Sáp nhập tỉnh - Để chủ trương đúng được triển khai hợp lý

5 giờ trướcBài gốc

Tiến sĩ Tô Văn Trường, Bộ Nông nghiệp và Môi trường.

Nếu như việc sáp nhập các bộ, ngành ở Trung ương chủ yếu ảnh hưởng đến cơ chế vận hành và cơ cấu tổ chức nội bộ, thì việc sáp nhập cấp tỉnh và bỏ cấp huyện phức tạp hơn rất nhiều. Điều này không chỉ tác động đến hệ thống hành chính mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến kinh tế, văn hóa - xã hội, tâm lý người dân và đặc biệt là đời sống của hàng triệu con người.

Cải cách hành chính không chỉ đơn thuần là việc tái cấu trúc bộ máy, mà còn cần đảm bảo sự đồng bộ và hài hòa trong thực hiện nhiệm vụ giữa các cấp, các ngành, không được gây khó khăn trong công tác sắp xếp nhân sự tại địa phương, ảnh hưởng đến tiến độ tổ chức đại hội Đảng các cấp và sự ổn định chung của hệ thống chính trị.

Do đó, việc cải cách cần được thực hiện một cách khẩn trương nhưng thận trọng, có kế hoạch chặt chẽ, vừa đảm bảo tính hiệu quả, vừa duy trì sự ổn định lâu dài cho bộ máy nhà nước.

Những lợi ích của sáp nhập tỉnh

Sáp nhập tỉnh sẽ tăng cường nguồn lực phát triển. Khi hai hay ba tỉnh được hợp nhất, nguồn ngân sách địa phương có thể được phân bổ hiệu quả hơn, giảm bớt sự chồng chéo trong quản lý, từ đó có điều kiện tập trung đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng, y tế, giáo dục và các ngành kinh tế mũi nhọn.

Sáp nhập tỉnh sẽ tận dụng tốt hơn lợi thế vùng miền. Nếu biết cách kết hợp hợp lý, tỉnh mới có thể phát triển toàn diện cả về kinh tế và văn hóa - xã hội mà khi còn là tỉnh nhỏ không có đủ lợi thế.

Sáp nhập tỉnh sẽ giảm được bộ máy hành chính, tăng hiệu quả quản lý. Một tỉnh lớn hơn đồng nghĩa với việc có thể tinh gọn bộ máy, giảm chi phí vận hành hành chính và tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước.

Sáp nhập tỉnh cũng sẽ nâng cao vị thế của tỉnh mới. Một tỉnh có quy mô lớn hơn sẽ có sức ảnh hưởng mạnh mẽ hơn trên bản đồ kinh tế - chính trị, thu hút đầu tư tốt hơn và có tiếng nói quan trọng hơn trong chiến lược phát triển vùng và quốc gia.

Những thách thức

Sự xáo trộn trong tổ chức hành chính: Việc sắp xếp lại các cơ quan chính quyền, thay đổi địa giới, thủ phủ và tên tỉnh sẽ gây ảnh hưởng lớn đến nhiều cơ quan, ban, ngành và hệ thống vận hành hiện tại.

Khó khăn trong chuyển đổi giấy tờ, thủ tục pháp lý: Khi sáp nhập, đổi tên tỉnh, toàn bộ giấy tờ từ hộ khẩu, căn cước công dân, sổ đỏ, giấy phép kinh doanh... đều phải thay đổi.

Tâm lý người dân bị xáo trộn: Dân cư các tỉnh đã quen với địa giới hành chính và hệ thống quản lý hiện tại, đặc biệt là tâm lý lâu đời “quê cha đất tổ” nên khi sáp nhập sẽ không tránh khỏi có sự băn khoăn, so sánh…

Không nên để xảy ra việc đánh mất bản sắc địa phương: Mỗi tỉnh có văn hóa, phong tục tập quán, đặc trưng phát triển kinh tế riêng. Việc sáp nhập không được dẫn đến sự mất cân bằng trong định hướng phát triển, phai nhạt bản sắc.

