'Sắc xám' phủ lên ngành thép trong quý III/2025

19 giờ trướcBài gốc

Theo số liệu của Cục Thống kê, 9 tháng đầu năm 2025, Việt Nam xuất khẩu khoảng 7,9 triệu tấn sắt thép, đạt 5,2 tỷ USD. So với cùng kỳ năm 2024, xuất khẩu thép đều giảm mạnh về cả lượng và trị giá, lần lượt bằng 79,6% và 71,7%.

Tuy vậy, nhập khẩu sắt thép vào Việt Nam trong cùng giai đoạn này lại tăng mạnh với 11,2 triệu tấn, đạt gần 8 tỷ USD, tăng 30,3% về lượng và tăng 11,3% về trị giá.

Theo Báo cáo chiến lược 2026 của SSI Research, ngành thép ghi nhận hiệu suất khả quan trong 9 tháng năm 2025 với vốn hóa toàn ngành tăng 25,1% so với đầu năm. Cầu nội địa phục hồi mạnh, được hỗ trợ bởi sự hồi phục của thị trường bất động sản trong nước và đẩy mạnh giải ngân đầu tư công, qua đó bù đắp cho tăng trưởng xuất khẩu kém thuận lợi.

9 tháng đầu năm 2025, Việt Nam xuất khẩu khoảng 7,9 triệu tấn sắt thép, đạt 5,2 tỷ USD.

Cùng với đó, giá bán trung bình các sản phẩm thép giảm khoảng 10% so với cùng kỳ, nhưng biên lợi nhuận của nhà sản xuất vẫn được cải thiện nhờ giá nguyên liệu đầu vào giảm mạnh hơn.

Theo đó, bức tranh tài chính quý III/2025 của ngành thép Việt Nam tiếp tục phủ màu ảm đạm, khi hầu hết doanh nghiệp đều chịu sức ép từ nhu cầu tiêu thụ yếu, giá nguyên liệu biến động và cạnh tranh gay gắt từ thép giá rẻ Trung Quốc. Cùng với đó, yêu cầu chuyển đổi xanh và chi phí tài chính cao khiến lợi nhuận toàn ngành bị bào mòn đáng kể.

Dù vậy, sự phân hóa cũng được thể hiện rõ nét khi Hòa Phát và Hoa Sen vẫn duy trì được kết quả tích cực nhờ quy mô lớn và khả năng quản trị chi phí hiệu quả, trong khi Nam Kim và đặc biệt là Pomina tiếp tục lao đao với doanh thu giảm sâu và gánh nặng nợ vay chồng chất.

Diễn biến này phản ánh chu kỳ suy giảm của ngành thép vẫn chưa khép lại, đồng thời cho thấy nội lực giữa các doanh nghiệp đang ngày càng bị “kéo giãn”.

Giữ đà lợi nhuận giữa áp lực tài chính

Trong quý III, Tập đoàn Hòa Phát (HoSE: HPG) ghi nhận 36.794 tỷ đồng doanh thu thuần trong quý III/2025, tăng 7% so với cùng kỳ năm 2024. Lợi nhuận sau thuế đạt 4.012 tỷ đồng, tăng 33% nhờ hiệu suất vận hành được cải thiện và sản lượng thép thô tăng mạnh.

Tập đoàn sản xuất 2,8 triệu tấn thép thô, tăng 35% so với cùng kỳ; sản lượng bán hàng thép cuộn cán nóng (HRC), thép xây dựng, thép chất lượng cao và phôi thép đạt 2,5 triệu tấn, tăng 21% so với cùng kỳ năm ngoái.

Lũy kế 9 tháng năm 2025, Hòa Phát đạt 111.031 tỷ đồng doanh thu, tăng 5%, và 11.626 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, tăng 26% so với cùng kỳ 2024. Với kết quả này, tập đoàn của tỷ phú Trần Đình Long đã hoàn thành 65% kế hoạch doanh thu (170.000 tỷ đồng) và 78% mục tiêu lợi nhuận (15.000 tỷ đồng) cả năm.

Đáng chú ý, tổng dư nợ vay tài chính của Hòa Phát tại thời điểm 30/9/2025 đạt mức 96.838 tỷ đồng, tăng thêm 13.875 tỷ đồng so với đầu năm và là mức cao nhất trong lịch sử hoạt động. Trong đó, nợ vay ngắn hạn chiếm 68.482 tỷ đồng, còn nợ vay dài hạn là 28.356 tỷ đồng, đều ở mức kỷ lục.

Phía Hòa Phát cho biết, nợ vay tăng chủ yếu do giải ngân các khoản vay trung và dài hạn để tài trợ cho các dự án đầu tư lớn, đặc biệt là Khu liên hợp gang thép Hòa Phát Dung Quất 2. Đồng thời, sau khi phân kỳ 1 của dự án này chính thức đi vào hoạt động, nhu cầu vốn lưu động phục vụ sản xuất, nhập nguyên liệu và chi phí vận hành cũng gia tăng đáng kể.

Theo báo cáo tài chính hợp nhất quý IV niên độ 2024 - 2025 (từ 1/7/2025 đến 30/9/2025), CTCP Tập đoàn Hoa Sen (HoSE: HSG) cho biết doanh thu thuần đạt 8.357 tỷ đồng, giảm 17% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, biên lợi nhuận được cải thiện giúp lợi nhuận gộp đạt 1.021 tỷ đồng, tăng 20%.

