Sắp bỏ thuế khoán, hộ kinh doanh cần chuẩn bị gì?

3 giờ trướcBài gốc

Ngày 8/10, hội thảo Sắp bỏ thuế khoán, hộ kinh doanh cần chuẩn bị gì? đã được tổ chức tại TP.HCM thu hút hàng trăm hộ kinh doanh trên địa bàn thành phố.

Hội thảo diễn ra trong bối cảnh hơn 5 triệu hộ kinh doanh sẽ không còn nộp thuế khoán mà chuyển sang nộp thuế theo kê khai từ ngày 1/1/2026. Đây là sự thay đổi rất lớn trong đời sống.

Hội thảo Sắp bỏ thuế khoán, hộ kinh doanh cần chuẩn bị gì? diễn ra tại TP.HCM ngày 8/10. (Ảnh: Đ.V)

Nhiều băn khoăn từ hộ kinh doanh

Ông Lê Phương Nam, hộ kinh doanh ngành phụ liệu hoa cho biết, ông thường nhập số lượng lớn nguyên liệu, sau đó chuyển thành thành phẩm để bán. Ví dụ, ông nhập một tấn giấy rồi ép thành các tờ giấy A4 hoặc túi. Khi lập sổ sách kế toán, đơn vị tính đầu vào và đầu ra thường không khớp, chưa kể phát sinh hao hụt.

Bên cạnh đó, nhiều loại hàng tồn kho, nguyên phụ liệu không có chứng từ đầu vào rõ ràng, nên ông băn khoăn không biết phải kê khai đầu ra thế nào?.

“Hiện nay, hộ kinh doanh chúng tôi phải quản lý tới 500 - 600 mặt hàng, việc kiểm soát số lượng để kê khai chính xác rất khó. Với tình hình này, tôi lo ngại việc sai xót có thể xảy ra. Nếu chúng tôi sai có bị xử phạt không và chúng tôi được hỗ trợ gì để tuân thủ đúng pháp luật?”, ông Nam nói.

Đại diện các hộ kinh doanh ở TP.HCM nêu ý kiến. (Ảnh: Đ.V)

Ông Chiến, đại diện hộ kinh doanh thuốc tây chia sẻ, ông đã dùng máy tính tiền điện tử, nhưng khách hàng chủ yếu là người mua lẻ. Như vậy, ông có thể gộp nhiều giao dịch nhỏ trong ngày để xuất một hóa đơn chung hay không?

Theo ông Chiến, việc xuất hóa đơn riêng cho từng khách hàng khiến chi phí tăng cao, vì phải trả tiền chứng thư số, mua hóa đơn điện tử và vận hành hệ thống phần mềm.

"Mỗi khách mua vài món nhỏ, nếu khách nào cũng phải xuất hóa đơn thì lợi nhuận bị ảnh hưởng rất lớn”, ông Chiến nói.

Đại diện hộ kinh doanh Minh Hiếu cho hay, hộ này bán bánh bao tại chỗ và cả trên kênh thương mại điện tử. Như vậy, với phần doanh thu thương mại điện tử có phải xuất hóa đơn hay không? Nếu xuất hóa đơn thì kê khai có trừ doanh thu của phần thương mại điện tử này hay không vì sàn đã thu hộ và đóng thuế thay.

Ông Mai Sơn, Phó Cục trưởng Cục Thuế - Bộ Tài chính cho biết, đối với hộ kinh doanh nhỏ thì hàng tồn kho không bao nhiêu, còn với hộ kinh doanh lớn thì đang tồn tại dưới hình thức hộ kê khai nên đã quen với chứng từ, hóa đơn.

Ông Mai Sơn, Phó Cục trưởng Cục Thuế - Bộ Tài chính. (Ảnh: Đ.V)

Theo ông Sơn, với ý kiến của hộ kinh doanh về gộp hóa đơn lẻ, ngành thuế sẽ nghiên cứu. Tuy nhiên, hộ kinh doanh không nên nghĩ rằng việc xuất hóa đơn làm tăng chi phí, bởi hiện nay vào các cửa hàng tiện lợi, siêu thị mini thì dù mua cây kim, sợi chỉ cũng xuất hóa đơn.

“Việc này rất thuận lợi vì chứng từ in ra từ máy POS đã biến thành hóa đơn rồi và cũng không tốn bao nhiêu chi phí. Chúng tôi sẽ ghi nhận và nghiên cứu vấn đề này nhưng về phía người mua vẫn cần hóa đơn để sau khi mua hàng có vấn đề gì thì còn có cơ sở để khiếu nại. Do vậy, xuất hóa đơn khi bán hàng hóa không chỉ minh bạch ở góc độ thuế còn thể hiện nguồn gốc sản phẩm rõ ràng”, ông Sơn nói.

Cũng theo ông Sơn, cơ quan thuế sẽ khảo sát để thực hiện quy định sát với thực tế, sao cho hộ kinh doanh có lãi thì nộp thuế, còn nếu kinh doanh không hiệu quả thì không phải nộp. Suốt thời gian qua, cơ quan thuế đã "chạy đua" tuyên truyền, phổ biến quy định để hộ kinh doanh hiểu, để khi thực hiện không xảy ra vướng mắc để bị xử phạt.

