Tại họp báo thường kỳ quý IV/2024 và gặp mặt báo chí đầu năm 2025 của Bộ Công Thương chiều ngày 7/1, thông tin về điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân, ông Nguyễn Quang Minh, Trưởng Phòng Thị trường điện (Cục Điều tiết điện lực, Bộ Công Thương) cho biết, năm 2024, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 05/2024/QĐ-TTg ngày 26/3/2024 quy định về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân. Theo đó, Chính phủ đã có điều chỉnh chu kỳ giá bán lẻ điện bình quân tối thiểu từ 6 xuống 3 tháng.
Bên cạnh đó, theo Dự thảo Nghị định quy định cơ chế thời gian điều chỉnh, căn cứ lập và điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân, Bộ Công Thương đề xuất rút ngắn thời gian điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân xuống còn 2 tháng kể từ lần thay đổi gần nhất.
Như vậy, dự kiến mỗi năm sẽ có 6 đợt thay đổi giá, thay vì 4 đợt thay đổi giá như hiện nay.
Bên cạnh đó, giá bán điện bình quân được cập nhật hàng quý theo chi phí phát điện. Khi giá bán điện bình quân giảm từ 1% trở lên so với giá bán điện bình quân hiện hành thì giá điện được phép điều chỉnh giảm tương ứng. Khi giá bán điện bình quân tăng từ 2% (thay vì từ 3% như hiện nay) trở lên thì giá điện được phép điều chỉnh tăng.
Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) vẫn có quyền điều chỉnh giá điện khi giá bán lẻ điện bình quân tăng dưới 5%. Trường hợp giá bán điện bình quân cần điều chỉnh tăng 5-10%, EVN được phép điều chỉnh tăng giá sau khi báo cáo và được Bộ Công Thương chấp thuận. Trường hợp cần điều từ 10% trở lên, Bộ Công Thương kiểm tra, rà soát và báo cáo Thủ tướng xem xét, cho ý kiến.
Về đề xuất rút ngắn thời gian điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân xuống còn 2 tháng, một số ý kiến cho rằng, việc giảm thời gian điều chỉnh giá điện xuống 2 tháng/lần rất khó khả thi. Bởi thời gian này không đủ cơ sở để tính toán giá điện bình quân, trong khi khiến người dân cảm thấy ngành điện chỉ “nhăm nhe” tăng giá.
Ông Minh cho biết, lộ trình xây dựng cơ chế điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân từ 3 tháng xuống 2 tháng, Bộ Công Thương đang giao cho Cục Điều tiết điện lực xây dựng nghị định về cơ chế điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân và thời gian điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân.
"Đây là nghị định mới, sẽ được xây dựng và ban hành đồng thời với thời gian có hiệu lực của Luật Điện lực (sửa đổi)", ông Minh cho biết.
Tuy nhiên, ông Minh cũng nhấn mạnh, việc xây dựng cơ chế điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân xuống 2 tháng đang là ý tưởng. Cục Điều tiết điện lực đang lấy ý kiến các đơn vị, đặc biệt là các đối tượng chịu tác động và cần thiết phải có thời gian đánh giá tác động khi điều chỉnh chu kỳ về giá bán lẻ điện bình quân xuống 2 tháng.
Sau khi tổng hợp các ý kiến, Cục Điều tiết điện lực sẽ báo cáo Bộ Công Thương tham mưu cơ chế phù hợp nhất tại thời điểm hiện tại cũng như thời gian sắp tới.
Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết thêm, đề xuất thay đổi chu kỳ điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân là câu chuyện mang tính thị trường. Vì vậy, sẽ còn nhiều nội dung cần nghiên cứu thêm. Bộ Công Thương đã yêu cầu Cục Điều tiết điện lực phải có nghiên cứu và đánh giá rõ tác động của việc điều chỉnh giá bán lẻ 2 tháng một lần, 3 tháng một lần để so sánh, tìm ra hướng hợp lý nhất có thể.
Liên quan tới Luật Điện lực sửa đổi, ông Nguyễn Quang Minh cho biết thêm, hiện nay, Bộ Công Thương đang khẩn trương xây dựng các văn bản liên quan đến Luật Điện lực (sửa đổi).
Theo đó, khi Luật Điện lực (sửa đổi) có hiệu lực, Cục Điều tiết điện lực và Cục Kỹ thật An toàn và Môi trường công nghiệp phải xây dựng tổng cộng có 29 văn bản gồm 7 nghị định và 2 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ và 20 thông tư. Riêng Cục Điều tiết điện lực xây dựng 21 văn bản quy phạm pháp luật trong tổng số 29 văn bản. Đến 1/2/2025, khi Luật Điện lực (sửa đổi) có hiệu lực các văn bản pháp luật phải ban hành.
Lam Phong