Sáng 11/6, Đại tướng Phan Văn Giang trình bày dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 11 luật liên quan đến lĩnh vực quân sự, quốc phòng. Ảnh: Phạm Thắng
Thông qua việc sắp xếp đơn vị hành chính
Sáng ngày 11/6, Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV tiến hành đợt 2. Theo chương trình kỳ họp, Quốc hội tiến hành thảo luận và biểu quyết thông qua: Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013; Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi); Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi); Nghị quyết của Quốc hội về sáp nhập các ĐVHC cấp tỉnh; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND; thảo luận ở hội trường về kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV.
Ngay sau chương trình khai mạc đợt 2, Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà trình bày tóm tắt Tờ trình, nhấn mạnh việc sắp xếp ĐVHC cấp tỉnh được thực hiện trên cơ sở quan điểm chỉ đạo của Đảng, bảo đảm tổng thể, đồng bộ, thống nhất trong hệ thống chính trị. Việc triển khai phải khoa học, thận trọng, tuân thủ Hiến pháp và pháp luật. Chính phủ đã xây dựng 23 phương án sắp xếp đối với 52 ĐVHC cấp tỉnh để hình thành 23 tỉnh, thành mới. Sau sắp xếp, cả nước còn 34 ĐVHC cấp tỉnh, gồm 6 thành phố trực thuộc Trung ương và 28 tỉnh. Toàn bộ 23 đơn vị mới đều đạt chuẩn theo Điều 4 của Nghị quyết số 76/2025/UBTVQH15. Kết quả lấy ý kiến nhân dân đạt đồng thuận cao, trung bình cả nước là 96,19%. 100% HĐND các cấp của 52 tỉnh, thành phố đều biểu quyết tán thành với chủ trương sắp xếp.
Các đề án của Chính phủ và địa phương đã làm rõ phương án sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy theo đúng quy định. Tổng số cán bộ, công chức, viên chức theo định mức giao tại 52 tỉnh, thành là hơn 447.000 người. Về trụ sở công, hiện có trên 38.000 trụ sở cấp tỉnh tại 52 địa phương được sắp xếp. Trong đó, sẽ tiếp tục sử dụng 33.956 trụ sở, dôi dư 4.226 trụ sở. Việc xử lý tài sản, tài chính sẽ thực hiện theo quy định và hướng dẫn của các bộ, ngành liên quan. Chính phủ khẳng định, sẽ tiếp tục chỉ đạo các bộ, ngành và địa phương triển khai đồng bộ các giải pháp sắp xếp bộ máy, giải quyết chế độ cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động; bố trí sử dụng trụ sở, tài sản công hợp lý, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh, trật tự tại các ĐVHC sau sắp xếp.
Sáng 12/6, tại Nhà Quốc hội, dưới sự điều hành của Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về việc sắp xếp ĐVHC cấp tỉnh năm 2025 với 461/465 đại biểu Quốc hội có mặt tham gia biểu quyết tán thành. Nghị quyết cũng quyết nghị, các cơ quan theo thẩm quyền khẩn trương thực hiện các công tác chuẩn bị cần thiết bảo đảm để chính quyền địa phương ở các tỉnh, thành phố hình thành sau sắp xếp quy định tại Điều 1 của Nghị quyết này chính thức hoạt động từ ngày 1/7/2025. Chính quyền địa phương ở các tỉnh, thành phố trước sắp xếp tiếp tục hoạt động cho đến khi chính quyền địa phương ở tỉnh, thành phố hình thành sau sắp xếp chính thức hoạt động. Kể từ ngày Nghị quyết này có hiệu lực thi hành, cả nước có 34 ĐVHC cấp tỉnh, gồm 28 tỉnh và 6 thành phố. Như vậy, so với lộ trình dự kiến đề ra trước đây, việc biểu quyết thông qua Nghị quyết đã sớm hơn được 1,5 tháng, đáp ứng yêu cầu thực tiễn tại các địa phương.
Sửa đổi, bổ sung nhiều nội dung liên quan đến lĩnh vực quốc phòng
Cũng trong ngày làm việc đầu tiên của đợt 2, Quốc hội nghe tờ trình và thảo luận tại tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 11 luật liên quan đến lĩnh vực quốc phòng như: Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc phòng; Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam; Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng; Luật Nghĩa vụ quân sự; Luật Biên phòng Việt Nam; Luật Phòng không nhân dân; Luật Lực lượng dự bị động viên; Luật Phòng thủ dân sự; Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự; Luật Dân quân tự vệ; Luật Giáo dục quốc phòng và an ninh.