"Chúng tôi cũng mong muốn chính quyền địa phương vào cuộc để hỗ trợ hộ kinh doanh trong giai đoạn đầu. Ban chính sách, Ban pháp chế của Cục Thuế cũng sẽ vào cuộc để hạn chế tối đa việc sai phạm và bị xử phạt, mong bà con yên tâm", ông Sơn khẳng định.

Theo ông Sơn, thực hiện tốt việc xuất hóa đơn từ không chỉ làm rõ doanh thu, chi phí mà còn giúp chứng minh nguồn gốc hàng hóa với cơ quan quản lý thị trường.

Kiến nghị không xử phạt khi sai phạm lần đầu

Đứng ở góc độ quản lý địa phương, ông Nguyễn Xuân Thành, Phó Chủ tịch UBND phường An Đông chia sẻ, phường An Đông có 3.902 hộ kinh doanh, đóng góp khoảng 26% tổng thu thuế của phường trong năm vừa qua, tạo việc làm cho hàng nghìn lao động địa phương.

Theo ông Thành, việc bỏ thuế khoán mang ý nghĩa lớn trong việc tạo ra sự minh bạch và công bằng trong chính sách thuế. Cách làm này khuyến khích hộ kinh doanh chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp, thuận lợi hơn trong tiếp cận tín dụng và thúc đẩy chuyển đổi số (thông qua kê khai, bán hàng trực tuyến…).

Ông Thành thay mặt các các thương nhân, hộ kinh doanh trên phường An Đông để nêu 5 đề xuất hỗ trợ khi bỏ thuế khoán, chuyển sang thuế kê khai.

Đầu tiên là cần đẩy mạnh tuyên truyền, có người đến hướng dẫn trực tiếp, phát tờ rơi gồm các nhóm thông tin quan trọng (thời điểm chuyển đổi, ưu điểm có so sánh, nội dung hỗ trợ từ chính quyền và ngành thuế, công việc cần làm trước và sau 1/1/2026, kênh trực tuyến để tư vấn và phản hồi).

Thứ hai, đề nghị doanh nghiệp cung cấp phần mềm miễn phí ít nhất 1 năm sử dụng đầu tiên và tập huấn sử dụng. Thứ ba, xây dựng đường dây nóng hỗ trợ nghiệp vụ, kỹ thuật. Thứ tư, giới thiệu các đơn vị kế toán uy tín, giá rẻ. Thứ năm, kiến nghị không xử phạt sai phạm lần đầu, nhằm tạo sự đồng thuận và khuyến khích hộ kinh doanh thực hiện chủ trương.

Ông Nguyễn Quang Huy, Giám đốc Khối doanh nghiệp vừa và nhỏ Ngân hàng VIB cho biết, ngân hàng này đang hợp tác với nhiều công ty công nghệ và trung gian thanh toán để đưa ra các gói giải pháp gần như miễn phí cho các hộ kinh doanh khi chuyển đổi, bao gồm: Chữ ký điện tử, hóa đơn điện tử; Phần mềm bán hàng; Nền tảng công nghệ tích hợp.

"Hiện nay, mọi giao dịch thanh toán đều có thể được thực hiện trên một ứng dụng (app) duy nhất trên điện thoại, tích hợp cả phần mềm bán hàng và thanh toán ngân hàng. Toàn bộ hóa đơn được lưu trữ tự động trên nền tảng điện toán đám mây, loại bỏ hoàn toàn việc lưu trữ hồ sơ giấy tờ, ký tá thủ công", ông Huy nói.

Theo ông Huy, khi cơ quan thuế, cơ quan chức năng có yêu cầu, việc tra soát và đối chiếu thông tin sẽ trở nên dễ dàng và nhanh chóng hơn rất nhiều. Ngân hàng này cũng liên tục đầu tư công nghệ nhằm hỗ trợ các hộ kinh doanh và doanh nghiệp.

Ngoài ra, ngân hàng cũng tư vấn và kết nối với các công ty công nghệ để mang đến các ưu đãi miễn phí, giúp các hộ kinh doanh chuyển mình thành công trong giai đoạn quan trọng sắp tới.

Theo thống kê của Cục Thuế, có khoảng 5 triệu hộ kinh doanh buộc phải chuyển sang tự khai, tự tính và tự nộp thuế thay vì nộp một mức thuế khoán như trước. Sự thay đổi rất lớn này kéo theo khối lượng công việc khổng lồ cần chuẩn bị từ nay đến ngày 31/12/2025, nhất là ở những địa phương có số lượng hộ kinh doanh đông.

Riêng tại TP.HCM, thống kê của Thuế TP.HCM cho thấy, tính đến ngày 17/9/2025 tổng số hộ kinh doanh do Thuế TP.HCM đang quản lý là 361.879 hộ. Trong đó địa bàn TP.HCM cũ là 243.356 hộ, địa bàn Bình Dương trước đây 87.364 hộ và địa bàn Bà Rịa - Vũng Tàu cũ là 31.159 hộ.

Trong số này có 19.060 hộ kinh doanh đã nộp thuế theo phương pháp kê khai, còn 257.389 hộ thuộc diện khoán thuế, chiếm tỷ lệ hơn 71% so với tổng số hộ kinh doanh và chiếm hơn 93% so với tổng số hộ phải nộp thuế.

ĐẠI VIỆT

Nguồn VTC : https://vtcnews.vn/sap-bo-thue-khoan-ho-kinh-doanh-can-chuan-bi-gi-ar970003.html