Hiện vải thiều được trồng tập trung chủ yếu tại các tỉnh miền Bắc, gồm Bắc Giang (29.700ha), Hải Dương (8.800 ha), Hưng Yên (hơn 1.300ha), Lạng Sơn (1.400ha), Quảng Ninh (hơn 1.300ha), Sơn La (315ha) và rải rác ở một số tỉnh Tây Nguyên cũng góp phần vào tổng sản lượng quốc gia. Cây vải là thời gian thu hoạch ngắn và tập trung, chia thành hai giai đoạn: Vải chín sớm (từ ngày 20-5 đến ngày 10-6) và vải chính vụ (từ ngày 10-6 đến ngày 25-7).
Sản lượng vải thiều niên vụ 2025 dự kiến đạt khoảng 303.000 tấn. Ảnh: Thanh Xuân.
Để bảo vệ năng suất, chất lượng vải thiều, từ nay đến cuối vụ, nông dân cần tập trung theo dõi và xử lý sâu đục cuống vải; có biện pháp xử lý ngay nếu nắng nóng kéo dài vào thời gian chuẩn bị thu hoạch và thu hoạch. Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đã cử cán bộ kỹ thuật bám sát các vùng trồng vải để hướng dẫn ứng phó với các tình huống bất thường.
Để bảo đảm an toàn thực phẩm, nâng cao chất lượng vải thiều xuất khẩu, đến nay đã có 469 mã số vùng trồng với tổng diện tích hơn 19.300ha và 55 mã số cơ sở đóng gói đi các thị trường Trung Quốc, Australia, Thái Lan, Nhật Bản, Mỹ được cấp cho các tỉnh Hải Dương, Bắc Giang, Hưng Yên, Đắk Lắk, Quảng Ninh. Các vùng trồng, cơ sở đóng gói đều được giám sát thường xuyên và đã hoàn tất thủ tục đăng ký sử dụng cho niên vụ 2025, sẵn sàng xuất khẩu.
Các địa phương cần đa dạng thị trường tiêu thụ vải thiều. Ảnh: Nguyễn Hưởng
Ngay từ đầu tháng 4-2025, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đã chủ động làm việc với cơ quan kiểm dịch thực vật các nước để tiến hành hoàn tất hồ sơ, kiểm tra thực tế đối với các cơ sở xử lý vải tươi (gồm 3 cơ sở xử lý chiếu xạ, 3 cơ sở xử lý xông hơi khử trùng) xuất khẩu. Do đó, từ niên vụ 2025, Nhật Bản đã ủy quyền cho Việt Nam tự giám sát quá trình xử lý, thay vì cử chuyên gia sang trực tiếp, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho nông dân và doanh nghiệp.
Về kế hoạch tiêu thụ vải năm nay, với sản lượng 303.000 tấn sẽ có khoảng 60% sản lượng tiêu thụ nội địa và khoảng 40% xuất khẩu. Các kênh tiêu thụ nội địa chính vẫn là chợ đầu mối tại các thành phố lớn, tập đoàn có hệ thống bán lẻ rộng khắp… Đối với xuất khẩu, mặc dù quả vải tươi của Việt Nam đã xuất khẩu đi hơn 20 nước trên thế giới, nhưng thị trường Trung Quốc vẫn là thị trường trọng yếu, chiếm đến 90% sản lượng xuất khẩu.
Các công ty tập trung vào chế biến sâu sản phẩm vải thiều để xuất khẩu. Ảnh: Nguyễn Hưởng
Để đẩy mạnh thu hoạch chế biến, tiêu thụ, xuất khẩu vải thiều năm 2025, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy yêu cầu các đơn vị liên quan khẩn trương xây dựng kế hoạch chỉ đạo, hướng dẫn và hỗ trợ địa phương, doanh nghiệp, nông dân. Bộ sẽ phối hợp với các địa phương nâng cao chất lượng sản phẩm và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu. Cùng với đó, kết nối doanh nghiệp với hệ thống kho lạnh để bảo quản vải trong cao điểm thu hoạch, đầu tư điểm sơ chế lưu động và hỗ trợ thông quan nhanh tại cửa khẩu, đặc biệt với Trung Quốc. Đồng thời, khuyến khích các doanh nghiệp chế biến sâu để giảm áp lực tiêu thụ và gia tăng giá trị sản phẩm từ quả vải…
Ngọc Quỳnh