Tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội XV đã thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi, với số phiếu rất cao. Theo đó xác lập mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (cấp tỉnh và cấp xã) thống nhất trong cả nước, phân định rõ nhiệm vụ, thẩm quyền và cơ cấu tổ chức bộ máy của từng cấp chính quyền.
Ngay sau đó, Chính phủ, Bộ Nội vụ đã ban hành loạt văn bản hướng, phân định rõ nhiệm vụ, thẩm quyền và cơ cấu tổ chức bộ máy của từng cấp chính quyền; thiết lập cơ sở pháp lý đầy đủ cho mô hình chính quyền địa phương.
Hoạt động hiệu quả ngay, không gián đoạn công việc
Tại tỉnh Thái Nguyên, 100% xã, phường mới thành lập đã tổ chức mô phỏng đầy đủ các phiên họp của Đảng ủy, HĐND, UBND, MTTQ và Trung tâm hành chính công, từ đó hoàn thiện quy trình, rút kinh nghiệm đưa mô hình chính quyền địa phương mới hoạt động thông suốt, không bị gián đoạn, bảo đảm hiệu lực, hiệu quả.
“Bộ máy khung của phường Phan Đình Phùng đã sẵn sàng để vận hành vào ngày 1/7 tới đây”, ông Dương Văn Lượng, Bí thư Đảng ủy, UBND phường Phan Đình Phùng (mới) vừa được Tỉnh ủy Thái Nguyên chỉ định làm bí thư, cho biết.
Phường Phan Đình Phùng được thành lập trên cơ sở sáp nhập 7 phường: Phan Đình Phùng, Trưng Vương, Túc Duyên, Đồng Quang, Quang Trung, Hoàng Văn Thụ và Tân Thịnh với dân số 98.805 người, lớn nhất trong 8 đơn vị hành chính mới được thành lập ở địa phương này.
Ông Dương Văn Lượng cho biết, ngay sau khi chức danh Bí thư, Chủ tịch UBND phường được Tỉnh ủy Thái Nguyên chỉ định, bộ máy mới của phường đã vận hành. Các phòng, ban chủ động chạy thử, xây dựng quy chế, phân công nhiệm vụ, công việc cho từng cá nhân.
Trụ sở mới của UBND phường Phan Đình Phùng
Theo đánh giá của Sở Nội vụ tỉnh Thái Nguyên, đến nay, tỉnh đã hoàn thành cơ bản việc rà soát, sắp xếp tổ chức bộ máy, phân công nhiệm vụ, bảo đảm ổn định về tư tưởng, tổ chức và hoạt động của các cơ quan, đơn vị.
Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Thái Nguyên Nguyễn Quốc Hữu thông tin, Ban Thường vụ Tỉnh ủy 2 tỉnh Thái Nguyên và Bắc Kạn đã sớm ban hành kế hoạch, tập trung chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện khẩn trương, đầy đủ các nhiệm vụ trọng tâm đối với việc tổ chức vận hành thử nghiệm mô hình chính quyền 2 cấp, đảm bảo chất lượng, đúng tiến độ, đúng quy định, làm cơ sở vững chắc để đưa chính quyền cấp xã mới vào hoạt động hiệu quả ngay.
Việc vận hành thử được chuẩn bị kỹ lưỡng, sát thực tế, giúp các địa phương rút kinh nghiệm, hoàn thiện quy trình tổ chức, điều hành, sẵn sàng cho ngày chính thức đi vào hoạt động.
“Triển khai vận hành thử nghiệm hoạt động của cấp xã mới là nội dung hết sức quan trọng, đảm bảo bộ máy mới hoạt động thông suốt, hiệu lực, hiệu quả ngay, tuyệt đối không gián đoạn công việc”, ông Hữu nhấn mạnh.
Nâng cấp cơ sở vật chất, đường truyền
Cũng như các địa phương khác trên cả nước, tỉnh Thanh Hóa đang khẩn trương chuẩn bị các điều kiện cần thiết về con người, cơ sở hạ tầng, vật chất, trang thiết bị kỹ thuật... để chính thức vận hành chính quyền địa phương 2 cấp từ ngày 1/7/2025.
Một trong những vấn đề được tỉnh Thanh Hóa đặc biệt quan tâm là công tác bố trí nhân sự; sử dụng trụ sở hành chính, công tác tiếp dân; hệ thống đường truyền....
