Rủi ro về hóa đơn, doanh nghiệp đề xuất không xử phạt

3 giờ trướcBài gốc

Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) và Tập đoàn công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (Vinacomin) vừa kiến nghị tới Bộ Tài chính một số vấn đề liên quan đến việc thực hiện quy định về hóa đơn, chứng từ.

Theo Petrovietnam, quy định về việc kê khai thuế đối với hóa đơn bỏ sót, điều chỉnh, thay thế rất rườm rà, doanh nghiệp tốn nhiều thời gian để điều chỉnh tờ khai cho đúng kỳ.

Ví dụ, trong tháng 12 phát hiện nhiều hóa đơn bị bỏ sót, điều chỉnh, thay thế của các tháng từ tháng 1-11, doanh nghiệp phải quay lại điều chỉnh tờ khai mẫu số 01/GTGT của 11 tháng, chưa kể hàng tháng phát hiện sai. Điều này tốn quá nhiều thời gian, gây khó khăn trong sản xuất, kinh doanh.

Doanh nghiệp đề xuất không áp dụng các hình thức xử lý, xử phạt đối với các doanh nghiệp sử dụng hóa đơn.

Trả lời vấn đề này, Cục Thuế (Bộ Tài chính) cho biết, Luật Thuế giá trị gia tăng (GTGT) quy định như sau: thuế GTGT đầu vào phát sinh trong tháng, quý nào được kê khai, khấu trừ khi xác định số thuế phải nộp của tháng, quý đó. Số thuế GTGT chưa được khấu trừ hết trong tháng, quý thì được khấu trừ vào tháng, quý tiếp theo.

Trường hợp cơ sở kinh doanh phát hiện số thuế GTGT khi kê khai, khấu trừ bị sai, sót thì được khai thuế trước khi cơ quan thuế, cơ quan có thẩm quyền công bố quyết định kiểm tra thuế, thanh tra thuế như sau:

Người nộp thuế phải khai bổ sung tại tháng hoặc quý phát sinh sai sót về thuế GTGT đầu vào, nếu sai sót đó làm tăng số thuế phải nộp hoặc giảm số thuế được hoàn. Trong trường hợp này, người nộp thuế phải nộp đủ số tiền thuế tăng thêm hoặc bị thu hồi số thuế đã hoàn, đồng thời nộp tiền chậm nộp vào ngân sách nhà nước (nếu có).

Người nộp thuế thực hiện khai bổ sung tại tháng hoặc quý phát hiện sai sót, nếu sai sót đó làm giảm số thuế phải nộp, hoặc chỉ làm thay đổi số thuế GTGT còn được khấu trừ chuyển sang kỳ sau.

Quy định về khấu trừ thuế GTGT tại Nghị định số 181/2025 cũng tương tự.

Luật Thuế giá trị gia tăng và Nghị định số 181/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 quy định cụ thể việc kê khai, khấu trừ thuế GTGT đầu vào bị sai, sót. Cục Thuế đề nghị Petrovietnam nghiên cứu quy định để thực hiện.

Đề xuất không xử phạt

Vinacomin phản ánh, hiện nay, tình trạng mua bán hóa đơn, làm giả hóa đơn vẫn tồn tại, kể cả với hóa đơn điện tử.

Việc rà soát thông tin của nhà cung cấp được các cơ quan chức năng thực hiện thường xuyên, liên tục. Tuy nhiên, tình trạng của nhà cung cấp từng thời điểm lại khác nhau. Đơn cử, tại thời điểm kê khai khấu trừ thuế, nhà cung cấp đang hoạt động bình thường, nhưng sau thời điểm kê khai, doanh nghiệp lại cập nhật mới trạng thái hoạt động thuộc trường hợp có các rủi ro về thuế.

Điều này dẫn tới doanh nghiệp không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào đối với hóa đơn do nhà cung cấp đó phát hành, thậm chí bị xử phạt khi có các đoàn thanh, kiểm tra.

Hệ quả, rủi ro về hóa đơn vượt ngoài tầm kiểm soát của doanh nghiệp, trong khi doanh nghiệp là bên chịu các chế tài xử phạt về việc sử dụng hóa đơn không đúng quy định.

Vinacomin đề xuất không áp dụng các hình thức xử lý, xử phạt đối với các doanh nghiệp sử dụng hóa đơn, mà chỉ nên áp dụng chế tài xử lý, xử phạt đối với các nhà cung cấp trực tiếp phát hành hóa đơn sai quy định.

Phản hồi, Cục Thuế viện dẫn Luật Thuế giá trị gia tăng số 48/2024/QH15, trong đó nghiêm cấm hành vi sử dụng hoặc phát hành hóa đơn, chứng từ không hợp pháp.

Đồng thời, để được khấu trừ GTGT, cơ sở kinh doanh phải có hóa đơn GTGT hợp pháp cho hàng hóa, dịch vụ mua vào, hoặc chứng từ nộp thuế GTGT ở khâu nhập khẩu, hoặc chứng từ nộp thuế thay cho phía nước ngoài.

Cơ sở kinh doanh không đáp ứng quy định về khấu trừ thuế và các hóa đơn, chứng từ được lập từ các hành vi bị nghiêm cấm tại luật thì không được khấu trừ GTGT.

Nghị định 70 quy định về hành vi bị cấm trong lĩnh vực hóa đơn, chứng từ như sau:

Đối với tổ chức, cá nhân bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ, tổ chức, cá nhân có quyền và nghĩa vụ liên quan: thực hiện hành vi gian dối như sử dụng hóa đơn không hợp pháp, sử dụng không hợp pháp hóa đơn; làm giả hóa đơn, chứng từ để thực hiện hành vi trái pháp luật.

Căn cứ các quy định trên, Cục Thuế nhấn mạnh, pháp luật về thuế giá trị gia tăng và pháp luật về hóa đơn đã có quy định cụ thể về các hành vi bị nghiêm cấm trong khấu trừ, hoàn thuế, các hành vi bị nghiêm cấm trong lĩnh vực hóa đơn, chứng từ và điều kiện khấu trừ thuế.

Nguyễn Lê

Nguồn VietnamNet : https://vietnamnet.vn/rui-ro-ve-hoa-don-doanh-nghiep-de-xuat-khong-xu-phat-2448169.html