Việc tinh gọn, sáp nhập đơn vị hành chính không chỉ tác động đến bộ máy quản lý nhà nước mà còn ảnh hưởng lớn đến cơ cấu tổ chức của các doanh nghiệp hoạt động theo địa bàn hành chính, đặc biệt là những doanh nghiệp có mô hình tổ chức theo ngành dọc từ trung ương tới địa phương như điện lực, viễn thông... sẽ phải được tái cấu trúc theo đơn vị hành chính cấp tỉnh mới. Khi cấp huyện bị loại bỏ, bộ máy tổ chức ở cấp cơ sở cũng phải điều chỉnh theo, điều này có thể gây ra những xáo trộn không nhỏ trong hoạt động quản lý, vận hành và cung ứng dịch vụ.

Tuy nhiên, việc tinh gọn tổ chức bộ máy là xu hướng tất yếu để hướng đến sự phát triển bền vững. Mọi sự thay đổi dù có thể tạo ra khó khăn ban đầu nhưng đều nhằm mục tiêu nâng cao hiệu quả hoạt động, tối ưu nguồn lực và tạo tiền đề cho những bước tiến mạnh mẽ trong tương lai. Do đó, quá trình này cần được triển khai một cách bài bản, có lộ trình phù hợp, đảm bảo sự chuyển đổi diễn ra suôn sẻ, hạn chế tối đa những tác động tiêu cực và tạo điều kiện cho sự phát triển vượt trội trong dài hạn.

Ảnh minh họa: Huy Hùng/TTXVN

Giải pháp để hạn chế tác động

Thực hiện lộ trình, kế hoạch cải cách đảm bảo sự chuẩn bị kỹ lưỡng nhất có thể về hành chính, cơ sở hạ tầng và tâm lý xã hội. Lắng nghe và tiếp thu có chọn lọc ý kiến của lãnh đạo các tỉnh, thành phố và người dân. Mọi quyết định lớn mang tầm quốc gia đều cần có sự đồng thuận cao của nhân dân.

Giữ ổn định tối đa các yếu tố thiết yếu: Trong giai đoạn chuyển đổi, cần có chính sách hỗ trợ để giảm thiểu khó khăn cho người dân trong việc thay đổi giấy tờ, tạo điều kiện cho doanh nghiệp duy trì hoạt động bình thường, đảm bảo sự phát triển hài hòa giữa các vùng, không để khu vực nào bị bỏ lại phía sau. Phát triển phải dựa trên sự cân bằng giữa đô thị và nông thôn, công nghiệp và nông nghiệp, đất liền và biển đảo.

Việc quyết định đặt trung tâm hành chính của tỉnh mới sau sáp nhập cần được cân nhắc kỹ lưỡng trên nhiều khía cạnh, từ lịch sử, địa lý, kinh tế đến chiến lược phát triển lâu dài.

Việc Trung ương lắng nghe ý kiến từ các địa phương phải được thực hiện thực sự nghiêm túc.

Quan trọng hơn, mọi quyết định và lộ trình sáp nhập cần được công khai minh bạch, giúp người dân hiểu rõ lợi ích chung. Việc tổ chức các cuộc đối thoại với người dân là điều cần thiết để lắng nghe tâm tư, nguyện vọng và tạo sự đồng thuận cao. Đồng thời, chính quyền phải bảo đảm an sinh xã hội, phân bổ ngân sách công bằng, thực hiện các dự án phát triển mang lại lợi ích thực tế, đồng đều cho người dân; chất lượng giáo dục, y tế và phúc lợi xã hội cần được ưu tiên duy trì và nâng cao, tránh gây ra những xáo trộn tiêu cực ảnh hưởng đến đời sống của người dân.

Tiến sĩ Tô Văn Trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường)

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/thoi-su/sap-nhap-tinh-de-chu-truong-dung-duoc-trien-khai-hop-ly-20250319144840038.htm