Sai phạm đất đai ở xã Triệu Bình, tỉnh Quảng Trị: Vì sao sau 7 năm vẫn chưa thực hiện kết luận thanh tra?

2 giờ trướcBài gốc

Sai phạm kéo dài nhiều năm, hệ lụy lan rộng

Theo hồ sơ vụ việc, trong nhiều năm tính đến trước năm 2019, tại xã Triệu Đại (huyện Triệu Phong cũ), một số lãnh đạo và cán bộ UBND xã đã thực hiện việc giao đất ở, giao đất kinh doanh, cho thuê ki ốt không đúng thẩm quyền; đồng thời thu tiền của người dân ngoài ngân sách nhà nước, không thực hiện đầy đủ các thủ tục theo quy định pháp luật. Tổng số tiền sai phạm được xác định hơn 4 tỷ đồng, liên quan trực tiếp đến Chủ tịch UBND xã, cán bộ địa chính và thủ quỹ xã thời kỳ đó.

Sau khi vụ việc bị phát hiện, tố cáo, Thanh tra huyện Triệu Phong đã vào cuộc xác minh, làm rõ. Trên cơ sở kết quả thanh tra, ngày 18/3/2019, Chủ tịch UBND huyện Triệu Phong ký ban hành KLTT số 585, xác định rõ các sai phạm và yêu cầu tổ chức khắc phục theo quy định. Sau thanh tra, hồ sơ vụ việc được chuyển sang cơ quan điều tra để xử lý trách nhiệm hình sự.

Chợ Thuận, xã Triệu Đại cũ (nay là xã Triệu Bình), nơi có nhiều ki ốt cho thuê trái phép.

Tại Bản án hình sự sơ thẩm số 09/2021/HS-ST của TAND huyện Triệu Phong (cũ), các cá nhân liên quan đã bị xử lý về trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, bản án không tuyên nghĩa vụ dân sự đối với việc hoàn trả số tiền đã thu sai.

Đối với các sai phạm về đất đai liên quan đến hơn 111 hộ dân đã nộp tiền, nhận đất hoặc ki ốt và sử dụng trên thực tế, KLTT số 585 yêu cầu UBND xã Triệu Đại tăng cường quản lý, kiểm tra và “giữ nguyên hiện trạng” các trường hợp vi phạm. Chính từ đây, những nút thắt pháp lý và trách nhiệm bắt đầu hình thành.

Khoảng trống pháp lý và sự lúng túng của cấp cơ sở

Kể từ khi KLTT số 585 được ban hành đến nay, các yêu cầu của Thanh tra huyện Triệu Phong (cũ) trên thực tế vẫn không thể triển khai. Sau khi sáp nhập đơn vị hành chính, Thanh tra tỉnh Quảng Trị tiếp tục nhiều lần có văn bản đôn đốc, yêu cầu UBND xã Triệu Bình khẩn trương giải quyết dứt điểm vụ việc. Đơn cử, ngày 3/12/2025, Thanh tra tỉnh ban hành Công văn số 1858/TTr-NV2, yêu cầu UBND xã Triệu Bình xây dựng phương án thực hiện cụ thể và báo cáo kết quả để tổng hợp, trình UBND tỉnh xem xét theo thẩm quyền.

Tuy nhiên, trong văn bản phản hồi, ông Nguyễn Thành Vũ, Chủ tịch UBND xã Triệu Bình, cho rằng KLTT số 585 dù đầy đủ về hình thức nhưng lại bộc lộ hạn chế lớn khi triển khai thực tế, do không xác định rõ số tiền sai phạm tương ứng của từng cá nhân, cũng như không phân định cụ thể trách nhiệm hoàn trả.

Theo ông Vũ, tình trạng bế tắc càng nghiêm trọng hơn khi bản án hình sự chỉ xử lý trách nhiệm hình sự mà không tuyên nghĩa vụ dân sự. Điều này tạo ra một khoảng trống pháp lý, khiến UBND xã không thể căn cứ vào bất kỳ phán quyết nào để tổ chức thu hồi tiền theo đúng trình tự luật định. “Nếu có chỉ đạo rõ ràng của tỉnh thì xã mới có cơ sở thực hiện. Khi không có thẩm quyền, không có công cụ cưỡng chế, cũng không có cơ sở pháp lý cụ thể, xã không biết phải thu hồi bằng cách nào”, ông Vũ thẳng thắn nhìn nhận.

Thực tế cho thấy, yêu cầu thu hồi triệt để theo KLTT số 585 đang đối mặt với tính khả thi rất thấp, khi các cá nhân liên quan đã nghỉ công tác, không còn chức vụ, thậm chí không còn đủ điều kiện tài chính hoặc sức khỏe để thực hiện nghĩa vụ.

Giữ nguyên hiện trạng – nút thắt chưa có lối ra

Sau gần 7 năm, yêu cầu “giữ nguyên hiện trạng” trong KLTT số 585 đang trở thành lực cản lớn nhất đối với việc xử lý dứt điểm vụ việc. Bởi giữ nguyên không đồng nghĩa với giải quyết. Thời gian càng kéo dài, các công trình vi phạm càng tồn tại như một thực tế đã rồi; người dân sinh sống ngày càng ổn định; quyền lợi thực tế ngày càng chồng chéo, kéo theo nguy cơ khiếu kiện, tranh chấp ngày một lớn.

Trước thực trạng đó, UBND xã Triệu Bình kiến nghị tiếp cận vụ việc theo hướng phân loại cụ thể từng nhóm trường hợp, nhằm vừa bảo đảm tuân thủ pháp luật hiện hành, vừa giảm thiểu xung đột xã hội. Cùng với đó là kiến nghị không thu hồi số tiền 1,49 tỷ đồng do thôn Đại Hào đã thu sai vì khoản tiền này đã được sử dụng cho các công trình cộng đồng, không mang tính tư lợi cá nhân.

Song song, địa phương đề xuất UBND tỉnh xem xét cho ứng ngân sách nhà nước để hoàn trả tiền cho người dân, sau đó tổ chức thu hồi dần từ các cá nhân liên quan. Đây được coi là giải pháp tình thế nhằm ổn định xã hội và bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân trong khi chờ xử lý trách nhiệm cuối cùng.

Thanh Bình

Nguồn CAND : https://cand.com.vn/dieu-tra-theo-don-ban-doc/sai-pham-dat-dai-o-xa-trieu-binh-tinh-quang-tri-vi-sao-sau-7-nam-van-chua-thuc-hien-ket-luan-thanh-tra--i791530/