Học sinh Trường Tiểu học Quảng Hùng, phường Nam Sầm Sơn tham gia đọc sách tại thư viện xanh của nhà trường.
Thống kê của Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) cho thấy, thực hiện Đề án “Sắp xếp các trường mầm non, tiểu học, THCS và trường phổ thông có nhiều cấp học trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2021-2025” theo Quyết định số 2820/QĐ-UBND ngày 27/7/2021 của UBND tỉnh, đến nay toàn tỉnh đã sắp xếp giảm 49 trường học và 142 điểm trường thuộc các cấp học. Trong đó, cấp mầm non giảm 12 trường, cấp tiểu học giảm 22 trường, cấp THCS giảm 14 trường và giảm 1 trung tâm giáo dục thường xuyên.
Trước đó, thực hiện chủ trương sắp xếp mạng lưới trường lớp bảo đảm gọn, hiệu quả, toàn tỉnh đã giảm hơn 130 trường mầm non, tiểu học và THCS công lập. Đối với cấp THPT, trong năm 2018 và 2019 toàn tỉnh giảm 13 trường. Ngoài ra, thực hiện chủ trương của tỉnh và ngành giáo dục, các địa phương đã rà soát, dồn nhiều điểm trường lẻ để tập trung đầu tư, bảo đảm điều kiện thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới. Đồng thời, tăng cường đầu tư, xây dựng phòng học kiên cố, bán kiên cố, giảm số phòng học tạm, phòng học mượn, tạo thuận lợi cho người dân, bảo đảm quyền lợi học tập của học sinh và phù hợp với quy hoạch, yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Hiện, trên địa bàn tỉnh có khoảng 26.201 phòng học kiên cố/28.777 phòng học, đạt tỷ lệ kiên cố hóa 91,05%; có 4.637 phòng học bộ môn kiên cố/5.308 phòng học bộ môn, đạt tỷ lệ kiên cố 87,35%.
Theo đánh giá của Sở GD&ĐT, các trường sau khi sắp xếp, sáp nhập đều tập trung nâng cao công tác quản lý; tình trạng thừa, thiếu giáo viên cục bộ, giáo viên dạy chéo môn được khắc phục tối đa; chất lượng sinh hoạt tổ, nhóm chuyên môn không ngừng được nâng lên. Quy mô các nhà trường sau sáp nhập đủ lớn để thực hiện các hoạt động chuyên môn, nghiệp vụ trong nhà trường và phù hợp với tình hình thực tiễn tại mỗi địa phương, góp phần đáp ứng yêu cầu học tập của Nhân dân cũng như thực hiện hiệu quả mục tiêu đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục... Tính đến năm học 2025-2026, cấp mầm non trên địa bàn tỉnh có 678 trường, tiểu học có 588 trường, THCS có 607 trường và THPT có 105 trường.
Thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, quy mô, mạng lưới trường, lớp ở các địa phương có nhiều thay đổi. Theo đó yêu cầu về phát triển, quy hoạch mạng lưới trường, lớp sát với yêu cầu thực tiễn tiếp tục nhận được sự quan tâm của ngành giáo dục và chính quyền địa phương.
Trưởng Phòng Văn hóa - Xã hội phường Nam Sầm Sơn Văn Thị Hằng cho biết: "Phường hiện có tới 14 trường học các cấp. Trong đó có 5 trường mầm non, 4 trường tiểu học, 4 trường THCS và 1 trường tiểu học & THCS. Các trường học trên địa bàn có tổng số 233 lớp với gần 8.000 học sinh. Con số này tăng gấp nhiều lần so với một địa phương cấp xã trước đây. Mặc dù vậy, tại thời điểm này phường Nam Sầm Sơn vẫn chưa có kế hoạch sắp xếp lại hệ thống trường lớp. Thay vào đó, các phòng chuyên môn đã tham mưu cho chính quyền địa phương xây dựng kế hoạch đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất trường, lớp học trên địa bàn giai đoạn 2026-2030 với tổng kinh phí dự kiến đầu tư cho cả giai đoạn khoảng 100 tỷ đồng".
Mới đây, Bộ GD&ĐT đã ban hành Công văn số 6165/BGDĐT-GDPT hướng dẫn việc sắp xếp, tổ chức lại mạng lưới cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông và giáo dục thường xuyên phù hợp với chính quyền địa phương 2 cấp. Bộ GD&ĐT yêu cầu chỉ thực hiện sáp nhập trường, điểm trường trong phạm vi một đơn vị hành chính cấp xã; ưu tiên giữ lại các điểm trường có điều kiện thuận lợi (cơ sở vật chất, giao thông, dân cư tập trung); giải thể các điểm trường lẻ không đạt tiêu chuẩn cơ sở vật chất tối thiểu. Các cơ sở giáo dục thuộc diện dồn ghép phải được chuẩn bị đầy đủ cơ sở vật chất tại điểm trường chính. Việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất đai, cơ sở vật chất tại những điểm trường được chuyển đi phải phù hợp với các quy định của pháp luật và bảo đảm hiệu quả sử dụng. Đồng thời, bảo đảm mỗi đơn vị hành chính cấp xã có ít nhất một trường mầm non, một trường tiểu học và một trường THCS. Trường hợp đặc biệt, có thể tổ chức trường phổ thông có nhiều cấp học, nhưng phải bố trí khu vực riêng biệt cho từng cấp học, bảo đảm điều kiện dạy học. Ưu tiên các mô hình trường phổ thông có nhiều cấp học (tiểu học và THCS) tại các khu vực dân cư thưa thớt hoặc nơi có điều kiện đi lại khó khăn. Cùng với đó, xem xét sáp nhập các trường mầm non, tiểu học có quy mô nhỏ, dưới chuẩn trong cùng địa bàn cấp xã theo lộ trình phù hợp...
Đây là căn cứ quan trọng để ngành giáo dục tiếp tục tham mưu cho tỉnh xây dựng kế hoạch rà soát, sắp xếp mạng lưới trường, lớp trong giai đoạn mới phù hợp với điều kiện thực tế tại mỗi địa phương; bảo đảm sử dụng tiết kiệm, có hiệu quả các nguồn lực, cơ sở vật chất hiện có, đáp ứng tốt hơn nhu cầu học tập của học sinh cũng như thực hiện hiệu quả nhiệm vụ đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục.
Bài và ảnh: Lê Phong