Rộn ràng sắc hoa Nam Điền

một ngày trướcBài gốc

Từ thành phố Nam Định xuôi theo Quốc lộ 21 khoảng 6km xuống các huyện phía Nam tỉnh có một đoạn phố dài xanh mướt, rực rỡ sắc màu hoa lá. Phố hoa xã Nam Điền (Nam Trực) được thành lập khoảng 5, 6 năm có chừng 30 hộ gia đình làm nghề trồng, buôn bán hoa, cây cảnh. Hầu hết họ đều là dân gốc Vị Khê, làng nghề có truyền thống trồng hoa, cây cảnh với lịch sử trên 800 năm. Nhanh nhạy, biết nắm bắt cơ hội những người trồng hoa, cây cảnh Nam Điền cùng “tụ” về ở phố hoa, thúc đẩy việc giao thương, buôn bán sản phẩm truyền thống làng nghề ngày một đi xa hơn.

Chủ các nhà vườn chăm sóc vườn hoa.

Mới khoảng 40 tuổi nhưng chị Nguyễn Thị Đông, nhà vườn Uy Đông, phố hoa Nam Điền đã có ngót hai chục năm làm nghề trồng hoa, cây cảnh. Chị Đông kể: “Bố mẹ tôi theo ông bà làm cây, tôi lại theo bố mẹ tiếp tục nối nghiệp. Làm cây cảnh, đặc biệt là cây cảnh lâu năm đòi hỏi trước hết ở sự công phu, chỉn chu với nghề”. Với diện tích nhà vườn gần 3 mẫu, chia làm 4 vườn, gia đình chị Đông hiện có vài chục nghìn cây cảnh các loại. Riêng sanh, si, tùng, la hán... chị có khoảng trên 500 cây. Để trồng được một cây cảnh lâu năm hoàn chỉnh, chị tìm mua cây phôi hoặc ươm phôi chính trong vườn nhà. Có những cây phôi đẹp, chị phải mua với giá lên tới vài triệu đồng.

Bà Đỗ Thị Lụa, nhà vườn Uy Đông chăm sóc cây cảnh.

Việc tạo tác cho cây phôi trở thành một cây cảnh nghệ thuật là cả quá trình kéo dài, đòi hỏi nhiều kiên nhẫn và đam mê. Dựa trên dáng thế có sẵn của phôi, dưới bàn tay uốn nắn, căn chỉnh của vợ chồng chị Đông, mỗi “tác phẩm cây” ra đời là một sự sáng tạo khác nhau. Căn cứ vào từng thế cây, vợ chồng chị tạo các dáng khác nhau. Đề cao sự thanh cao, chị Đông chọn những cây có dáng hạc lập, dáng cương trực (trực siêu) bắt thế. Thể hiện nếp sống gia đình hòa thuận, tình cảm mẹ con ôm ấp thân thương, chị tạo dáng cây “mẫu tử tương thân”; sự dìu dắt của người cha đối với con trai dấn bước trên đường đời chông gai có dáng cây “phụ tử tương tùy”. Với những cây sanh có tuổi đời hàng vài chục năm, chị Đông uốn dáng tạo cảm giác xum xuê, quây quần. “Vài trăm cây cảnh lâu năm trong vườn là vài trăm thế khác nhau, không cây nào giống với cây nào. Mỗi thế cây mang theo thông điệp, gửi gắm mong muốn của nghệ nhân hướng con người ta đến cuộc sống tốt đẹp, sống thiện lương, có tình nghĩa”, chị Đông cho biết thêm.

Đa dạng các loại hoa, cây cảnh tại phố hoa Nam Điền.

Ngoài cây cảnh lâu năm, vườn nhà chị Đông còn có nhiều loại cây, hoa cảnh khác nhau, chia thành các chủng riêng. Có nhóm cây phục vụ cho mục đích trang trí công trình, tiểu cảnh, có cây bon sai, cây bóng mát, cây cảnh mini, các loại hoa cảnh… Tại đây, người mua có thể dễ dàng tìm được những gốc trà, chậu cúc, đỗ quyên, mẫu đơn, nhài Nhật sai trĩu… chỉ với giá tiền vài chục nghìn đồng đến những cây sanh, si có tuổi đời hàng trăm năm tuổi được định giá rất cao.

Các nhà vườn ở phố hoa Nam Điền cắt tỉa tạo thế cho cây cảnh.

Các nhà vườn khác ở phố hoa Nam Điền hiện đang trồng, kinh doanh nhiều loại hoa, cây cảnh, hạt giống hoa. Ngoài những cây do nhà vườn ươm phôi trồng, có những giống cây nhập buôn từ các tỉnh, thành phố: Thanh Hóa, Nghệ An, Đà Lạt (Lâm Đồng), Sa Đéc (Đồng Tháp)... Những năm trở lại đây, để phục vụ đa dạng nhu cầu thị trường, các nhà vườn ở phố hoa Nam Điền còn nhập thêm một số cây cảnh, cây trang trí có nguồn gốc từ Nhật Bản hoặc Trung Quốc về bán. Không chỉ trồng, kinh doanh hoa, cây cảnh, mỗi nhà vườn còn nhận thiết kế, thi công sân vườn non bộ, công viên, vườn hoa, nhà lưu niệm, nhà truyền thống, các di tích lịch sử... Hiện, phố hoa Nam Điền có khoảng 10 hộ gia đình có quy mô nhà vườn lớn như: Tuấn Hưng, Uy Đông, Tạ Dung…

Các loại hoa đua nhau khoe sắc.

Theo các chủ nhà vườn ở phố hoa Nam Điền, các nhà vườn có khách quanh năm, không cứ vào mùa nào, tuy nhiên vào dịp tết họ sẽ bán được nhiều hơn. Từ phố hoa, các loại cây, hoa tỏa đi khắp cả nước, thậm chí sang tận nước ngoài. 2 năm trở lại đây, khi thị trường cây cảnh đã tương đối phục hồi, đặc biệt nhu cầu trang trí nhà cửa của nhân dân ngày càng cao, việc mua bán, trao đổi cây cảnh, đặc biệt là cây cảnh lâu năm ở Nam Điền nói riêng cũng như nhiều làng nghề cây cảnh khác trong tỉnh đang tấp nập trở lại. Chị Đông có những khách hàng “trung thành” khắp trong Nam ngoài Bắc, đặc biệt là các khách hàng quen biết, mua cây nhiều năm ở Quảng Ninh và Hải Phòng. Mỗi năm, từ nghề trồng hoa, cây cảnh, trừ chi phí gia đình chị Đông thu về từ 300-400 triệu đồng/năm, tạo việc làm thường xuyên cho 5-7 lao động với mức lương từ 7,5-15 triệu đồng/người/tháng.

Thương lái lựa chọn cây cảnh tại phố hoa Nam Điền.

Khởi phát từ nghề truyền thống, những nông dân, nghệ nhân ở phố hoa Nam Điền bằng sự tài hoa, năng động, sáng tạo đã mạnh dạn tìm những hướng đi mới, “vùng đất mới” phát triển làng nghề.

Bài và ảnh: Hoa Xuân - Văn Huỳnh

Nguồn Nam Định : https://baonamdinh.vn/multimedia/202503/ron-rang-sac-hoanam-dien-5d14473/