Khu di tích sân bay Tà Cơn thuộc địa phận thôn Hòa Thành, xã Tân Hợp, huyện Hướng Hóa (Quảng Trị). Yên bình nằm giữa những rẫy cafe, nhưng cách đây hơn nửa thế kỷ, đây là cụm cứ điểm quân sự chiến lược của Mỹ.
Án ngữ Quốc lộ 9, sân bay Tà Cơn có vị thế chiến lược quan trọng về mặt quân sự, được Mỹ coi là tấm bình phong che chắn cho khu vực phòng thủ ở phía Đông đường 9, đồng thời là bàn đạp cho các cuộc hành quân càn quét trên bộ.
Sân bay Tà Cơn được trang bị đầy đủ các loại vũ khí hiện đại, tối tân nhất với nhiều hệ thống công sự dày đặc và một sân bay cỡ lớn có diện tích khoảng 10.000m2, với một đường băng được lát bằng hàng nghìn tấn ri nhôm và ri sắt.
Bộ Chính trị quyết định mở Chiến dịch tiến công Đường 9 - Khe Sanh xuân hè 1968 với quyết tâm “Biến Khe Sanh thành địa ngục trần gian của quân Mỹ”.
Sau 170 ngày đêm liên tục tiến công, vây hãm, quân ta đã loại khỏi vòng chiến đấu 17.000 tên địch, bắn rơi và phá hủy 480 máy bay, 120 xe quân sự, 65 đại bác và súng cối cỡ lớn, 55 kho xăng và đạn, thu hàng ngàn súng các loại, kết thúc thắng lợi Chiến dịch Đường 9 - Khe Sanh lịch sử, huyện Hướng Hóa được giải phóng vào ngày 9/7/1968 với hơn 10.000 dân.
Chiến dịch Đường 9 – Khe Sanh được mệnh danh là "Trận Điện Biên Phủ thứ hai" bởi sự tương đồng về địa lý, địa hình cũng như kết quả, với phần thắng thuộc về quân và dân ta.
Tại sân bay Tà Cơn hiện vẫn còn xác những chiếc máy bay, xe tăng đã bị quân đội Mỹ bỏ lại trong cuộc tháo chạy.
Trong số này bao gồm cả chiếc không lực C-130, máy bay vận tải quân sự nổi tiếng thế giới của Mỹ. Ngoài ra còn có những chiếc CH47 Chinook, UH-1A, xe tăng M48, M41, M113, pháo 155 ly cùng hàng chục vỏ bom, đạn.
Tất cả đã thành chứng tích cho sự thất bại của Mỹ, cũng như đánh dấu sự phát triển vượt bậc của nghệ thuật quân sự Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh.
Ngày nay, sân bay Tà Cơn trở thành di tích lịch sử nổi tiếng ở Quảng Trị thu hút lượng lớn du khách tham quan và khám phá.
Bên cạnh các hiện vật trưng bày ngoài trời, khu di tích còn một nhà Bảo tàng với hàng trăm hiện vật có giá trị về lịch sử, khoa học.
Chiến tranh đã lùi xa, nhưng đến sân bay Tà Cơn, tất cả có thể hiểu hơn về cuộc kháng chiến kiên cường anh dũng, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc đã làm nên chiến thắng mùa xuân 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.
Như Ý - Trọng Tài - Thanh Hải