừng vì khó khăn trước mắt mà hy sinh sức khỏe lâu dài. Bằng cách áp dụng linh hoạt các giải pháp thay thế thông minh này, các gia đình hoàn toàn có thể vượt qua "bão giá" và duy trì một chế độ dinh dưỡng cân bằng, khỏe mạnh.
PGS.TS. BS. Nguyễn Trọng Hưng