Ông Lê Quang Trung, Phó Bí thư Huyện ủy Triệu Sơn cho biết đã quán triệt sâu rộng đến đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ chủ chốt, nhằm bảo đảm sự thống nhất nhận thức và sẵn sàng triển khai nhiệm vụ. Cơ sở vật chất tại cấp xã được rà soát, củng cố để đáp ứng điều kiện vận hành ngay khi chuyển đổi.
Còn ở huyện Nông Cống, theo Chủ tịch UBND huyện Lê Thanh Triều, sau khi thành lập 7 xã mới, để người dân không phải đi xa thực hiện các thủ tục hành chính, trụ sở mới được lựa chọn đặt tại vị trí trung tâm.
Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa Nguyễn Doãn Anh chỉ đạo, việc tổ chức vận hành thử phải đồng bộ, thống nhất
"Bộ máy hành chính, chính quyền 2 cấp mang lại quyền lợi sát thực vì gần dân, sát dân, phục vụ nhân dân. Dân thì đa số ở cơ sở thấy rằng, quyền lợi sát sườn được giải quyết nhanh gọn, hiệu quả, vì vậy bộ máy hành chính cấp xã rất quan trọng", ông Nguyễn Văn Thành, một người dân ở địa phương này bày tỏ.
Theo bà Phạm Thị Việt Nga, Trưởng Ban Tổ chức Thành ủy Thanh Hóa, địa phương đang diễn tập các tình huống giả định cho chính quyền 2 cấp mới vận hành, làm sao để việc phục vụ nhân dân được thông suốt, các công việc liên quan đến tổ chức, doanh nghiệp, phục vụ công tác đảng, đoàn thể diễn ra bình thường.
Một yếu tố quan trọng được tỉnh Thanh Hóa đặc biệt quan tâm là hệ thống công nghệ viễn thông, đường truyền. Chính vì vậy, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Đỗ Minh Tuấn yêu cầu hoàn thành kết nối đường truyền tới 166 xã, phường trước ngày 20/6.
Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Thanh Hóa cho biết, đến nay, hạ tầng cơ bản đã đáp ứng được yêu cầu đề ra. Trong đó, quá trình vận hành thử cũng yêu cầu các địa phương mô phỏng sát thực tế, đúng trình tự, đảm bảo khả năng điều hành nhanh, phản ứng linh hoạt, thiết thực và tránh hình thức.
Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa Nguyễn Doãn Anh yêu cầu người đứng đầu cấp ủy, chính quyền cấp xã, cần nắm chắc kịch bản và chịu trách nhiệm trực tiếp về hiệu quả vận hành thử tại địa bàn mình phụ trách…
Việc tinh gọn bộ máy là cần thiết, nhưng chỉ hiệu quả khi bộ máy ấy vận hành thực chất, đúng người, đúng việc. Chính quyền hai cấp chỉ thật sự gần dân khi cán bộ cấp xã được phân quyền rõ, có công cụ phù hợp, được đào tạo bài bản và quan trọng nhất là được nhân dân tin tưởng và ủng hộ.
Việc sắp xếp đơn vị hành chính, hiện đại hóa nền hành chính và chuyển đổi số là ba mũi nhọn gắn bó hữu cơ, không thể tách rời. Thực hiện chỉ đạo của Trung ương, Chính phủ, các nhiệm vụ đang được triển khai với tinh thần quyết tâm cao nhất, vì lợi ích của người dân, vì sự phát triển hiện đại, minh bạch và hiệu quả của hệ thống chính quyền.
Ngày 30/6 sẽ diễn ra Lễ công bố các nghị quyết, quyết định của Trung ương và địa phương về sáp nhập đơn vị hành chính, thành lập tổ chức đảng, chỉ định cấp ủy, hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân, Mặt trận Tổ quốc tỉnh, thành phố, xã, phường, đặc khu. Tại Kết luận số 170, Ban Bí thư yêu cầu hạn chế việc tổ chức tổng kết, gặp mặt, chia tay; nghiêm cấm việc tổ chức liên hoan, chúc mừng nhận chức, lên chức liên quan đến sắp xếp, hợp nhất đơn vị hành chính.
Văn Thắng - Lê Hải - Quỳnh Trang/VOV.VN