Sau khi khấu trừ chi phí, Tập đoàn Hoa Sen đạt gần 85 tỷ đồng lãi sau thuế, cải thiện mạnh so với mức lỗ 176 tỷ đồng niên độ trước. Lũy kế kỳ này (từ 1/10/2024 đến 30/9/2025), Hoa Sen đạt 36.537 tỷ đồng doanh thu thuần, giảm 7%. Lợi nhuận sau thuế đạt 732 tỷ đồng, tăng 42%.

Tuy nhiên, giá trị hàng tồn kho đang chiếm một nửa tài sản của Hoa Sen, lên tới gần 8.200 tỷ đồng. Nợ phải trả của tập đoàn đã giảm hơn 1.000 tỷ đồng so với đầu niên độ, đạt mức 7.614 tỷ đồng. Trong đó, khoản vay nợ tài chính ngắn hạn là hơn 4.400 tỷ đồng, chiếm 58% tổng nợ.

Pomina, Nam Kim tiếp tục lao đao

Ở chiều ngược lại, CTCP Thép Pomina (UPCoM: POM) ghi nhận doanh thu thuần quý III hơn 200 tỷ đồng, giảm 58% so với cùng kỳ năm trước. Mặc dù doanh nghiệp đã có lãi gộp trở lại và chi phí tài chính giảm, gánh nặng lãi vay lên tới 160 tỷ đồng khiến công ty vẫn lỗ ròng hơn 180 tỷ đồng. Dù vậy, mức lỗ này đã thu hẹp so với khoản gần 290 tỷ đồng trong quý III/2024.

Phía Pomina cho biết nguyên nhân chính dẫn đến khoản lỗ lớn chủ yếu do Nhà máy Pomina 3 vẫn đang trong tình trạng tạm ngưng hoạt động, hoạt động sản xuất chính tại các Nhà máy khác chưa được phục hồi hoàn toàn trong khi chỉ phí lãi vay ngắn hạn vẫn ở mức cao.

Lũy kế 9 tháng năm 2025, Pomina đạt doanh thu thuần gần 1.700 tỷ đồng, tăng khoảng 7% so với cùng kỳ, nhưng chi phí tài chính hơn 500 tỷ đồng đã khiến công ty lỗ ròng 512 tỷ đồng.

Tính đến cuối tháng 9/2025, tổng tài sản ngắn hạn của công ty đạt khoảng 1.730 tỷ đồng, trong đó tiền mặt chỉ còn 22 tỷ đồng, còn lại chủ yếu là các khoản phải thu và hàng tồn kho. Ở chiều ngược lại, nợ ngắn hạn vượt 8.500 tỷ đồng, bao gồm hơn 5.200 tỷ đồng vay và nợ thuê tài chính ngắn hạn. Kết quả thua lỗ kéo dài khiến vốn chủ sở hữu của Pomina đã âm gần 187 tỷ đồng.

Kể từ năm 2022, Pomina liên tục ghi nhận thua lỗ và chưa có dấu hiệu phục hồi bền vững. Tính đến nay, công ty đã trải qua 13 quý lỗ liên tiếp, với tổng lỗ lũy kế hơn 2.800 tỷ đồng.

Trong khi đó, doanh thu thuần quý III/2025 của CTCP Thép Nam Kim (HoSE: NKG) đạt 3.789 tỷ đồng, giảm 27% so với cùng kỳ năm 2024. Lợi nhuận gộp ghi nhận 180 tỷ đồng, thấp hơn 60% so với cùng kỳ năm trước.

Về sản lượng tiêu thụ, quý III/2025 ghi nhận 109.000 tấn tôn mạ bán ra, giảm 9% so với cùng kỳ năm 2024. Tỉ trọng tiêu thụ nội địa tăng lên mức 71%. Kết quả, lợi nhuận sau thuế đạt hơn 49,5 tỷ đồng, giảm 23,6% so với cùng kỳ năm trước.

Theo NKG, doanh thu giảm nhanh hơn mức giảm của giá vốn khiến biên lợi nhuận gộp thu hẹp mạnh. Tuy vậy, việc cắt giảm chi phí bán hàng và quản lý giúp mức giảm lợi nhuận được thu hẹp lại còn 23,6%.

Tính chung 9 tháng năm 2025, doanh thu đạt 11.671 tỷ đồng, giảm 27,7% so với cùng kỳ; lợi nhuận sau thuế đạt 206,5 tỷ đồng, giảm 52,5% so với cùng kỳ năm trước.

Sản lượng tiêu thụ tôn mạ và ống thép đạt 602.000, giảm 12% so với cùng kỳ. Trong cơ cấu tiêu thụ, thị trường nội địa tăng gấp đôi và chiếm 60% tổng sản lượng, so với mức 27% của cùng kỳ, trong khi xuất khẩu giảm 53%.

Nhìn tổng thể, những con số thống kê và báo cáo tài chính quý III/2025 cho thấy ngành thép Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn “căng mình” thích ứng. Dù cầu nội địa bắt đầu hồi phục nhờ bất động sản và đầu tư công, sự suy yếu rõ rệt của xuất khẩu cùng áp lực nhập khẩu gia tăng đã khiến cán cân cung – cầu thêm phần chênh lệch.

Tín hiệu tích cực về vốn hóa tăng và biên lợi nhuận cải thiện phần nào phản ánh kỳ vọng vào chu kỳ hồi phục mới, song thực tế vẫn còn nhiều thách thức: từ bài toán dư cung, chi phí tài chính, cho tới yêu cầu chuyển đổi xanh và cạnh tranh quốc tế ngày càng khốc liệt.

Phạm Thị Thanh Loan

Nguồn Người Đưa Tin : https://nguoiduatin.vn/sac-xam-phu-len-nganh-thep-trong-quy-iii-2025-204251107153211136.htm