Sáng 12/6, các đại biểu Quốc hội tiến hành biểu quyết, thông qua Nghị quyết về việc sắp xếp ĐVHC cấp tỉnh năm 2025. Ảnh: Phạm Thắng
Tại phiên họp ngày 11/6, thừa ủy quyền của Chính phủ, Đại tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng trình bày Tờ trình dự án luật. Theo Đại tướng Phan Văn Giang, việc sửa đổi, bổ sung các luật nhằm thể chế hóa kịp thời, đầy đủ chủ trương, định hướng trong các văn kiện, nghị quyết của Đảng, kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, quy định của Hiến pháp, Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) liên quan đến việc sắp xếp, tổ chức lại ĐVHC các cấp.
Dự thảo Luật gồm 12 điều, trong đó có 11 điều sửa đổi, bổ sung 11 luật và 1 điều về hiệu lực thi hành. Dự án Luật tập trung sửa đổi, bổ sung một số điều về vị trí, vai trò, thẩm quyền, chức năng, nhiệm vụ thuộc lĩnh vực quân sự, quốc phòng liên quan đến tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp để bảo đảm thống nhất với quy định của Hiến pháp, Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) và các quy định của pháp luật có liên quan.
Về sửa đổi, bổ sung một số quy định của Luật Quốc phòng, liên quan sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị về tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, sửa đổi, bổ sung một số điểm, khoản tại 3 điều (Điều 9, Điều 21, Điều 22), như: Xác định xây dựng phòng thủ khu vực, xây dựng cấp xã làm nền tảng để bảo vệ địa phương; UBND cấp tỉnh ban bố lệnh giới nghiêm tại một hoặc một số địa phương cấp xã và việc UBND cấp xã ban bố lệnh giới nghiêm tại một hoặc một số khu vực trên địa bàn quản lý.
Về sửa đổi, bổ sung một số quy định của Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam, sửa đổi, bổ sung một số điểm, khoản tại 2 điều (Điều 11 và Điều 40), như: Bỏ một số chức danh Chỉ huy trưởng, Chính ủy Bộ Chỉ huy BĐBP cấp tỉnh, Phó Chỉ huy trưởng, Phó Chính ủy Bộ Chỉ huy BĐBP cấp tỉnh, Chỉ huy trưởng, Chính trị viên Ban chỉ huy Quân sự cấp huyện, Phó Chỉ huy trưởng, Chính trị viên phó Ban chỉ huy Quân sự cấp huyện để bảo đảm phù hợp với Đề án số 839-ĐA/QUTW ngày 25/4/2025 của Quân ủy Trung ương tiếp tục sắp xếp tổ chức quân sự địa phương “tinh, gọn, mạnh”, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Cùng với đó, bổ sung trách nhiệm Chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định gọi đào tạo sĩ quan dự bị và gọi sĩ quan dự bị vào phục vụ tại ngũ, huấn luyện, kiểm tra sẵn sàng động viên, sẵn sàng chiến đấu đối với cán bộ, công chức, hạ sĩ quan dự bị cư trú tại địa phương.
Về sửa đổi, bổ sung một số quy định của Luật Biên phòng Việt Nam, sửa đổi, bổ sung một số điểm, khoản tại 5 điều, như: Bổ sung việc xây dựng phòng thủ khu vực biên giới; Quy định Ban chỉ huy BĐBP quyết định hạn chế hoặc tạm dừng hoạt động trong khu vực biên giới thuộc phạm vi quản lý; quy định Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự cấp tỉnh đề nghị Chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định hạn chế hoặc tạm dừng qua lại cửa khẩu...
Thẩm tra dự án Luật, Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội tán thành sự cần thiết ban hành Luật với những cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn đã nêu trong Tờ trình của Chính phủ, nhằm thể chế hóa quan điểm chỉ đạo của Đảng về tiếp tục sắp xếp tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, bảo đảm phù hợp, thống nhất trong hệ thống pháp luật khi sửa đối, bổ sung Hiến pháp năm 2013 và các luật liên quan đến tổ chức bộ máy nhà nước. Hồ sơ dự án Luật cơ bản đáp ứng yêu cầu của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2025; đồng thời, nhất trí trình Quốc hội xem xét, thông qua Luật tại Kỳ họp thứ 9 theo quy trình, thủ tục rút gọn. Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội nhận thấy, các chính sách quy định tại dự thảo Luật phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng.
Thu Hà (tổng hợp)